Η αυτοματοποίηση των στοιχείων των φορολογικών δηλώσεων δεν συνεπάγεται πάντα και την... εύκολη αποστολή της δήλωσης για τους φορολογούμενους, οι οποίοι πρέπει να είναι προσεκτικοί και κυρίως... τυπικοί, ακόμη και όταν συνεργάζονται με τον λογιστή τους, προκειμένου να μη βρεθούν εκτεθειμένοι.

Κατ’ αρχάς, το βασικό ζητούμενο για τους φορολογούμενους έχει να κάνει με την οικογενειακή τους κατάσταση και κυρίως για το τρόπο με τον οποίο έχουν αποφασίσει να παρουσιαστούν... ενώπιον της Εφορίας.

Για τα... τυπικά της Εφορίας υπάρχουν τα εξής 9 σημεία SOS:

1. Τα στοιχεία του φορολογούμενου απαιτείται να είναι επικαιροποιημένα, καθόσον χρησιμοποιούνται και ως στοιχεία επικοινωνίας από τη Φορολογική Διοίκηση. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης με χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας για την επιβεβαίωση στοιχείων, υποχρεωτικά θα πρέπει ο υπόχρεος και η σύζυγος να έχουν ήδη επικαιροποιήσει τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο myAADE/Μητρώο & Επικοινωνία. Εάν δεν τα έχει πράξει, τότε μέσω συνδέσμου θα οδηγηθεί στο myAADE για τη συμπλήρωση των στοιχείων επικοινωνίας. Επισημαίνεται η ανάγκη να συμπληρώνεται σωστά η ηλεκτρονική διεύθυνση (e- mail), καθώς αυτή χρησιμοποιείται για την κοινοποίηση πράξεων. Η κοινοποίηση που έχει πραγματοποιηθεί στη συγκεκριμένη διεύθυνση θεωρείται ότι έχει συντελεστεί νόμιμα με αποτέλεσμα να επιφέρει όλες τις συνέπειες που προβλέπονται από τον νόμο για τον φορολογούμενο.

2. Στις περιπτώσεις όπου ο γάμος δεν έχει δηλωθεί και στον πίνακα επιβεβαίωσης δεν εμφανίζεται η Σύζυγος ή το Μέρος Συμφώνου Συμβίωσης (ΜΣΣ); τότε ο φορολογούμενος κατά την είσοδο στον πίνακα της επιβεβαίωσης και εφόσον δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της Συζύγου/ΜΣΣ, πρέπει να ενημερώσει το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για την έγγαμη σχέση. Στη συνέχεια, θα πληκτρολογήσει τον ΑΦΜ της Συζύγου/ΜΣΣ και τα υπόλοιπα στοιχεία που απαιτούνται και θα προχωρήσει στην επιβεβαίωση.

3. Τα Μέρη Συμφώνου Συμβίωσης (ΜΣΣ) μπορούν να υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον έχουν ενημερώσει το Τμήμα – Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.

4. Εάν ένα ζευγάρι έχει χωρίσει και προκειμένου να... διαγραφεί η σύζυγος ή το ΜΣΣ στον σχετική πίνακα, τότε, πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσης πρέπει να ενημερωθεί το μητρώο της αρμόδιας ΔΟΥ για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, πρέπει να διαγραφεί ο ΑΦΜ της Συζύγου/ΜΣΣ και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της, με το πάτημα της ένδειξης «Επιβεβαίωση».

5. Εάν κάποιος φορολογούμενος έχει χωρίσει τότε για να διαγράψει τον υπόχρεο σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης, πρέπει, πριν από αυτήν, να ενημερώσει το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψει τον ΑΦΜ από το πεδίο της «ΣΥΖΥΓΟΥ» και θα τον πληκτρολογήσει στο πεδίο «ΥΠΟΧΡΕΟΣ», ενώ στο τέλος θα επιλέξει «Επιβεβαίωση».

6. Εάν κάποιος φορολογούμενος είναι σε κατάσταση πτώχευσης, τότε δεν υποβάλλει κοινή δήλωση με τον/τη σύζυγο. Η δήλωση που αφορά στην πτωχευτική περιουσία υποβάλλεται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από τον σύνδικο πτώχευσης. Η δήλωση για τα λοιπά εισοδήματα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον φορολογούμενο.

7. Εάν έχει αποβιώσει ο/η σύζυγος πριν την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, τότε ο θάνατος δηλώνει στο αρμόδιο τμήμα του Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. και υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις. Ο/η εν ζωή σύζυγος υποβάλει τη δήλωση ηλεκτρονικά, ενώ για τον/την αποβιώσαντα/σα σύζυγο η δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Για την ηλεκτρονική δήλωση του/της εν ζωή συζύγου στη διαδικασία επιβεβαίωσης ισχύει ό,τι έχει αναφερθεί στις περιπτώσεις του χωρισμού.

