Η Σουηδία είναι η πρώτη χώρα όπου η κυβέρνηση προειδοποιεί ορθά κοφτά τους πολίτες της για το ενδεχόμενο ενεργειακής χρεοκοπίας, καθώς ο βαρύς χειμώνας αναμένεται να αυξήσει τη ζήτηση ενέργειας και ως εκ τούτου, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το... δελτίο στη χρήση αερίου.
«Ο κίνδυνος διακοπών είναι υπαρκτός και οι Σουηδοί πρέπει να προετοιμαστούν για αυτό», δήλωσε ο υπουργός Πολιτικής Άμυνας Καρλ-Όσκαρ Μπολίν σε συνέντευξη Τύπου, προκαλώντας έντονη ανησυχία στους πολίτες της χώρας. Η προειδοποίηση γίνεται εν μέσω διακοπών λειτουργίας πυρηνικών αντιδραστήρων, χαμηλών θερμοκρασιών και έλλειψης ενέργειας στην Ευρώπη, αφού η Ρωσία μείωσε τις εξαγωγές φυσικού αερίου της.
Το 2022 φεύγει με βάση το πιο ήπιο ενεργειακό σενάριο, ωστόσο, μπαίνοντας όλο και πιο... βαθιά στον χειμώνα, φαίνεται ότι οι πρώτοι μήνες του 2023 θα είναι πάρα πολύ... ζόρικοι! Όλα αυτά μας θυμίζουν την οικονομική χρεοκοπία του Ευρωπαϊκού Νότου και την κριτική του αυστηρού Βορρά, ωστόσο, τώρα, με αφορμή την πλήρη εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, υπάρχει ο κίνδυνος θεαματικών ανατροπών. Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει η HSBC σε ανάλυση της, η ύφεση είναι παρούσα και η οικονομία των περισσότερων χωρών έχει εισέλθει σε πτωτική τροχιά.
Κάποια θετικά μακροοικονομικά και εταιρικά μεγέθη (π.χ. η ΝΙΚΕ) βοήθησαν χθες τη Wall Street να σημειώσει ένα εντυπωσιακό άλμα κατά 500 μονάδες και πλέον, ωστόσο, η αβεβαιότητα για το πρώτο τρίμηνο του έτους είναι κάτι παραπάνω από έντονη. Δεν έχουμε μπει ακόμη στα... βαθιά της ενεργειακής πίεσης, αλλά είναι πολύ πιθανό το σενάριο να εναρμονιστεί με την οικονομική. Γι αυτό όλοι κρατούν μικρό καλάθι και αισιοδοξούν... απαισιοδοξώντας ή απαισιοδοξούν... αισιοδοξώντας!
Το σήμα που εκπέμπει η Τράπεζα Ελλάδος
Το 2022 φεύγει με ισχυρή ανάπτυξη στο 6,2% αλλά και με έναν πληθωρισμό-τέρας στο 9,9%, αλλά το 2023 μπαίνει με ολίγη από αισιοδοξία, απαισιοδοξία και αβεβαιότητα!
Η Τράπεζα της Ελλάδος, δημοσιοποίησε χθες την έκθεση νομισματικής πολιτικής για το 2022, όπου επισημαίνονται τα καλά και τα κακά, επικεντρώνοντας ωστόσο, στο 2023 που θα είναι ένα έτος πολλών προκλήσεων. Το 2022 κλείνει με την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στα ύψη, ενώ το 2023 περιμένουμε κάθετη πτώση του ρυθμού ανάπτυξης (επιβράδυνση), καθώς στη βάση ενός καλού σεναρίου, το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,5% και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 5,8%.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, ο Τουρισμός, οι Εξαγωγές και οι Επενδύσεις θα συνεχίσουν να στηρίζουν την οικονομία, ωστόσο, η διατήρηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων σε υψηλά επίπεδα θα περιορίσουν την ιδιωτική κατανάλωση. Αν λάβουμε υπόψιν μας ότι το περυσινό πρώτο τρίμηνο είχαμε έκρηξη της ανάπτυξης κοντά στο 8%, είναι σίγουρο ότι φέτος θα έχουμε ύφεση. Ύφεση στην τελική ευθεία προς τις εκλογές δεν αποτελεί βεβαίως και την καλύτερη εξέλιξη...
Ο Διοικητής της Τραπέζης Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, διαπιστώνει τα θετικά αποτελέσματα του 2022, ωστόσο, επισημαίνει και τις... φοβίες του για το 2023. Όπως αναφέρει οι προβλέψεις της ΤτΕ βασίζονται σ΄ ένα σενάριο, το οποίο δεν περιλαμβάνει ακόμη χειρότερες εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας ή πολεμική κρίση της Ελλάδας με την Τουρκία ή βαθιά ύφεση στην παγκόσμια οικονομία ή ακυβερνησία λόγω των επικείμενων εθνικών εκλογών. Είτε συμβούν όλα αυτά μαζί είτε τα... μισά, τότε είναι προφανές ότι η ΤτΕ θα αναθεωρήσει τα μεγέθη της προς τα κάτω.
