Υπάρχει βέλτιστο επιχειρησιακό σχέδιο για έναν οποιονδήποτε οργανισμό, αλλά και για ένα κράτος; Απάντηση: δεν υπάρχει.
Υπάρχει, όμως, βέλτιστη μεθοδολογία σύνταξης επιχειρησιακού σχεδίου, η οποία βασίζεται στην εμπλοκή όσο το δυνατόν περισσοτέρων εξ αυτών που θα κληθούν να το εφαρμόσουν, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί σε σημαντικό βαθμό η αναγκαία δέσμευση για την υλοποίηση των αποφάσεων, χωρίς την οποία και το καλύτερο σχέδιο παραμένει νεκρό γράμμα.
Του Κώστα Χριστίδη*
Ακριβώς η αντίθετη μεθοδολογία ακολουθήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία συνέταξε εν κρυπτώ και παραβύστω ένα ‘’ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης’’, το υπέβαλε στις Βρυξέλλες και ήδη προσπαθούμε να πληροφορηθούμε το περιεχόμενό του εκ διαρροών, ακριτομυθιών και δημοσιογραφικών πληροφοριών. Και μόνο εξ αυτού του λόγου το ‘’Growth Strategy for the Future of Greece’’ (όπως είναι ο μεγαλοπρεπής τίτλος του) είναι καταδικασμένο να αποτύχει.
Πέραν, όμως, των μεθοδολογικών αδυναμιών του το σχέδιο - εξ όσων διέρρευσαν – χαρακτηρίζεται από λάθη και παραλείψεις. Στο κρίσιμο θέμα της δημοσιονομικής προσαρμογής επαναλαμβάνεται η δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μέχρι και το 2022, με πρόβλεψη μέσου ρυθμού ανάπτυξης 2,1%.
Υπενθυμίζω ότι η κυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ συζητούσε για πλεόνασμα 4,5% με ρυθμούς ανάπτυξης 2,7% και 3,5% αντιστοίχως για τα έτη 2015 και 2016, ενώ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ πραγματοποίησε, μέσω φορολογικού στραγγαλισμού του ελληνικού λαού, μεγαλύτερα πρωτογενή πλεονάσματα με ρυθμό ανάπτυξης 0% και 1,4% κατά τα έτη 2016 – 2017. Κάθε αναφορά για τις ούτως ή άλλως ανεπαρκείς φορο-ελαφρύνσεις, που περιλαμβάνονταν στο (προεκλογικό) εφεύρημα των ‘’αντιμέτρων’’, απουσιάζει.
Στον επίσης καθοριστικής σημασίας τομέα της δημόσιας διοίκησης, αντί συγκεκριμένων σχεδίων δράσης για την επίτευξη ως στρατηγικού στόχου μίας πιο αξιόπιστης και αποτελεσματικής κρατικής μηχανής, προβλέπεται η τοποθέτηση γενικών γραμματέων και γενικών διευθυντών πολυετούς θητείας και διατυπώνονται διακηρύξεις περί αξιολόγησης, διαρκούς επιμόρφωσης και συστήματος εξέλιξης βάσει προσόντων, στόχων και επιτευγμάτων.
Ατυχώς, επί 3,5 έτη η κυβερνητική πρακτική είναι διαμετρικά αντίθετη : διόγκωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, αθρόοι διορισμοί ‘’ημετέρων’’, συγκεντρωτισμός, αναξιοκρατία. Όπως το έθεσε κάποτε ο Έμερσον: "Αυτό που είσαι φωνάζει τόσο δυνατά μέσα στα αυτιά μου ώστε δεν μπορώ να ακούσω τί μου λες"!
Ανάλογα ισχύουν και για τις ιδιωτικοποιήσεις, η σημαντικότερη των οποίων, αυτή του Ελληνικού, καθυστερεί αδικαιολογήτως επί μακρόν, αλλά και στο θέμα της προσέλκυσης ξένων άμεσων επενδύσεων, όπου η κυβέρνηση παίρνει όχι απλώς ‘’μηδέν’’ αλλά αρνητικό βαθμό – λόγω ‘’απώθησης’’ επενδύσεων.
Κατά τα λοιπά, το διαφυλαχθέν ως επτασφράγιστο μυστικό σχέδιο ανάπτυξης περιλαμβάνει τα συνήθη αριστερά στερεότυπα : συλλογικές διαπραγματεύσεις, κατώτατος μισθός, εθνικές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, προώθηση κοινωνικών συνεταιρισμών και κοινωνικής επιχειρηματικότητας, δημιουργία ‘’ενεργειακών κοινοτήτων’’ και ‘’αναπτυξιακής τράπεζας’’, ‘’δίκαιη ανάπτυξη’’. Η ανάπτυξη, φευ, είναι ανυπάκουη και δεν ανταποκρίνεται στα κυβερνητικά κελεύσματα. Το αόρατο αναπτυξιακό σχέδιο θα οδηγήσει σε εξαιρετικά δυσδιάκριτη, ουσιαστικά αόρατη, ανάπτυξη.
Νομικός – Οικονομολόγος*