8. Για την επιβεβαίωση των στοιχείων πρέπει να συμπληρωθεί ο ΑΜΚΑ του φορολογούμενου. Σε περίπτωση που δεν του έχει χορηγηθεί, τότε θα επιλέξει έναν από τους λόγους της μη απόκτησης.

9. Σε σχέση με την επιστροφή φόρου, όταν πρόκειται για ζευγάρια και ΜΣΣ, θα υπάρχει ενημέρωση με μήνυμα για τις σχετικές ενέργειες:

Α. Αν η επιστροφή φόρου αφορά υπόχρεο, τότε το μήνυμα που θα εμφανίζεται είναι: «Το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό και για να λάβετε την επιστροφή φόρου θα πρέπει να γνωστοποιήσετε τον λογαριασμό πληρωμών σας (αριθμός ΙΒΑΝ) στη Φορολογική Διοίκηση με την υποβολή ηλεκτρονικής Υπεύθυνης Δήλωσης στην ψηφιακή πύλη myAADE (mvaade.gov.gr), στην επιλογή «Μητρώο & Επικοινωνία» και στην ενότητα «Δήλωση Λογαριασμού ΙΒΑΝ». Σε περίπτωση κοινού Λογαριασμού, αυτός μπορεί να δηλωθεί από έως 2 δικαιούχους.

Β. Αν η επιστροφή φόρου αφορά Σύζυγο/ΜΣΣ, τότε το μήνυμα που θα εμφανίζεται είναι: «Το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό και για να λάβετε την επιστροφή φόρου θα πρέπει να γνωστοποιήσετε τον λογαριασμό πληρωμών σας (αριθμός ΙΒΑΝ) στη Φορολογική Διοίκηση με την υποβολή ηλεκτρονικής Υπεύθυνης Δήλωσης στην ψηφιακή πύλη myAADE, στην επιλογή «Μητρώο & Επικοινωνία» και στην ενότητα «Δήλωση Λογαριασμού ΙΒΑΝ» με τη χρήση των προσωπικών κωδικών σας πρόσβασης. Σε περίπτωση κοινού λογαριασμού, αυτός μπορεί επίσης να δηλώνεται από έως δύο 2 δικαιούχους.

Τι γίνεται με τα ακίνητα

Τα SOS που πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι σε σχέση με δήλωση των ακινήτων στο έντυπο Ε1 είναι τα εξής:

1. Ο πίνακας 5.1 όπου συμπληρώνονται τα στοιχεία της ιδιοκατοίκησης, έχει προσυμπληρωμένη τη διεύθυνση των κατοικιών, κάτι που φαίνεται με το άνοιγμα του σχετικού υποπίνακα, στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9. Για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου και για τους φορολογούμενους που έχουν επικαιροποιήσει μέσω της δήλωσης μεταβολής κατοικίας την αίτηση του PowerPass, τα στοιχεία της κύριας κατοικίας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας που αποτελεί μισθωμένη κατοικία εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας που σπουδάζουν στο εσωτερικό προσυμπληρώνονται, χωρίς δυνατότητα μεταβολής από το φορολογούμενο με εξαίρεση τους μήνες ιδιοκατοίκησης. Για τους υπόλοιπους μήνες του έτους, εάν υπάρχει μεταβολή της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας, συμπληρώνεται αντιστοίχως ο σχετικός πίνακας από το φορολογούμενο, όπως συμπληρώνεται για το σύνολο του έτους και από τους λοιπούς φορολογούμενους που δεν επικαιροποίησαν τα στοιχεία της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας τους.

Οι φορολογούμενοι πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα που ιδιοκατοικούν και πρέπει να τα χαρακτηρίσουν (Κύρια – 1η Δευτερεύουσα – 2η Δευτερεύουσα – λοιπές – αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι), ενώ για την καταχώρηση τους πρέπει να επιλέξουν την ένδειξη «Μεταφορά στη Δήλωση». Για την περίπτωση βοηθητικών χώρων που δεν βρίσκονται στην ίδια οικοδομή με την κύρια ή τις δευτερεύουσες κατοικίες, η επιφάνεια και η διεύθυνση τους συμπληρώνονται στα αντίστοιχα πεδία της κύριας ή των δευτερευουσών κατοικιών. Επιπρόσθετα για την δήλωση χρήσης αυτοτελών βοηθητικών χώρων χωρίς στοιχεία κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας, η επιφάνεια συμπληρώνεται στο πεδίο των βοηθητικών χώρων και στην χρήση επιλέγεται αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλει να δηλώσει ο φορολογούμενος, τότε πρέπει να επιλέξει εισαγωγή νέου ακινήτου και να καταχωρήσει όλα τα στοιχεία του ακινήτου.

2. Όποιοι άλλαξαν κατοικία μέσα στο 2022, πρέπει να επιλέξουν το πλαίσιο της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας και να συμπληρώσουν τα στοιχεία της νέας κατοικίας, αφού τη χαρακτηρίσουν. Ακολούθως προχωρούν στην επιλογή «Μεταφορά στη Δήλωση». Τέλος, θα επιλέξουν την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά «Μεταφορά στη Δήλωση». Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.