Κρατάμε την αισιόδοξη πρόβλεψη Στουρνάρα για μεσοσταθμική αύξηση των επενδύσεων κατά 10% έως το 2025, αλλά και τον προβληματισμό για την πορεία της κτηματαγοράς. Όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδας, το 2022 φεύγει με ξένες επενδύσεις στα ακίνητα, ύψους 1,3 δισ. ευρώ, σπάζοντας ακόμη και το ρεκόρ του 2019, ωστόσο, η αγορά των ακινήτων θα κάνει "κοιλιά" το 2023. Βασικές αιτίες είναι οι αυξήσεις των οικοδομικών υλικών και η αύξηση των επιτοκίων, ενώ το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί σε επενδύσεις που αφορούν κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους υψηλών περιβαλλοντικών προδιαγραφών και σύγχρονης κατασκευής ή χώρων που έχουν ανακαινιστεί. Από κει και πέρα, ο απλός κόσμος θα είναι περισσότερο μαζεμένος καθώς η αύξηση των επιτοκίων αλλάζει το επίπεδο απόδοσης της επένδυσης.
Ουσιαστικά, το 2023 θα έχουμε σημαντική υποχώρηση της ζήτησης, ενώ οι τιμές μπορεί να πέσουν σε πολλές περιπτώσεις, όταν υπάρχουν έκτακτοι λόγοι για... ξεπούλημα, όπως είναι οι κατασχέσεις λόγω οφειλών. Και αν λάβουμε υπόψιν ότι χτυπούν πολλά καμπανάκια για τα "κόκκινα" δάνεια αλλά και τις οφειλές προς το Δημόσιο, τότε, καταλαβαίνετε ότι το 2023, πολλοί μπορεί να βρεθούν στην ανάγκη να πουλήσουν όσο όσο, αλλά η αγορά να είναι βαλτωμένη λόγω εξαιρετικά περιορισμένης ζήτησης. Το μόνο που μπορούμε να ευχηθούμε για την επόμενη χρονιά είναι ένα: το ξύλο που θα φάμε όλοι μας, να μπορούμε να το αντέξουμε!
Η παγίδα Μητσοτάκη στον Τσίπρα
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δηλώσει αρχικώς ότι θα υπερψηφίσει την τροπολογία για το Market Pass, αλλά τελικώς το... μετάνιωσε.
Όπως μαθαίνουμε, πολλά από τα στελέχη του συριζαίικου... αχταρμά μετέφεραν προς τον Τσίπρα την άποψη ότι "ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει ουρά της Νέας Δημοκρατίας στα μέτρα που φέρνει". Οπότε σκέφτηκαν κάτι άλλο πιο... πονηρό. Έφεραν τροπολογία, χωρίς καμία κοστολόγηση, ζητώντας από την κυβέρνηση να μειώσει τον ΦΠΑ σε όλα τα τρόφιμα. Επί της ουσίας ζητούσαν από την κυβέρνηση να "κάψει" έσοδα 6,5 δισ. ευρώ, παρά να ψηφίσει για τη διανομή των 653 εκατ. ευρώ από τα υπερ-κέρδη των διυλιστηρίων στην κοινωνία.
Με την παραπάνω... φτηνή και κουτοπόνηρη κίνηση αντιπερισπασμού, ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε "παρών" στη διαδικασία συζήτησης του Market Pass. Έτσι, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θέλει από τη μία να παρουσιάσει προς την κοινωνία ότι έφερε μια πρόταση (πλήρως ανεδαφική και ανεφάρμοστη, να πούμε εμείς) για να πάρει ανάσα από την ακρίβεια και από την άλλη, να δώσει δείγματα... αφοσίωσης προς τους "πετρελαιάδες"!΄Τι πέτυχε ο Τσίπρας; Απλά έκανε μια τρύπα στο νερό! Ο κόσμος καταλαβαίνει ότι η μείωση του ΦΠΑ ισοδυναμεί με κραχ στα δημόσια έσοδα και πιστεύει τον Μητσοτάκη και τον Σταϊκούρα. Από την άλλη, ο Μητσοτάκης με το παρών του ΣΥΡΙΖΑ, έπιασε στη... φάκα τον Τσίπρα, καθώς μπορεί πλέον να τον κατηγορεί ευθέως ότι δεν είναι με την κοινωνία, αλλά με τους "πετρελαιάδες". Για την ακρίβεια με έναν "πετρελαιά"!
Επί εβδομάδες ο Τσίπρας μας είχε ζαλίσει τα... αυτιά με τη φορολόγηση των υπερ-κερδών των διυλιστηρίων και όταν ήρθε ο Μητσοτάκης να το κάνει πράξη, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, έπαθε... μπλακ άουτ! Γιατί άραγε; Για να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους, ο Τσίπρας έψαχνε αφορμή για να δείξει προς συγκεκριμένη κατεύθυνση ότι είναι το... καλό παιδί που δεν... πουλάει κάποια μεγάλα επιχειρηματικά "τζάκια". Ιδίως τώρα που βρισκόμαστε στην τελική ευθεία προς τις εκλογές. Για την ακρίβεια, με το "παρών" ήθελε να συνεχίσει να τυγχάνει της εύνοιας συγκεκριμένου προσώπου. Ποιου; Μα αυτού που ξέρει να δίνει φιλικά... χαστουκάκια στις... ευαίσθητες επιδερμίδες συζύγων! Αυτό που... ξέρει ο Τσίπρας, το ξέρει και ο Μητσοτάκης. Γι αυτό και είπε να του κάνει ένα πολύ ωραίο... χριστουγεννιάτικο "δώρο", πιάνοντας τον στη... φάκα! Δεν είναι εύκολο πράγμα να έχεις υποβάλει τα... διαπιστευτήρια σου σε κάποιους μεγάλους και όταν έρχεται η στιγμή που σε χρειάζονται να τους την κάνεις... γυριστή!