Έναν χρήσιμο οδηγό με εφτά ερωτήσεις και απαντήσεις για τις αυξήσεις που θα γίνουν στις συντάξεις από την 1η Ιανουαρίου του 2023 δημοσίευσε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Αναλυτικά οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις:
1) Πόσοι συνταξιούχοι θα δουν αυξήσεις της τάξεως του 7% από 1/1/2023;
Αύξηση της τάξεως του 7% θα δουν 1.682.116 συνταξιούχοι όλων των τέως Ταμείων και ανεξαρτήτως του είδους της σύνταξης που λαμβάνουν (γήρατος, χηρείας, αναπηρίας). Από αυτούς, το 80%-85% θα δουν ακέραια την αύξηση της τάξεως του 7%, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των υπολοίπων θα δει αυξήσεις που θα ξεπερνούν το 6,5%, αναλόγως του ύψους της προσωπικής διαφοράς που διαθέτουν.
Για ένα επιπλέον πλήθος 931.631 συνταξιούχων που έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά προκύπτει πως σε ποσοστό 88% θα δουν και αυτοί αυξήσεις στις αποδοχές τους, μέσω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης (525.456 ωφελούμενοι με μεγάλη προσωπική διαφορά) και μέσω της καταβολής της έκτακτης ενίσχυσης των 250 ευρώ (265.367 ωφελούμενοι).
Παράλληλα, θα δουν σημαντική απομείωση της προσωπικής τους διαφοράς. Υπενθυμίζεται πως η συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων και συγκεκριμένα οι 2.472.939 σε σύνολο 2.613.747 (94,6%) θα δουν μια, δυο ή και τρεις αυξήσεις στο] εισόδημα τους. Μάλιστα οι αυξήσεις είναι τέτοιες ώστε 1 στους 2 συνταξιούχους θα λάβει τουλάχιστον μία επιπλέον σύνταξη (αρκετοί και ποσά μεγαλύτερα από μια επιπλέον σύνταξη).
Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει πως:
- μία τουλάχιστον αύξηση θα δουν 2.472.939 συνταξιούχοι (λόγω της αύξησης της τάξεως του 7% ή της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης ή της καταβολής του επιδόματος των 250 ευρώ),
- διπλή αύξηση θα δουν 1.273.440 συνταξιούχοι (λόγω του συνδυασμού των αυξήσεων της τάξεως του 7%, της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης ή της πληρωμής της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των 250 ευρώ),
- τριπλή αύξηση θα δουν 97.415 συνταξιούχοι (λόγω του συνδυασμού της αύξησης της τάξεως του 7%, της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης ή της πληρωμής της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των 250 ευρώ, καθώς και της εφαρμογής της 4ης ετήσιας αύξησης του ν. Βρούτση).
2) Πότε θα εφαρμοστούν οι αυξήσεις στους δικαιούχους;
Για τον ακριβή χρόνο καταβολής των αυξήσεων της τάξεως του 7% θα υπάρξει επίσημη κυβερνητική ανακοίνωση αμέσως μόλις διευκρινιστούν οι τεχνικές λεπτομέρειες. Σε κάθε περίπτωση οι αυξήσεις θα έχουν αναδρομική ισχύ ξεκινώντας από την 1/1/2023.
3) Οι αυξήσεις θα εφαρμοστούν τόσο στο εθνικό όσο και στο ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης;
Ναι. Και η εθνική και η ανταποδοτική σύνταξη αυξάνονται. Δηλαδή, έστω ότι ο συντελεστής αύξησης για το 2023 είναι 7%, τότε η εθνική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 411€ το 2023 από 384€ που είναι σήμερα. Αυτό θα είναι το ποσό που θα λαμβάνει ο ήδη συνταξιούχος. Αλλά και κάθε νέα σύνταξη θα εκδίδεται με αυτό το ποσό. Η διαδικασία αυτή είναι διαρκής: Εάν υποθέσουμε ότι το 2023, ο μέσος όρος ΑΕΠ και πληθωρισμού θα είναι 5%, τότε από το 2024 και εφεξής η εθνική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 432€ και ούτω καθεξής. Αντιστοίχως με τον ίδιο τρόπο αυξάνεται και το ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης.
