Σχέδιο Μάρσαλ 2 τρισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

H Eυρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη, εν όψει της σημερινής τηλεδιάσκεψης των ηγετών της Ε.Ε., καθώς αναζητεί τρόπο να προσπεράσει τις διαφορετικές απόψεις των τελευταίων εβδομάδων, αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg.

Και με την πρόταση αυτή, είναι προφανές ότι έρχεται στο προσκήνιο το περίφημο Σχέδιο Μάρσαλ, για το οποίον έχουν μιλήσει τον τελευταίο καιρό τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σάρλ Μισέλ όσο και μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με επικεφαλής την πρόεδρό της.

Το σχέδιο προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενσωματώσει ένα ταμείο ανάκαμψης, ύψους 300 δισ. ευρώ, στον προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027 και ότι θα δανεισθεί 320 δισ. ευρώ από τις κεφαλαιαγορές, χωρίς να αναφέρει, για  λόγους σκοπιμότητας, πώς η Επιτροπή φθάνει στο συνολικό ποσό των 2 τρισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το μισό ποσό από τα κεφάλαια που θα αντλήσει, θα δοθεί στις χώρες με τη μορφή  πολύ χαμηλότοκων δανείων, ενώ το υπόλοιπο θα παραμείνει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για να καλύπτει τους ετήσιους τόκους, ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ.

Εκτός από το προσωρινό ταμείο ανάκαμψης των 300 δισ. ευρώ στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ένα ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο θα αναδιοργανωθεί από ένα παλαιό εργαλείο σύγκλισης.

Προβλέπει, επίσης, ότι ένα ποσό 50 δισ. ευρώ από τα ταμεία συνοχής θα χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό και θα δοθεί εμπροσθοβαρώς το 2021 και το 2022 καθώς και δύο ταμεία ύψους 200 δισ. ευρώ για την προστασία των εσωτερικών αγορών της Ε.Ε.

Ο «οδικός χάρτης» που διένειμε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στις εθνικές αντιπροσωπείες πριν από την τηλεδιάσκεψη δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με το ποσό, τους συγκεκριμένους στόχους, το χρονοδιάγραμμα ή τη φύση των επενδύσεων που θα χρειασθούν για να επαναφέρουν σε τροχιά την Ε.Ε.

Οι ηγέτες δεν αναμένεται να καταλήξουν σε απόφαση αυτή την εβδομάδα και το τελικό πακέτο πιθανόν να μην είναι έτοιμο για τουλάχιστον έξι μήνες, σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο που επικαλείται το Bloomberg.

Εν μέσω της αντιπαράθεσης για τη χρηματοδότηση ενός ευρωπαϊκού ταμείου διάσωσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πιθανόν να γίνει η «πίσω πόρτα» για τον επιμερισμό του κινδύνου, απορροφώντας τη μεγάλης κλίμακας έκδοση χρέους.

«Οικονομολόγοι λένε ότι αν το κάνει σταδιακά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να παρακάμψει τη νομική απαγόρευση απευθείας χρηματοδότησης των κυβερνήσεων και να είναι αυτό πιο αποδεκτό από τις άλλες εναλλακτικές για χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία», αναφέρει το Bloomberg. Χωρίς να προσθέτει ότι μια τέτοια εξέλιξη στην ουσία είναι μέρος πρότασης του πρώην προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.

Αναφέρουμε επίσης ότι το πιo πάνω σχέδιο πρόταση της Επιτροπής, σε μεγάλο βαθμό, εκπονήθηκε από ομάδα γνωστών Ευρωπαίων οικονομολόγων, στην οποίαν συμμετείχε και ο Γερμανός καθηγητής και πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομίας(IFO), Κλέμενς Φουέστ.

Ο τελευταίος, σε πρόσφατη συνέντευξή του, δηλώνει ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την Ε.Ε. να δείξει την αλληλεγγύη της απέναντι στη σοβαρή κρίση της πανδημίας, είναι ο κοινοτικός προϋπολογισμός και όχι τα περίφημα κορωνοομόλογα που απαιτούν χρόνο για να κυκλοφορήσουν.

Κατά την εκτίμηση μας ο πρόεδρος του IFO, ως σύμβουλος επίσης της γερμανικής Κυβέρνησης, εκφράζει έως ένα βαθμό και τις προθέσεις της τελευταίας στο τεράστιο πρόβλημα της χρηματοδότησης της υγειονομικής κρίσης.