Θα κουραστώ να το λέω: η χώρα έχει περισσότερο ανάγκη από ένα άμεσο ισχυρό εισοδηματικό σοκ,παρά από ένα ανέφικτο και φαντασιακό τσουνάμι επενδύσεων.
Προσοχή όμως: το πρώτο δεν αναιρεί το δεύτερο και σίγουρα δεν σημαίνει προσλήψεις στο Δημόσιο.
Του Ηλία Καραβόλια
Όμως, δεν μπορεί να αναμένουμε εσαεί τον αυτόματο μηχανισμό της αγοράς να γεννήσει πλούτο. Η ελληνική οικονομία πρέπει να αυξήσει την παραγωγή της. Σύμφωνοι μέχρι εδώ. Μήπως όμως πρέπει πριν από αυτό να παράγει εισόδημα για ζήτηση και κατανάλωση προιόντων και υπηρεσιών; Και φυσικά, αυτό το εισόδημα δεν μπορεί να γεννηθεί παρά μόνο με νέους μισθούς.
Αλλά τι γίνεται όταν σχεδόν κανείς που έχει ρευστότητα δεν είναι αναγκασμένος να ανοίξει δουλειές ώστε να δουλέψουν οι άνεργοι; Γιατί αυτό ζούμε σήμερα, λόγω φόρων και γραφειοκρατίας. Κανείς δεν είναι πρόθυμος να ρισκάρει κεφάλαια. Εκει ακριβώς χρειαζόμαστε το Κράτος: στο μεταίχμιο των ιδιωτικών με τις δημόσιες επενδύσεις.
Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν στο τυφλό αυτόματο σύστημα της δημιουργίας θέσεων εργασίας από κεφάλαια που δεν βλέπουμε αλλά απλά τα φαντασιωνόμαστε επειδή έτσι μας έμαθαν να κάνουμε στις σχολές της νεοκλασικής οικονομικής θεωρίας. Η χώρα μας χρειάζεται νέους μισθούς ώστε να τονωθεί η ζήτηση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Επαναλαμβάνω: να δημιουργηθούν. Όταν η υψηλή φορολογία εξυπηρετεί (βλακωδώς μεν αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα) τον αναγκαστικό στόχο του υψηλού πλεονασματικού προυπολογισμού, τότε αναβάλλονται οι επενδύσεις.
Είναι τόσο απλό. Και ρωτώ: επειδή αναβάλλονται ή απωθούνται οι επενδύσεις,πρέπει να αφήσουμε έτσι την Οικονομία; Πρέπει να περιμένουμε πότε θα έλθουν υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης( πώς άραγε αφού δεν θα εισέρχεται νέο παραγωγικό κεφάλαιο) ώστε να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές και να γίνουν ελκυστικές οι επενδύσεις; Κατανοείς φαντάζομαι αγαπητέ αναγνώστη ότι πέσαμε στην μεγάλη παγίδα, στην μεγάλη τρύπα της εξαναγκαστικής αναμονής των ορθόδοξων οικονομικών, σε μια Οικονομία που ούτε καν ισχυρό πιστωτικό σύστημα διαθέτει(capital controls).
Η εμμονή στο αβέβαιο που ηχεί ρεαλιστικό, στοιχίζει το ίδιο με την παθητική αναμονή του δήθεν ορθόδοξου. Ας αφήσουμε επιτέλους όλες τις ιδεοληψίες στην άκρη, ας παραμερίσουμε δόγματα και ας δούμε την πραγματικότητα. Η ελληνική Οικονομία χρειάζεται επιδότηση. Όχι επιδότηση πληθωριστικού χρήματος και παρασιτικών επαγγελμάτων, αλλά επιδότηση παραγωγικού κεφαλαίου και αποδοτικών θέσεων εργασίας.
Σύνθετη είναι η λύση στο πρόβλημα μας και αλίμονο αν αυτό δεν το έχουν αντιληφθεί οι τωρινοί και οι μελλοντικοί κυβερνώντες. Χρειάζεται επιτέλους να ζητήσουμε ταυτόχρονα χρηματοδότηση και επιδότηση από τους υπερεθνικούς οργανισμούς στους οποίους δεν προσφύγαμε ποτέ ή τουλάχιστον δεν προσφύγαμε επιτυχώς.
Αναφέρομαι στην Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων, στην Παγκόσμια Τράπεζα, στην Ευρωπαική Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, στην αντίστοιχη Διεθνή Τράπεζα και στον Διεθνή Χρηματοδοτικό Οργανισμό. Οι οργανισμοί αυτοί χρηματοδοτούν μεγάλα δημόσια έργα και υποδομές (infrastructure projects).
