Τρεις δυσμνημόνευτοι, ατάκτως συμπεφυρμένοι, κατ’ ευφημισμό υπουργοί, απέθεσαν στη μητέρα γη την παιδεία, γλώσσα, πολιτισμό, ανθρωπισμό – ανθρωπιά. Και οι τρεις χαρακτηρίζονται από έλλειψη ελληνοπρέπειας και φιλελληνισμού.
Του Βασίλειου Γρ. Παπαδάκη*
Ανθρωπισμός – ανθρωπιά.
Ο ανθρωπισμός – ανθρωπιά (αρχ. ρ. ανθρωπίζω = εξανθρωπίζω), έχει τις ρίζες του στον 14ο – 15ο αιώνα. Αναβίωσε μέσα από τη μελέτη των κλασσικών γραμμάτων, τη γνώση της αρχαίας φιλοσοφίας και την κατανόηση των πνευματικών και ηθικών αξιών του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
Στην εποχή της τεχνολογίας, των αντιθέσεων και αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων, ο άνθρωποςχάνει την ταυτότητα, τα δεδομένα και τον πραγματικό προορισμό με αποτέλεσμα να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσηςκαι αλλοτρίωσης. Οι πνευματικές και ηθικές αξίες παρεχώρησαν τη θέση τους στον υλισμό και τον κυνισμό (αναπτύσσεται όταν δεν υπάρχει ο φόβος της τιμωρίας).
Η κρίση των ηθικών αξιών άρχισε από τα μέσα του 20ου αιώνα, ύστερα από τις τραυματικές εμπειρίες του Β’ Π.Π. Η ανάπτυξη της τεχνικής συνετέλεσε στον ηθικό αποπροσανατολισμό του ανθρώπου με αποτέλεσμα τηνεπανάταξη των αξιών.
Η στροφή προς την τεχνική σκέψη δημιούργησε το μονοδιάστατο άνθρωπο, έθρεψε το τεχνοκρατικό πνεύμα και αποξήρανε την ψυχή. Έχασε την ανθρωπιά του και κατέληξε στην απανθρωπιά. Ένας ωμός υλισμός και ο συνακόλουθος του αγνωστικισμός αποτελούν σοβαρά προβλήματα που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν οι εν τέλει.
Παιδεία – γλώσσα
Η παιδεία των αρχαίων Ελλήνων χαρακτηρίζεται ανθρωπιστική, παιδεία για τον άνθρωπο.Εκφράζει την ουσία του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, «ορθή περιαγωγή της ψυχής», Πλάτων.
Όχι γέμισμα της ψυχής με όποια πνευματικά στοιχεία αλλά καθοδήγηση της ψυχής προς τη γνώση και τον ανθρωπισμό. Όσο υψηλότερο είναι το μορφωτικό και πολιτιστικό επίπεδοενός λαού τόσο πιο ελεύθερος γίνεται ο άνθρωπος.
Η αρχαία ελληνική διανόηση έπλασε ανθρώπους με στοχαστικό νου, ενάρετους,με θέληση, σεβασμό στη δημοκρατία, δικαιοσύνη, ελευθερία. Ανθρώπους να αγαπούν το ωραίο, την καλαισθησία και ό,τι υψηλό μπορεί να υπάρχει στη ζωή. Προήγαγε τονανθρωποπλαστικό χαρακτήρα και τη σύμμετρη ανάπτυξη σώματος και ψυχής.
Η μεγάλη αξία των αρχαίων Ελλήνων στην Παιδεία, ιδιαίτερα στην αγωγή αναγνωρίστηκε διεθνώς. Στο βιβλίο «Παιδεία, η διαμόρφωση του Έλληνα», ο Γερμανός φιλόλογος Βέρνερ Γάιγκερ, (1888-1961) έγραφε «Οι Έλληνες έγιναν οι μορφωτές της ανθρωπότητας γιατί είναι οι πραγματικοί δημιουργοί της ανθρωπιστικής παιδείας και της γνώσης».
Η παιδεία είναι ένας μακρύς και δύσκολος δρόμος που καλείται να διασχίσει ο άνθρωπος για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας και την επίτευξη της δημιουργικής του αποστολής στην εγκόσμια ζωή.
«Το πρώτο μέλημαμιάς δημοκρατικής πολιτείας είναι η παιδεία. Αυτό σημαίνει συστηματική καλλιέργεια όλων των ψυχικών, ηθικών και πνευματικών δυνάμενων οι οποίες συνιστούν την προσωπικότητα του ανθρώπου». Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος (1900-1981), ακαδημαϊκός. Βιβλίο «Πλατωνική διαλεκτική του Είναι», 1927.
