Το γ΄ τρίμηνο του έτους ήταν καθοριστικό για την πορεία των μακροοικονομικών εξελίξεων στον πλανήτη και κυρίως στην Ευρωζώνη. Οι αγορές βρίσκονται υπό πίεση, καθώς ο... τυφώνας των επιτοκίων έχει «χτυπήσει» 150 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο μόνος που μειώνει τα επιτόκια, ενώ αυξάνεται ο πληθωρισμός, είναι ο Ερντογάν! Απρόβλεπτος και με αλλόκοτες αποφάσεις, συν τοις άλλοις, αποτελεί έναν εν δυνάμει αποσταθεροποιητικό παράγοντα για την Ευρώπη, στην περίπτωση που επιχειρήσει κάτι... παράτολμο εναντίον της Ελλάδας. Κλείνει η παρένθεση...
Από τη στιγμή που η Ευρώπη δεν μπορεί να λάβει ενιαίες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, τότε τα πράγματα θα εξελίσσονται αρνητικά και στο μέτωπο του πληθωρισμού και των επιτοκίων. Τα επιτόκια αποτελούν αυτή τη στιγμή ένδειξη για ύφεση, ενώ παραδοσιακά όταν τα χρηματιστήρια βρίσκονται σε ζώνη bear market (επικράτηση των πωλητών) και το δολάριο σαρώνει στις ισοτιμίες έναντι όλων των νομισμάτων, τότε η ύφεση είναι κάτι παραπάνω από σίγουρη!
Ενδεικτικά, πρέπει να πούμε ότι το γ΄ τρίμηνο ήταν το χειρότερο για το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, κατά τα τελευταία 20 χρόνια, με απώλειες άνω του 10%! Τα ίδια... χάλια παρουσίασαν και οι ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές, οι οποίες για ακόμη ένα τρίμηνο έκλεισαν με απώλειες, ενώ μόνο τον Σεπτέμβριο, η πτώση διαμορφώθηκε στο 8%. Αν κάτι μπορεί να μας... παρηγορήσει στο γ΄ τρίμηνο, είναι η πτώση της τιμής του πετρελαίου κατά 23%, την ίδια στιγμή που ο ΟΠΕΚ εξετάζει τη μείωση της ημερήσιας παραγωγής κατά 500.000-1.000.000 βαρέλια, ώστε να συγκρατηθεί η κατρακύλα.
Πάμε παρακάτω. Η Ελλάδα μέσα σε όλη αυτήν τη λαίλαπα και σύμφωνα με δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, είναι θωρακισμένη στο σκέλος της ενέργειας, ενώ η δυναμική της οικονομίας είναι τέτοια που επιτρέπει... όνειρα για συνέχιση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης και την επόμενη χρονιά, όταν, οι περισσότεροι, μάλλον θα... οπισθοχωρούν.
Σήμερα, κατατίθεται το προσχέδιο του προϋπολογισμού, με πολύ μετρημένους στόχους, όπως άλλωστε συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, χάρις στις συντηρητικές προβλέψεις που ακολουθεί σταθερά το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει ανάπτυξη 2,1% και επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ. Σε όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε και το γεγονός ότι το 2023 είναι εκλογική χρονιά, ενώ θα υπάρξουν και νέες παροχές προς συνταξιούχους, εργαζομένους και ευάλωτους.
Πέραν των ποσοτικών στόχων, η φιλοσοφία του νέου προϋπολογισμού εδράζεται στην εκπομπή ισχυρών μηνυμάτων προς τις αγορές και τους επενδυτές. Η Ελλάδα δεν θα υποκύψει στον λαϊκισμό, έχει πολλά εργαλεία για να βοηθήσει όσους δοκιμάζονται, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα παρεκκλίνει από την πορεία της δημοσιονομικής σταθερότητας.
Αν μάλιστα τα πράγματα εξελιχθούν την επόμενη χρονιά, λιγότερο άσχημα σε σχέση με τις προβλέψεις, τότε είναι σίγουρο ότι πολύ γρήγορα ο στόχος για την ανάπτυξη θα αναθεωρηθεί. Άλλωστε, για το 2023, ο στόχος για την ανάπτυξη είχε τοποθετηθεί αρχικά στο 2,8%, στη συνέχεια στο 3,1%, τώρα στο 5,7% και απ΄ ότι φαίνεται, μάλλον θα ξεπεράσει το 6%.
Ακριβώς, επειδή ασκείται μια υπεύθυνη οικονομική πολιτική, η Ελλάδα έχει ανεβάσει πολύ ψηλά τις "μετοχές" της στο παγκόσμιο στερέωμα. Το 2022 θα είναι χρονιά ιστορικού υψηλού των επενδύσεων, οι ξένοι αγοράζουν συνεχώς στη χώρα μας, ό,τι μπορεί να φανταστεί ο καθένας και επιπλέον, λόγω της διατήρησης της ισχυρής δυναμικής του τουρισμού, οι όποιες αναθεωρήσεις εκτιμάται ότι θα είναι επί τα βελτίω και όχι επί τα χείρω.
Χωρίς να παραβλέπουμε τη ρητορική της Τουρκίας, η οποία παραπέμπει σε πολεμικά... εμβατήρια μέσα στους επόμενους μήνες, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι την ίδια στιγμή, μεγάλοι κολοσσοί "εισβάλλουν" στη χώρα μας.
Η Ελλάδα μετατρέπεται σε ενεργειακό και τεχνολογικό κόμβο. Ειδικά στο σκέλος της τεχνολογίας, μετά τις ανακοινώσεις της Microsoft την περασμένη εβδομάδα, αλλά και την ισχυρή παρουσία της Microsoft και της Amazon, έρχεται να προστεθεί στο παζλ και η Cisco.
Ο αμερικανικός τεχνολογικός κολοσσός, θα εγκαινιάσει σε ένα μήνα το διεθνές κέντρο καινοτομίας στη Σύρο, ενώ ήδη λειτουργεί την τελευταία διετία το αντίστοιχο κέντρο στη Θεσσαλονίκη. Αν η Θεσσαλονίκη αποτελεί τεχνολογικό hub στα βόρεια σύνορα μας, η Σύρος θα αποτελέσει τη «Βασίλισσα του Αιγαίου», ως προς τα σχέδια του τεχνολογικού κολοσσού.
Η Ελλάδα με γοργά βήματα κερδίζει και πάλι τη θέση που της αξίζει, καθώς όταν ως χώρα παρουσιάζουμε ένα αξιόπιστο και σοβαρό πρόσωπο στο εξωτερικό, είναι μαθηματικώς βέβαια, ότι αυτό θα το εισπράξουμε στο πολλαπλάσιο. Και αντιλαμβανόμαστε, πόσο μεγάλη είναι η σημασία τέτοιων επενδύσεων στους καιρούς που ζούμε και αφού είχαν προηγηθεί 12 «πέτρινα» χρόνια, όπου κυριαρχούσαμε ως αρνητική είδηση σε ολόκληρο τον πλανήτη…