Αντίδοτο στο φαινόμενο επιχειρήσεων – κυρίως εποχικών- οι οποίες ξεκινώντας η σεζόν λειτουργίας τους, είναι τύπος και υπογραμμός και πληρώνουν π.χ την πρώτη δόση του ΦΠΑ αλλά στη συνέχεια γίνονται «καπνός», ψάχνει να βρει το Υπουργείο Οικονομικών.
Και για να κλείσει το παράθυρο αυτό της φοροδιαφυγής δίνει στην ΑΑΔΕ μέσω του φορολογικού νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του κώδικα φορολογικής διαδικασίας που ανεβαίνει σήμερα σε δημόσια διαβούλευσης, και το όπλο του λεγόμενου ενδιάμεσου προσδιορισμού φόρου.
Το φαινόμενο της φοροαποφυγής διά της «εξαφάνισης» παρατηρήθηκε ότι εντάθηκε τα τελευταία χρόνια και με την ίδια την ΑΑΔΕ να προτείνει το νέο τρόπο ελέγχου. Ο ενδιάμεσος προσδιορισμός φόρου θα ενεργοποιείται στις περιπτώσεις που ο από τον συνδυασμό των υπαρχόντων κριτηρίων προκύπτει άμεσος ή επικείμενος κίνδυνος φοροδιαφυγής – αφορά κυρίως εποχικές ή νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις- ή ακόμη και κίνδυνος εγκατάλειψης της χώρας από τον φορολογούμενο.
Πλέον η ΑΑΔΕ θα μπορεί να «συλλάβει» φορολογητέα ύλη πριν κλίσει ενώ η περίοδος λειτουργίας της επιχείρησης είναι εν εξελίξει.
Για παράδειγμα ας πούμε ότι μια επιχείρηση συστήνεται το Μάιο σε ένα νησί. Είναι απλογραφική το οποίο σημαίνει ότι πρέπει να υποβάλει πρώτη δήλωση ΦΠΑ τον Ιούνιο για το β΄ τρίμηνο του έτους. Υποβάλει τη δήλωση, όμως δεν πληρώνει ούτε ευρώ, ούτε όμως κάνει και ρύθμιση γεγονός που συνηθίζεται σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή.
Με βάση το νέο καθεστώς , όταν θα γίνει έλεγχος -λ.χ. στα τέλη Αυγούστου - , οι ελεγκτές δεν θα ασχοληθούν μόνο με την περίοδο ως και τον Ιούνιο που είναι το τέλος της περιόδου για τον ΦΠΑ του β΄ τριμήνου, αλλά θα ελέγξουν και την περίοδο Ιουλίου και Αυγούστου. Και με βάση ό,τι βλέπουν στα στοιχεία τους θα υπολογίσουν το φόρο ο οποίος είναι και άμεσα απαιτητός. Με το παρόν σύστημα , θα έπρεπε να περάσει και ο Σεπτέμβριος για να ελέγξουν το Ιούλιο και Αύγουστο.
Σε κάθε περίπτωση η φορολογική διοίκηση διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται για γενική στάση της ΑΑΔΕ αλλά ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση ειδικών περιστάσεων που αφορούν επιχειρήσεις με συγκεκριμένο φορολογικό προφίλ και συγκεκριμένη συμπεριφορά.
Στο κομμάτι αυτό, μέχρι τώρα, η ΑΑΔΕ ήταν σχεδόν άοπλη. Στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει δυνατότητα μόνο για προληπτικό προσδιορισμό φόρου και μόνο στην περιπτώσεις ενδείξεων φυγής από τη χώρα.
Μετά τη βεβαίωση του φόρου από τον προληπτικό έλεγχο, ο φορολογούμενος είτε καταβάλλει εφάπαξ την οφειλή είτε εξασφαλίζει την καταβολή αυτής, παρέχοντας εγγύηση ή αποδεχόμενος την εγγραφή βάρους επί της περιουσίας του υπέρ της Φορολογικής Διοίκησης για το συνολικό ποσό της φορολογικής οφειλής. Η εγγύηση και η εγγραφή βάρους διατηρούνται μέχρι την πλήρη εξόφληση της φορολογικής οφειλής.
Ακολουθεί μέσα στο διάστημα 1 χρόνου από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης προληπτικού προσδιορισμού φόρου, διορθωτικός προσδιορισμός του φόρου.