Από την άλλη πλευρά, στη διάρκεια του 20ου αιώνα, όλες οι φαιοκόκκινες θεωρίες που δήθεν θα έκαναν καλύτερη τη ζωή των ανθρώπων, όχι μόνον διαψεύστηκαν παταγωδώς από την πραγματικότητα, αλλά προκάλεσαν δύο παγκόσμιους πολέμους και ως καθεστώτα μεταφράστηκαν σε εκατοντάδες εκατομμύρια νεκρούς, χωρίς αιτία.
Του Αθ.Χ. Παπανδρόπουλου
Παρ΄όλα αυτά, ο ολοκληρωτισμός είναι πάντα ιδεολογικά ενεργός και σήμερα διαβρώνει τις ανοικτές κοινωνίες μέσω πολιτικών σχηματισμών που αντί να υπόσχονται «σωτηρίες», «παραδείσους» και «υπερανθρώπους», καλλιεργούν το φόβο και την απαισιοδοξία, δύο συναισθήματα που από μόνα τους οδηγούν στην υποταγή και την ακινησία. Ταυτόχρονα όμως, χρησιμοποιούν με μοναδική μαεστρία και την ψηφιακή τεχνολογία, πάνω στην οποία στηρίζεται και όλο το οικοδόμημα των αποκαλούμενων κοινωνικών μέσων επικοινωνίας.
Έτσι, τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όποιο μέσο μαζικής επικοινωνίας και αν χρησιμοποιήσει κανείς, στις πρώτες σειρές θα βρει διάφορες κατηγορίες δεινών: πόλεμοι, εγκληματικότητα, και φυσικές καταστροφές είναι στην ημερήσια διάταξη και λαϊκιστές πολιτικοί, με πρώτους τον Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, μας σφυροκοπούν με προβλέψεις ότι πάμε όλοι συλλήβδην προς την καταστροφή.
Πρόκειται για μαζική πλύση εγκεφάλου που έναν και μόνον στόχο έχει. Την διάδοση του φόβου και της απαισιοδοξίας, για τη δημιουργία «εσχατολογικών ψευδαισθήσεων», τονίζει ο καθηγητής Steven Radelet, που κατέχει την έδρα για την Παγκόσμια Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Τζωρτζτάουν.
«Ο κόσμος όντως αντιμετωπίζει προκλήσεις, γράφει στο περιοδικό «Φόρεϊν Αφφαίρς». Ωστόσο, σχεδόν με οποιοδήποτε μέτρο, η ζωή για τους περισσότερους ανθρώπους βελτιώνεται με κάθε τρόπο. Τα επίπεδα του πολέμου και των συγκρούσεων είναι κοντά στα ιστορικά χαμηλά. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και υγιέστερες ζωές και είναι καλύτερα μορφωμένοι από ποτέ άλλοτε. Τα εισοδήματα για τις περισσότερες οικογένειες είναι υψηλότερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία.
Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ανά τον κόσμο έχουν αρθεί από την ακραία φτώχεια τις τελευταίες δύο δεκαετίες και, αν και η εισοδηματική ανισότητα έχει επιδεινωθεί σε πολλές Δυτικές χώρες, σε όλο τον κόσμο, το εισόδημα είναι πιο ισοκατανεμημένο από όσο ήταν επί αιώνες. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, η δημοκρατία έχει επεκταθεί και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι ευρύτερα σεβαστά από ποτέ.
Η ηλεκτρική ενέργεια, τα αυτοκίνητα, το διαδίκτυο, τα σύγχρονα φάρμακα, και οι απλές ανέσεις έχουν κάνει την ζωή των περισσότερων ανθρώπων πολύ πιο εύκολη από ό,τι θα μπορούσαν να φανταστούν οι προ-παππούδες τους.
Παρ΄όλα αυτά, επειδή οι σκοταδιστές, οι «σωτήρες», οι διάφοροι νονοί της ανθρωπότητας και όλοι οι πολιτικοί απατεώνες γνωρίζουν ότι τα «καλά νέα δεν πουλούν», η έκταση αυτής της προόδου κυκλοφορεί σχεδόν στη ζούλα.
Και εδώ είναι το πρόβλημα. Για να συνεχιστεί η πρόοδος του ανθρώπου, θα πρέπει όλο και περισσότερο να απελευθερώνονται οι δημιουργικές δυνάμεις του. Ιδιαίτερα σήμερα που όλες οι προβλέψεις λένε ότι στο τέλος του 21ου αιώνα ο πλανήτης θα έχει πάνω από 10 δισεκατομμύρια κατοίκους.
Συνεπώς, στο νέο περιβάλλον, που είναι διαφορετικό από αυτό που ίσχυσε στο 20ο αιώνα, όπως συνέβαινε πάντα, οι υποστηρικτές της προοδευτικής κοινωνικής τάξης θα πρέπει να αγωνιστούν σκληρά για να την διατηρήσουν και να την βελτιώσουν.