Κατανομή του πλούτου και όχι εξόντωση αυτών που τον παράγουν

Εξεδόθη ποτέ στην χώρα μας ένα έστω βιβλίο του νομπελίστα οικονομολόγου Γκάρυ Μπέκερ; Έχει γραφτεί έστω και μία αράδα για τον Μάϊκλ Βάλτζερ;

Tου Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Η απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα είναι πλήρως αρνητική. Άπαντες οι προαναφερόμενοι στοχαστές και οικονομολόγοι έχουν ένα κοινό σημείο, γι’ αυτό και είναι απόβλητοι στην Ελλάδα της κουλτούρας του εξαρχειακού χαμαιτυπείου. Πιστεύουν στην ηθική και δημοκρατική διάσταση του καπιταλιστικού συστήματος παραγωγής πλούτου και όχι ως τρόπου συμπεριφοράς. Έτσι, αντικρούουν τους αντικαπιταλιστές με ισχυρά επιχειρήματα φιλοσοφικού περιεχομένου και όχι με αερολογίες.

Είναι γνωστό και σήμερα δε αποτελεί τρέχον νόμισμα ότι οι μαρξιστοτραφείς διανοούμενοι και οι ακροδεξιοί συνοδοιπόροι τους συγχέουν τον καπιταλισμό με την ανθρώπινη συμπεριφορά, γιατί μέσα από αυτό το αμάλγαμα καταλήγουν στα συμπεράσματα που οι ίδιοι έχουν ορίσει από την αρχή. Ήτοι στην σκηνοθέτηση της πραγματικότητος, ώστε να προσαρμόζεται με την μορφή της αλήθειας στις δικές τους φαντασιώσεις –πνευματικές και άλλες. Και όλα αυτά, βεβαίως, εξελίσσονται και εκτοξεύονται στον όχλο ερήμην της σκέψεως.

Όπως υποστηρίζει ο Αμερικανός οικονομολόγος, φιλόσοφος και μέγας θεωρητικός του κοινωνικού καπιταλισμού Άμπερτ Χίρσμαν, ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα παραγωγής το οποίο, σε αντίθεση με οποιοδήποτε άλλο γνωστό ανθρώπινο σύστημα, μπορεί να μετατρέπει τον παραγόμενο πλούτο σε κεφάλαιο το οποίο αναπαράγεται, επανεπενδύεται, αποθησαυρίζεται, ή μετατρέπεται σε επιστημονική, τεχνική και τεχνολογική γνώση. Κατά τον Χίρσμαν, πρόκειται για ένα κεφάλαιο το οποίο παράγεται από την οικονομία και προστίθεται στο γενετικό και πνευματικό κεφάλαιο του ανθρώπου που έχει σχηματισθεί στην διάρκεια χιλιάδων αιώνων.

Από την πλευρά του, ο Γάλλος ακαδημαϊκός και ιερέας Ρομπέρ Μπρουκμπερζέ τονίζει ότι ο άνθρωπος συσσώρευε σιγά-σιγά αποθέματα σε τεχνικές γνώσεις, εργαλεία και επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και όπλα, για να παράγει αγαθά και ασφάλεια, ώστε να εξασφαλίζεται η επιβίωσή του.

Ανέκαθεν ο άνθρωπος ήταν επιφορτισμένος με την παραγωγή της μοίρας του και, χάρη σε αυτήν του την προσπάθεια, εμπλούτιζε την μοίρα του και μεταβίβαζε την περιουσία του. Γι’ αυτό και πολλοί βιολόγοι σήμερα κάνουν λόγο για την γενετική περιουσία του ανθρώπου, φαινόμενο εξόχως σημαντικό.
Μερικοί από αυτούς τους βιολόγους, όπως λόγου χάρη ο φετινός νομπελίστας της ιατρικής,

Από την άποψη αυτή, κύριο χαρακτηριστικό του οικονομικού καπιταλισμού δεν είναι μόνον η ιδιοκτησία και η χρήση του κεφαλαίου, όπως πίστευε ο Καρλ Μαρξ, αλλά και η ελευθερία του οιουδήποτε να επενδύει αυτό το κεφάλαιο σε παραγωγικούς τομείς.

Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι ο καπιταλισμός, ύστερα από πολλούς αιώνες πάλης του ανθρώπου με την φύση και που σκοπό είχε την παραγωγή, υπήρξε το άθροισμα των γνώσεων και εμπειριών το οποίο, τελικά, οδήγησε σε ριζικές ανακατατάξεις στους τομείς της εργασίας, της παραγωγής και της χρησιμοποίησης της ανθρώπινης ευφυΐας.

Αυτή η φύση του καπιταλισμού, επειδή ακριβώς είναι μέσα στον άνθρωπο, ουδέν αλάθητο διεκδικεί. Και λάθη κάνει και υπερβολές επιδεικνύει. Όμως, έχει την μοναδική ικανότητα να κεφαλαιοποιεί εμπειρίες και πάντα να τις μετατρέπει σε μεταβιβαζόμενο πλούτο. Το θέμα, συνεπώς, είναι η κατανομή του πλούτου αυτού και όχι η εξόντωση αυτών που τον παράγουν. Αυτό, εξάλλου, πρέσβευε και ο μέγας θεωρητικός της σοσιαλδημοκρατίας, Εδουάρδος Μπερνστάϊν, που η Ιστορία δικαίωσε πολλές φορές.