Η Εφορία περνά από κόσκινο τις ύποπτες δηλώσεις. Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ ξεσκονίζουν τραπεζικές καταθέσεις και περιουσιακά στοιχεία φορολογουμένων που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα και διάγουν πολυτελή βίο. Το εργαλείο των διασταυρώσεων προκειμένου να εντοπιστούν κρυφά εισοδήματα που δεν έχουν δηλωθεί στην εφορία και να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή αξιοποιεί σε εκτεταμένη βάση η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, μετά την ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

Με τους ελέγχους, η ΑΑΔΕ επιχειρεί να εντοπίσει αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας και παράλληλα να στείλει το μήνυμα ότι κανένας δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες διασταυρώσεις, οι οποίες αφορούν σε 3,8 εκατ. φορολογουμένους που δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ, με τα αποτελέσματα να αναμένονται μέχρι τον Νοέμβριο.

Οι ελεγκτές άρχισαν να «ξεσκονίζουν» τις φορολογικές δηλώσεις των επαγγελματιών, τις επιστροφές φόρου που έχουν λάβει, τα έξοδα που εμφανίζονται στο myDATA, τα περιουσιακά στοιχεία τους και κυρίως τις δαπάνες διαβίωσης. Ταυτόχρονα, όπως αποκάλυψε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργος Πιτσιλής, γίνεται προετοιμασία για τον επόμενο κύκλο ελέγχων, βάζοντας στο στόχαστρο όσους έσπευσαν να δηλώσουν πάνω από 10.000 ευρώ, προσδοκώντας να… περάσουν από τα ραντάρ της εφορίας. Η σύγκριση 2021- 2022 δείχνει ότι περίπου 35.000 φορολογούμενοι πέρασαν το κατώφλι των 10.000 ευρώ, αλλά είναι προφανές ότι ο έλεγχος δεν θα περιοριστεί σε αυτούς.

Οι έλεγχοι θα αφορούν στις δαπάνες που δήλωσαν οι φορολογούμενοι το 2022 για το φορολογικό έτος 2021. Συγκεκριμένα, θα ελεγχθεί εάν αυτές δηλώθηκαν ή εκείνες που τεκμαίρει η εφορία ότι πραγματοποιήθηκαν καλύπτονται από τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Σε όλους

Παράλληλα, θα επεκταθούν οι διασταυρώσεις σε όλους τους φορολογουμένους, συμπεριλαμβανομένων μισθωτών και συνταξιούχων. Οι έλεγχοι θα επικεντρωθούν στις καταθέσεις, ενώ θα επεκταθούν και σε αυτές των συζύγων τους, των τέκνων, γονέων, αδελφών, παππούδων κ.λπ. Ο στόχος είναι ο εντοπισμός καταθέσεων που ο υπόχρεος επιχειρεί να κρύψει σε λογαριασμούς των συγγενικών του προσώπων. Εφόσον από τις διασταυρώσεις εντοπιστούν ποσά που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα ή τη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων, τότε μπλέκουν με την εφορία όχι μόνο οι ίδιοι, αλλά και τα συγγενικά πρόσωπα.

Θα ελεγχθεί δηλαδή εάν υπάρχουν τακτικές καταθέσεις ποσών, ανεξαρτήτως ύψους, που υποδηλώνουν εισπράξεις από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι οποίες θα συσχετιστούν με τα δηλωθέντα στις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, ώστε να διαπιστωθεί εάν δηλώνεται ο τζίρος που φαίνεται να πραγματοποιείται.

Στο επίκεντρο

Τα στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2021 που δημοσιοποιήθηκαν πριν από λίγες ημέρες καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος. Σχεδόν 7 στους 10 επαγγελματίες-αυτοαπασχολούμενους, όπως και 6 στα 10 νοικοκυριά στην Ελλάδα, εμφανίζονται στην εφορία με εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν το προηγούμενο έτος συνολικό φορολογητέο εισόδημα 4,3 δισ. ευρώ, όταν ο τζίρος τους είναι σχεδόν δεκαπλάσιος. Αλλωστε, και η Κομισιόν έχει διαπιστώσει ότι το πρόβλημα έγκειται στο ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες εκδίδουν κατά το δοκούν αποδείξεις για τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και μόνο αν πιεστούν από τον πελάτη.

Από τους πρώτους που θα περάσουν από το σκανάρισμα των φορολογικών Αρχών είναι οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι και οι εκμεταλλευτές ταξί, ενώ στο στόχαστρο θα βρεθούν οι δαπάνες των ελεύθερων επαγγελματιών που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, περιορίζοντας τα φορολογητέα κέρδη και κατά συνέπεια τη φορολογική τους επιβάρυνση.

Τα δεδομένα για τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρηματιών και των ελεύθερων επαγγελματιών, τα οποία προκύπτουν από τα φορολογικά στοιχεία που αναρτούν οι ίδιοι οι φορολογούμενοι στην πλατφόρμα myData, θα διασταυρωθούν με πληροφορίες τόσο από πηγές άμεσα διαθέσιμες στις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ όσο και από άλλες πηγές, από τις οποίες μπορεί να προκύψει έμμεσα το ύψος των ακαθάριστων εσόδων πολλών επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Σε κάθε περίπτωση, στόχος των διασταυρώσεων θα είναι να διαπιστωθεί εάν έχουν αποκρυβεί φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θα ελεγχθούν θα επιλεγούν με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, ενώ σε πολλές περιπτώσεις θα χρησιμοποιηθούν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου. Όσοι εντοπιστούν με αδικαιολόγητη αύξηση περιουσιακών στοιχείων και δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει θα λάβουν «ραβασάκι» από την ΑΑΔΕ για καταβολή πρόσθετων φόρων και προστίμων.