3. Στον πίνακα όπου εμφανίζονται τα ακίνητα, είτε βάσει της εικόνας Ε9 είτε βάσει της περσινής δήλωσης, υπάρχει σε κάθε εγγραφή πεδίο διαγραφής, οπότε ο φορολογούμενος διαγράφει το ακίνητο που δεν έχει πλέον στην κατοχή του και επιλέγει «Μεταφορά στη Δήλωση».

4. Εφόσον ο φορολογούμενος δεν συμφωνεί με τα στοιχεία των ακινήτων, όπως αυτά εμφανίζονται, θα πρέπει να τα διαγράψει και να τα εισάγει ως νέα ακίνητα με τα σωστά στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή εικόνα.

5. Η συμπλήρωση του αριθμού παροχής ρεύματος είναι υποχρεωτική και απεικονίζεται στον λογαριασμό του παρόχου ενέργειας, ενώ όταν δεν υπάρχει μετρητής, τότε συμπληρώνεται ο εννιαψήφιος αριθμός 999999999.

6. Η διακοπή ηλεκτροδότησης δεν συνεπάγεται κατάργηση του αριθμού παροχής. Ο αριθμός παροχής, είναι ένας μοναδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (ρολόι) και χαρακτηρίζει τη σύνδεση του συγκεκριμένου ακινήτου με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Εναλλακτικά, ο φορολογούμενος μπορεί να τον αναζητήσετε σε παλαιότερους λογαριασμούς που έχει λάβει.

7. Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται στον Πίνακα αυτό.

8. Σε περίπτωση φιλοξενίας, ο υπόχρεος συμπληρώνει στον υποπίνακα του κωδικού 801 τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που σας φιλοξενεί, τα τετραγωνικά μέτρα της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας. Εάν το πρόσωπο που σας φιλοξενεί έχει ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση και δεν έχει δηλώσει τη φιλοξενία, θα πρέπει να προηγηθεί η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης για να σας συμπεριλάβει στους φιλοξενούμενους.

9. Εάν κάποιος φιλοξενεί φυσικά πρόσωπα που είναι υπόχρεα σε δήλωση, τότε στον σχετικό υποπίνακα πρέπει να συμπληρώσει στους κωδικούς 007-008 τον ΑΦΜ του προσώπου που φιλοξενεί, τα τετραγωνικά μέτρα της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας.

10. Εφόσον το εξαρτώμενο μέλος συνοικεί μαζί με τον φορολογούμενο και δηλώνεται στον πίνακα 8 δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του κωδικού 007-008.

11. Δεν είναι υποχρεωτική η αποδοχή της φιλοξενίας εφόσον το τέκνο είναι εξαρτώμενο και δηλώνεται στον πίνακα 8 της δήλωσης.

12. Σε περίπτωση φορολογούμενου σκηνίτη ή άστεγου στον υποπίνακα του κωδικού 801 πρέπει ο υπόχρεος να επιλέξει την αντίστοιχη κατηγορία.

13. Σε περίπτωση φορολογουμένου που έχει επιλέξει την υποβολή χωριστής δήλωσης με τον/την σύζυγο και το ακίνητο ανήκει (ιδιόκτητο ή δωρεάν παραχωρούμενο ή μισθωμένο) στον άλλο σύζυγο, στον υποπίνακα του κωδικού 801 θα επιλέξει τη συνοίκηση με σύζυγο και στο πεδίο ΑΦΜ θα συμπληρώσει τον ΑΦΜ του συζύγου που ανήκει το ακίνητο. Ο/Η σύζυγος στον οποίο ανήκει το ακίνητο δεν θα δηλώσει στον κωδικό 007 ότι φιλοξενεί τον/την σύζυγο.

14. Αυτός που παραχωρεί δωρεάν κατοικία μέχρι 200 τετραγωνικά μέτρα, το δηλώνει μόνο στο Ε2 ως δωρεάν παραχώρηση. Αυτός που το κατοικεί, το δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία) και συμπληρώνει υποχρεωτικά τον Α.Φ.Μ. του παραχωρητή. Γενικά η δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ. γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) και προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας. Στην περίπτωση που ο υπόχρεος δεν διαμένει και δεν φιλοξενείται στο ίδιο σπίτι με τους γονείς, αυτό σημαίνει ότι του έχει δοθεί ένα ξεχωριστό σπίτι για να κατοικεί. Σ΄ αυτήν την περίπτωση, ο φορολογούμενος πρέπει να συμπληρώσει τον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203, συμπληρώνοντας υποχρεωτικά τον ΑΦΜ του γονέα, ενώ οι γονείς του, στην ηλεκτρονική σελίδα του Ε2 που υποβάλλουν, πρέπει να αναγράψουν το ακίνητο ως δωρεάν παραχωρημένο σ΄ αυτόν.