Θρησκεία
Από τη δημιουργία του ο άνθρωπος αισθάνθηκε την ανάγκη να συνδεθεί με κάποια πνευματική αρχή. Κατά την εξελικτική πορεία του το προαιώνιο αυτό αίσθημα εκφράστηκεμέσα από τη θρησκευτική πίστη. Αυτό αναφέρεται στο βιβλίο «Δύο πηγές της ηθικής και της θρησκείας» του Γάλλου φιλόσοφου, νομπελίστα, Ανρί Μπερξόν (1859-1941).Σύμφωνα με τα γραφόμενα του η θρησκεία ακολούθησε δύο στάδια.Στο πρώτο ήταν στατική,στο δεύτερο αλλάζει δομή και χαρακτήρα, γίνεται δυναμική. Ο άνθρωπος συνεργάζεται με το Θεό γι’ αυτή την επίτευξη.
Στις μονοθεϊστικές θρησκείες δεν υπάρχουν απαγορεύσεις, μόνο υποδείξεις. Η δύναμη του Χριστιανισμού, η ηθική του υπεροχή έναντι των άλλων θρησκειών και η δυνατότητα να ικανοποιεί τις μεταφυσικές ανησυχίες φανερώνουν το μέγεθος της αξίας του. Ενδυνάμωσε την οικογένεια, εξάλειψε τη δουλεία, εξύψωσε τη θέση της γυναίκας μέσα στην κοινωνία.
Οικοδόμησε τον κόσμο της αγάπης, ένα νόημα που κείται πέρα από το λόγο και ήταν άγνωστο πριν τη θεμελίωση του. Σε σχέση με τον άνθρωπο ο Χριστιανισμόςπλάτυνε τον ηθικό νόμο καιτο πνεύμα.
Στη σύγχρονη κοινωνία η τεχνολογική εξέλιξη, κρίση πολιτισμού, επηρέασε αρνητικά τα θρησκευτικά δόγματα και τους θεσμούς. Ως εκ τούτου αποκτά ενδιαφέρον η στάση των ανθρώπων έναντι της θρησκείας.
Με το θέμα αυτό ασχολείται η θρησκειολογία. Η ψυχολογία της θρησκείας ερευνά την ποικιλία και πολυπλοκότητα των θρησκευτικών βιωμάτων. Ο Φρειδερίκο Νίτσε ανέλυσε διεισδυτικά την ψυχολογία του Χριστιανισμού στο βιβλίο «Κριτική του Χριστιανισμού».
Η φιλοσοφία της θρησκείας ασχολείται με τη γέννηση των θρησκευτικών ιδεών και τη θέση της θρησκείας μέσα στη πνευματική ζωή. Η επαφή ανάμεσα στο Χριστιανισμό και την ελληνική φιλοσοφία άρχισε από την εποχή των Χριστιανών απολογητών το 2ο αιώνα και συνεχίστηκε ζωηρότερα την εποχή των Μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας. Η Πατερική Θεολογία συνδέθηκε με την πλατωνική, στωική, ενώ η αριστοτελική χρησιμοποιήθηκε για τη συστηματοποίηση των Χριστιανικών δογμάτων.
Η κοινωνιολογία της θρησκείας μελετά τους θρησκευτικούς θεσμούς ως πολιτιστικό στοιχείο και ως σύστημα κοινωνικών σχέσεων που διαμορφώνονται με αναφορές στη διάκριση μεταξύ ιερού και βέβηλου.Από την αναγέννηση μέχρι τα τέλη του 19ο αιώνα η παιδεία ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκεία.
Είναι πρωτόγνωρο στα πολιτικά χρονικά της πατρίδας, ένα ποσοστό (20%) των ευμάλακτων – συ(μ)φερτικών εκλεκτόρων να ομοψηφούν με το κόμμα της αδιαντροπία ςκαι της καθοσιώσεως (Πρέσπες), με επικεφαλής τον «αναισχηντότερο του δέοντος» όπως θα τον χαρακτήριζε ο Πλάτων, (Νόμοι Α’ 646,647).
Τέτοιαβραδύτης αντιλήψεως, ψυχική τύφλωση, αδιαφορία για την ταριχεία της παιδείας, θρησκείας και τηςεθνικής κληρονομιάς από τους ταριχευτές, πλουταλαζόνες της αριστερής αποσύνθεσης;
*Δημοσιογράφος, Επίτιμο μέλος Ενώσεως Ευρωπαίων Δημοσιογράφων
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
