Αντίβαρα απέναντι στις ανατιμήσεις αναζητούν στο οικονομικό επιτελείο και βάσει των δημοσιονομικών περιθωρίων εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια για την απορρόφηση μέρους του κόστους για τους καταναλωτές, ειδικά στα καύσιμα και σε βασικά προϊόντα.
Η κυβέρνηση βεβαίως ποντάρει στο ότι από τον Ιούλιο θα “παγώσει” η ρήτρα αναπροσαρμογής και άρα θα σταματήσουν οι φουσκωμένοι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ μέχρι τις 16 του μήνα θα έχει ανοίξει και η πλατφόρμα για την επιστροφή μέρους των δυσανάλογων αυξήσεων των προηγούμενων μηνών.
Παράλληλα, τα στοιχεία από τα έσοδα του Μαΐου στέλνουν θετικά μηνύματα λόγω της αύξησης των τουριστικών εισπράξεων. Σημειώνεται ότι στο τετράμηνο, τα φορολογικά έσοδα ήταν αυξημένα σε σχέση με τις εκτιμήσεις του προϋπολογισμού κατά 1,745 δισ. ευρώ και από το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν πως δημοσιονομικός χώρος έχει ήδη αξιοποιηθεί με τις ισχύουσες παρεμβάσεις.
Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, σε πρόσφατες δηλώσεις, αν και τόνισε ότι δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις για νέα παρέμβαση, εντούτοις εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι μπορεί να δημιουργηθεί επιπλέον δημοσιονομικός χώρος, που θα επιστραφεί στην κοινωνία ώστε να αμβλύνει τις συνέπειες που προκαλεί ο πληθωρισμός και οι αυξημένες τιμές στην ενέργεια και βέβαια στα καύσιμα.
Συγκεκριμένα ο υπουργός έχει τονίσει «είμαι αισιόδοξος ότι και πάλι θα βρούμε δημοσιονομικό χώρο, όπως προκύπτει και από την εκτέλεση του προϋπολογισμού για μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων».
Τα σενάρια για τον ΦΠΑ
Εν τω μεταξύ οι υπουργοί Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης και Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς, συνεχίζουν να βάζουν στο τραπέζι το σενάριο μείωσης του ΦΠΑ σε ορισμένα βασικά τρόφιμα όπως το ψωμί.
Η παρέμβαση αναμένεται να έχει βραχυχρόνια ισχύ, πιθανότητα τρίμηνη, καθώς πρόκειται για ένα μέτρο με υψηλό δημοσιονομικό κόστος. Μόνο η μείωση του ΦΠΑ από 13% σε 6% μόνο για το ψωμί κοστίζει στον προϋπολογισμό 140 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Ειδικός φόρος στα καύσιμα
Όσον αφορά στα καύσιμα, εξετάζεται καταρχάς η παράταση του fuel pass. Αλλά το οικονομικό επιτελείο παραμένει επιφυλακτικό για μέτρα όπως η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα κίνησης.
Πέραν από το υψηλό δημοσιονομικό κόστος– στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εικάζουν ότι ένα τέτοιο μέτρο ενδέχεται να είναι αναποτελεσματικό καθώς δεν είναι σίγουρο ότι η μείωση θα φτάσει στον καταναλωτή.
Μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται και έχουν μπει στο τραπέζι είναι η επέκταση της επιδότησης στα καύσιμα, παρέμβαση στη βενζίνη αντίστοιχη με εκείνη στο πετρέλαιο κίνησης, στοχευμένη μείωση έμμεσων φόρων σε βασικά προϊόντα για συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και υπό εξέταση είναι η καταβολή κάποιου εφάπαξ βοηθήματος σε ευάλωτες ομάδες ή και παρεμβάσεις στους κατοίκους των νησιών.
Νέα μέτρα στήριξης: Οι δύο βασικές πηγές
Ο επιπλέον δημοσιονομικός χώρος εκτιμάται ότι μπορεί να προέλθει από δύο βασικές πηγές, οι οποίες και αλληλοσυμπληρώνουν η μία την άλλη.
Η πρώτη αφορά την πορεία των δημοσίων εσόδων. Ήδη στο πρώτο 4μηνο του έτους (Ιανουάριος – Απρίλιος) έχει υπάρξει υπέρβαση του στόχου που είναι πάνω από 1,7 δισ. ευρώ. Βέβαια το μεγαλύτερο μέρος αυτής της υπέρβασης έχει ήδη ξοδευτεί, αφού το πακέτο των παροχών στο ρεύμα που τίθεται άμεσα σε εφαρμογή είναι της τάξεως του 3,2 δισ. ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι και τον Μάιο τα έσοδα κινήθηκαν αρκετά πάνω από τον στόχο.
Η δεύτερη πηγή αύξησης των εσόδων δεν είναι άλλη από τον τουρισμό. Τα πρώτα σημάδια είναι ιδιαίτερα θετικά και όλοι κάνουν λόγο για έναν εξαιρετικό Απρίλιο, ενώ τον Μάιο πολλές είναι οι ενδείξεις εκείνες που συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα μπορεί να έχουν υπερβεί ακόμη και εκείνα του αντίστοιχου μήνα του 2019.