Κάποιο δε εξ αυτών, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, ενίοτε συνοδεύουν τις χρηματοδοτήσεις και από επιδοτήσεις θέσεων εργασίας στις περίφημες ΣΔΙΤ
(συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα) που δυστυχώς όποιος τις αναφέρει μοιάζει σαν καταραμένος κρατιστής, σαν νεοκομμουνιστής που επιθυμεί το κράτος-επιχειρηματία, το οποίο αποδεδειγμένα απέτυχε.
Είναι να απορεί κανείς με όποιον δεν καταλαβαίνει που βρισκόμαστε και με όσους νομίζουν ότι η ελληνική Οικονομία μπορεί να ανακάμψει απλά και μόνο με τον ιδιωτικό τομέα. Βρισκόμαστε στο μεταίχμιο μιας κατάστασης που δεν είναι κανονική. Οι πολιτικές λοιπόν δεν θα μπορούσαν να είναι και αυτές κανονικές.
Παράδειγμα, τα λουκέτα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στήθηκε μια βιομηχανία από μικρά οικογενειακά και ατομικά μαγαζάκια στην χώρα με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, με επιδοτήσεις μη παραγωγικές και υπέρμετρο δανεισμό, πουλώντας τα γνωστά προιόντα και υπηρεσίες (καφές, σουβλάκι, φαγητό, ρούχα) χωρίς καινοτομία και έξυπνες εξαγωγικές δράσεις. Ας ελπίσουμε ότι οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις που στήθηκαν μέσα στην κρίση δεν θα αντιγράψουν παρόμοιες πρακτικές.
Το δε αποτυχημένο κρατικοδίαιτο οικονομικό μοντέλο τόσων ετών, δεν πρέπει να μας τυφλώνει. Και αυτό γιατί δεν πρέπει να γεννήσουμε ένα κράτος-επιχειρηματία. Αντιθέτως,χρειαζόμαστε επιδότηση θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και γενναία αύξηση του ΠΔΕ(Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).
Μας έχουν δανείσει σχεδόν 300 δις για πληρωμή παλαιών χρεών και κάλυψη ελλειμμάτων, οι εταίροι μας στην ΕΕ και το ΔΝΤ, και εμείς δεν καταφέραμε σε τρία μνημόνια να πάρουμε 10-15 δις απο αυτά για δημόσιες επενδύσεις ή χρηματοδότηση συμπράξεων παραγωγικού χαρακτήρα, ώστε να δημιουργήσουμε 50-100 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και να τρέξουν οι πολλαπλασιαστές παραγωγής και εισοδήματος.
Ανικανότητα ή μετριότητα του πολιτικού προσωπικού άραγε; Ή μήπως ήταν τόσο ανέφικτο αυτό το νούμερο και εκ των προτέρων δεν το ζητήσαμε; Τίποτα δεν σου δίνεται αν δεν το διεκδικήσεις. Και τίποτα δεν αλλάζεις στην πορεία μιας Οικονομίας, αν δεν έχεις σχεδιάσει να το αλλάξεις. Οι κυβερνήσεις των μνημονίων δεν είχαν σχέδιο για την ανάκαμψη της χώρας. Λειτούργησαν και λειτουργούν ως διεκπεραιωτές, ως λογιστές που ηδονίζονται να συμμορφώνουν τα δημόσια οικονομικά.
Κατανοούμε πόσο αναγκαία είναι η μακροοικονομική λογιστική και η βελτίωση των εθνικών μας λογαριασμών. Όμως χωρίς σχέδιο για γέννηση μισθών, χωρίς πλάνο για δημιουργία νέου εισοδήματος από παραγωγή, δεν θα είναι βιώσιμα τα δημοσιονομικά μας. Και φυσικά, χρειαζόμαστε εκείνη την στρατηγική που θα τολμήσει να υπερβεί τις ιδεοληψίες, θα τολμήσει να μην στήσει κομματικό στρατό και εργολαβικά συμφέροντα.
Διεθνείς διαγωνισμοί για μεγάλα έργα, επιδότησεις με ξεκάθαρους όρους σε νέες επιχειρήσεις και συνδυασμένη πολιτική σταδιακής μείωσης των φόρων μπορούν να μας γεννήσουν πλούτο για όλους. Δεν θα ανεβούν όλων τα εισοδήματα αν δεν βρούν πολλοί συμπολίτες μας δουλειά.
Δεν θα ανέβουν οι τζίροι και οι μισθοί, αν δεν δημιουργηθεί ένα εισοδηματικό σοκ στην χώρα. Και δεν θα πέσουν οι φόροι και οι εισφορές αν δεν αυξηθεί η ζήτηση. Πίσω από την ζήτηση, κρύβεται η παραγωγή και το εμπόριο. Μπροστά τους όμως, θα υπάρχει πάντα η απασχόληση και οι αναγκαίοι νέοι μισθοί…