Ένας μέθυσος που αντιμετώπιζε τεράστιες οικονομικές δυσκολίες αποφάσισε, για πρώτη φορά στην ζωή του, να πιάσει χαρτί και μολύβι και να κάνει έναν στοιχειώδη προϋπολογισμό σε ημερήσια βάση για να περικόψει μη αναγκαία έξοδα.
Ξεκίνησε σημειώνοντας: ‘’Ένα κιλό κρασί, πέντε ευρώ. Διατροφή, δέκα ευρώ. Μεταφορικά, πέντε ευρώ. Φάρμακα, οκτώ ευρώ, κλπ., κλπ.’’
Του Κώστα Χριστίδη*
Επειδή δεν έβγαινε, δοκίμασε μία αναθεωρημένη εκδοχή: ‘’Ένα κιλό κρασί, πέντε ευρώ. Διατροφή, οκτώ ευρώ. Μεταφορικά, τέσσερα ευρώ. Φάρμακα, έξι ευρώ, κλπ., κλπ.’’ Πάλι δεν επερχόταν ισοσκελισμός εσόδων – εξόδων, οπότε ξαναδοκίμασε: ‘’Ένα κιλό κρασί, πέντε ευρώ. Διατροφή, έξι ευρώ. Μεταφορικά, τρία ευρώ. Φάρμακα, τέσσερα ευρώ, κλπ., κλπ.’’
Όλο το βράδυ προσπαθούσε χωρίς επιτυχία, κρατώντας αναλλοίωτη την δαπάνη για κρασί, και αργότερα άρχισε να καταριέται τον φούρναρη, την τράπεζα, το σούπερ – μάρκετ και τους … τοκογλύφους!
Κάτι ανάλογο βιώνουμε ως χώρα επί πολλά έτη. Κόβουμε μισθούς, κόβουμε συντάξεις, αυξάνουμε φόρους, επιβάλλουμε κατασχέσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δημόσιο, όμως … τίποτα ! Η οικονομική δυσπραγία εξαπλώνεται. Τί συμβαίνει;
Παρά τις μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας παραμένει χαμηλή. Κύρια αιτία γι’ αυτό είναι το βαρίδι που λέγεται ‘’υπερτροφικό κράτος’’. Αυτό εκτρέφει γραφειοκρατία, διαφθορά, αναξιοκρατία, σκάνδαλα και ελλείμματα.
Αντί, όμως, να αντιμετωπίσουμε την ρίζα του κακού, προσπαθούμε να λύσουμε το πρόβλημα όπως ο αλκοολικός που προαναφέραμε. Περιορίζουμε τα πάντα εκτός από τον κρατισμό και την συνεπακόλουθη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων (ο οποίος, μάλιστα, επί ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ εκ νέου αυξάνεται).
Η προσπάθεια πρέπει να ξεκινήσει από επανακαθορισμό των κρατικών αρμοδιοτήτων. Αυτές μπορούν να συνοψισθούν ως εξής:
1. Δημιουργία σωστών θεσμών και νόμων
2. Τήρηση της εφαρμογής των νόμων και της τάξης έναντι όλων αδιακρίτως
3. Άμυνα έναντι εξωτερικών εχθρών
4. Παροχή δημόσιων αγαθών (οριζομένων περιοριστικώς)
5. Παροχή δικτύου ασφαλείας σε όσους πράγματι το έχουν ανάγκη
6. Ρύθμιση (και τόνωση) του ανταγωνισμού στον ιδιωτικό τομέα
7. Χρηματοδότηση των δαπανών για επιτέλεση των παραπάνω αρμοδιοτήτων μέσω λελογισμένων φόρων και δανεισμού και διατήρηση της νομισματικής σταθερότητας
Το τοπίο διαρκώς αλλάζει λόγω των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων. Όπως σήμερα η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει καταστήσει περιττή την ύπαρξη χιλιάδων υπαλλήλων απασχολούμενων σε απλή γραφική εργασία, αύριο η χρήση ρομπότ θα καταστήσει περιττή την ύπαρξη καθαριστριών και η χρήση ειδικών αισθητήρων θα καταστήσει περιττή την ύπαρξη οδηγών στα λεωφορεία!
Στο μετα – γραφειακό κράτος, ένας πυρήνας δημοσίων υπαλλήλων θα ασκεί δραστηριότητες όπως οι προαναφερθείσες και θα χρηματοδοτεί τους πολίτες να αγοράζουν υπηρεσίες από διάφορους φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς.
Οι υπηρεσίες των φορέων αυτών θα αξιολογούνται, κυρίως βάσει αποτελεσμάτων, από τρίτους, π.χ. από ανεξάρτητες διοικητικές αρχές. Ο περιορισμός και η καλύτερη λειτουργία του κρατικού Λεβιάθαν συνιστούν την μεγαλύτερη πρόκληση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση.
Νομικός – Οικονομολόγος *