Οι περιπτώσεις

Η χρήση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου οδηγεί στον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογουμένου μέσω της ανάλυσης της οικονομικής του κατάστασης, κάνοντας χρήση πληροφοριών από διάφορες πηγές, πέρα από τη δήλωση και τα επίσημα βιβλία και στοιχεία του. Ενεργοποιούνται κυρίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν:

  • Αδικαιολόγητη αύξηση περιουσιακών στοιχείων.
  • Δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα (ατομικά ή/και οικογενειακά των φυσικών προσώπων).
  • Υποψία/ένδειξη ότι το πραγματικό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος.
  • Ζημιογόνο αποτέλεσμα που δηλώνεται από φυσικά πρόσωπα-μέλη εταιρειών.

Κατά την εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, στην πράξη διενεργούνται ταυτόχρονα δύο είδη ελέγχου. Διενεργείται κατ’ αρχάς τακτικός έλεγχος φορολογίας εισοδήματος με τον συνήθη τρόπο, δηλαδή ελέγχονται οι πηγές προέλευσης των εισοδημάτων, η ορθή απεικόνιση αυτών στις φορολογικές δηλώσεις και στα λογιστικά βιβλία (σε περίπτωση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας), η ορθή έκπτωση δαπανών, αλλά και έλεγχος με τεκμαρτές δαπάνες.

Οι τρεις έμμεσες τεχνικές με βάση τις οποίες θα γίνουν οι έλεγχοι στους επαγγελματίες είναι οι ακόλουθες:

  • Τεχνική της ανάλυσης της ρευστότητας του φορολογουμένου.
  • Τεχνική της καθαρής θέσης.
  • Τεχνική του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά.

Οι έλεγχοι θα εστιάσουν σε επαγγελματίες για τους οποίους:

  • Το ποσό του εισοδήματος που έχουν δηλώσει δεν επαρκεί για την κάλυψη των προσωπικών δαπανών διαβίωσης ή υπάρχει προσαύξηση περιουσίας η οποία δεν καλύπτεται από το δηλούμενο εισόδημα.

Πάντως, στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης, με στόχο τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών, σχεδιάζεται να αναγνωρίζονται μόνο οι δαπάνες που περνούν μέσα από τα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA. Δηλαδή όλες οι δαπάνες ενός ελεύθερου επαγγελματία -είτε εκπίπτει ο ΦΠΑ είτε μειώνεται το φορολογητέο εισόδημα- θα πρέπει να γίνονται μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων. Επί της ουσίας, για όλες τις δαπάνες θα πρέπει να ζητείται τιμολόγιο.

Μακρύς κατάλογος

Ο κατάλογος της εφορίας περιλαμβάνει ακόμα εργαζομένους αλλά και συνταξιούχους με αδήλωτα αναδρομικά ποσά συντάξεων και αποδοχών, ιδιοκτήτες με αδήλωτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακινήτων και φυσικά πρόσωπα με αποδοχές από το εξωτερικό που έχουν ξεχάσει να τις δηλώσουν. Όπως αναφέρουν πηγές της φορολογικής διοίκησης, κατά προτεραιότητα οι διασταυρώσεις θα αφορούν φορολογικές υποθέσεις του 2017.

Σημειώνεται ότι τα προηγούμενα χρόνια η φορολογική διοίκηση είχε εντοπίσει περίπου 100.000 φορολογουμένους που δεν είχαν δηλώσει εισοδήματα από αναδρομικά συντάξεων, συντάξεις από το εξωτερικό και έσοδα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων τύπου Airbnb. Οι φορολογούμενοι αυτοί εκλήθησαν να υποβάλουν εκπρόθεσμες φορολογικές δηλώσεις πριν βεβαιωθεί από την εφορία τους ο φόρος για τα αδήλωτα εισοδήματα. Για όσους, λοιπόν, δεν σπεύσουν στην εφορία θα ξεκινήσει ο υπολογισμός του φόρου κατ’ εκτίμηση και εν συνεχεία θα αποσταλούν τα εκκαθαριστικά σημειώματα στους φορολογουμένους. Ο λόγος που η εφορία δίνει βαρύτητα στο 2017 έγκειται στο ότι στο τέλος του χρόνου όλες οι υποθέσεις που αφορούν την ανωτέρω χρήση παραγράφονται.

Οδηγίες

Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχει δώσει η ΑΑΔΕ, οι εφοριακοί ελέγχουν και διασταυρώνουν:

  • Τα ηλεκτρονικά αρχεία βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα.
  • Διαθέσιμα στοιχεία που αφορούν λοιπά εισοδήματα και αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, τα οποία αποστέλλονται ετησίως ή περιλαμβάνονται στην τελευταία προ του έτους για το οποίο εκδίδεται πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου υποβληθείσα δήλωση φόρου εισοδήματος και στην περιουσιακή κατάσταση του εκάστοτε έτους, όπως αυτή προκύπτει από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιουσιολογίου της ΑΑΔΕ.
  • Την ηλεκτρονική βάση δεδομένων που είναι διαθέσιμη στην ΑΑΔΕ και αφορά την άσκηση επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας, καθώς και τα στοιχεία που ελήφθησαν στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών για την εφαρμογή της διεθνούς διοικητικής συνεργασίας στο πεδίο της άμεσης φορολογίας.
  • Κάθε διαθέσιμη πληροφορία από τρίτους.

 

Πηγή: RealNews