Ένα μωσαϊκό γεμάτο λεπτομέρειες ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους, κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε μία εκκλησία σε βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Κωνσταντίνου και της Ελένης στην Τουρκία.
Συγκεκριμένα, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ψηφιδωτό με εντυπωσιακές λεπτομέρειες, κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην εκκλησία μεγάλης βυζαντινής μονής, αφιερωμένης στον Μεγάλο Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη.
Η μονή, από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι στην περιφέρεια Κοτυώρων (Ορτού) στη βόρεια Τουρκία. Η εκκλησία της Μονής ανακαλύφθηκε πρώτη φορά το 2023 στην επαρχία Ταταύλα (Kurtulus) η οποία, κατά την αρχαιότητα ήταν τόπος συνάντησης προσκυνητών και πιστών από την Επισκοπή Πολεμωνίου (σημερινή Φατσά).
Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α’ (Μέγας Κωνσταντίνος) και την μητέρα του Αγία Ελένη που ήταν Αυτοκράτειρα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Ο Κωνσταντίνος Α’, ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που ασπάστηκε τον χριστιανισμό και, η συμβολή του ήταν καθοριστική στην διάδοσή του. Με το διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ.Χ.), ο Κωνσταντίνος Α’ έβαλε τέλος στον διωγμό των χριστιανών και αποποινικοποίησε τη χριστιανική λατρεία, μία καθοριστική μεταρρύθμιση στον χώρο της θρησκείας.
Σε δήλωσή του στον τύπο, ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, Mehmet Nuri Ersoy, είπε ότι το μωσαϊκό είχε ανακαλυφθεί από αρχαιολόγους του μουσείου του Ορτού, και είναι το πρώτο ψηφιδωτό σε δάπεδο που έχει βρεθεί στην αρχική του τοποθεσία.
Μωσαϊκό της περιόδου του Ιουστινιανού
Βάσει της τεχνοτροπίας και της μορφής, οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι το ψηφιδωτό χρονολογείται ανάμεσα στον 5ο και τον 6ο αιώνα μ.Χ., τη «χρυσή» περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, υπό την ηγεσία του Ιουστινιανού. Ακολούθησε μία αλληλουχία κατακλυσμιαίων γεγονότων, υπό τη Δυναστεία του Ηρακλείου.
Το μωσαϊκό έχει γεωμετρικά σχέδια και μοτίβα από φυτά που απεικονίζουν έναν καμπυλωτό άκανθα, μαζί με αναπαραστάσεις από φρούτα και τέσσερα μεγάλα, πολεμικά τσεκούρια.
Τα βυζαντινά ψηφιδωτά δημιουργήθηκαν με τεχνικές της πρώιμης Ελληνιστικής και της Ρωμαϊκής εποχής. Τα ψηφιδωτά αυτά ξεχωρίζουν για τις σημαντικές τεχνικές πρωτοπορίες των καλλιτεχνών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Οι βυζαντινοί μετέτρεψαν την τέχνη του μωσαϊκού σε ένα ξεχωριστό και ισχυρό μέσο προσωπικής και θρησκευτικής έκφρασης. Άφησαν μάλιστα ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ισλαμική τέχνη, ιδιαίτερα στα χαλιφάτα των Ομεϋαδών και των Αββασιδών, καθώς και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.