4) Η αύξηση της εθνικής σύνταξης θα επηρεάσει και μια σειρά άλλων συνταξιοδοτικών παροχών;
Η αύξηση της εθνικής σύνταξης θα «συμπαρασύρει» μια σειρά από μεγέθη τα οποία είναι «δεμένα» με την Εθνική Σύνταξη: το πλαφόν των κύριων συντάξεων, τα κατώτατα όρια των συντάξεων λόγω θανάτου, αλλά και το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων, όλα αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω.
5) Αντίστοιχες αυξήσεις θα δουν και όσοι ασφαλισμένοι καταστούν συνταξιούχοι εντός του 2023;
Και οι ασφαλισμένοι που θα καταστούν συνταξιούχοι το 2023 θα δουν αυξημένες αποδοχές αντίστοιχες με την αύξηση της τάξεως του 7%, που θα λάβουν οι εν ενεργεία συνταξιούχοι από 1/1/2023.
Η διαφορά μεταξύ των αυξήσεων στους εν ενεργεία συνταξιούχους και εκείνων που θα καταστούν συνταξιούχοι από 1/1/2023 είναι πως ο υπολογισμός τους γίνεται με διαφορετικό μηχανισμό.
Προβλέπονται εκ του νόμου δύο διακριτοί μηχανισμοί αναπροσαρμογής στις πιέσεις του πληθωρισμού:
Ο πρώτος αφορά στις ήδη εκδοθείσες συντάξεις:
Κάθε έτος από 1/1/2023 το συνολικό ποσό των συντάξεων προσαυξάνεται με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του περασμένου έτους, διαιρουμένου διά το 2.
Ο δεύτερος αφορά τις συντάξεις που εκδίδονται ανά πάσα στιγμή στο μέλλον:
Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης προκύπτει βάσει των συντάξιμων αποδοχών. Οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται με βάση τη μεταβολή του μέσου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή. Σε κάθε περίπτωση οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται έως και το προηγούμενο της αποχώρησης έτος. Άρα οι συντάξεις οι οποίες θα εκδοθούν το 2023 θα είναι αυξημένες γιατί οι συντάξιμες αποδοχές θα έχουν πολλαπλασιαστεί και αυξηθεί κατά τον πληθωρισμό του 2022.
Συμπέρασμα:
Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για όσους ασφαλισμένους αναμένεται να καταστούν συνταξιούχοι το 2023 ή αργότερα, καθώς θα δουν και αυτοί αυξημένες συντάξιμες αποδοχές αντίστοιχες με τις αυξήσεις που θα δουν οι ενεργεία συνταξιούχοι από 1/1/2023.
6) Θα εφαρμοστούν οι αυξήσεις της τάξεως του 7% και σε όσους συνταξιούχους δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός των συντάξεων τους;
Καταρχάς, ο αριθμός αυτός δεν υπερβαίνει τις 100.000 περιπτώσεις, δηλαδή το 4% του συνόλου των συνταξιούχων. Ωστόσο και σε αυτούς θα δοθεί η αύξηση που θα προκύψει, ακόμα και αν δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός τους.
7) Τι ισχύει με τους συνταξιούχους που λαμβάνουν υψηλές συντάξεις στο ύψος του πλαφόν (4.608 ευρώ) και λόγω των αυξήσεων θα υπερβούν το πλαφόν;
Το πλαφόν των συντάξεων είναι πολλαπλάσιο (12πλάσιο) της Εθνικής Σύνταξης. Άρα καθώς αυξάνεται η Εθνική Σύνταξη, αντίστοιχα αυξάνεται και το πλαφόν και όσοι λαμβάνουν υψηλές συντάξεις δεν επηρεάζονται. Επομένως, από 1/1/2023 και με αύξηση 7%, το πλαφόν θα διαμορφωθεί στα 4.932 ευρώ.