Ενώ κατά την διάρκεια της πρώτης τετραετίας Μητσοτάκη (2019-2023) ο κ. Τσίπρας προέβλεπε ότι ‘’ο Μητσοτάκης θα προσπαθήσει να αποδράσει διά των εκλογών’’, ‘’δεν βγάζει τον χειμώνα’’ και τα τοιαύτα, τώρα, μετά την εξάντληση της τετραετίας κατά τα θεσμικώς προβλεπόμενα, και την πρόσφατη επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης του εκλογικού σώματος προς την Νέα Δημοκρατία (με αύξηση του ποσοστού αλλά και την αύξηση σε απόλυτους αριθμούς κατά 150.000 ψήφους) και με ταυτόχρονη εκλογική καταβαράθρωση του ΣΥΡΙΖΑ, τώρα άλλαξε το τροπάριο. Τώρα ζητούμενο από την αντιπολίτευση (με γραβάτες ή χωρίς) είναι η αποφυγή της ‘’παντοδυναμίας Μητσοτάκη’’, η οποία κατ’ αυτούς θα προκαλέσει απροσδιόριστους κινδύνους και θα εκθρέψει την υποτιθέμενη αλαζονεία του ανδρός.
Κατ’ αρχάς, η έννοια της παντοδυναμίας δεν υφίσταται σε κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, όπως είναι η δική μας. Υπάρχουν συνταγματικές διαδικασίες, διάκριση των εξουσιών, θεσμικά αντίβαρα, έλεγχοι, δυνατότητα πρότασης μομφής, κλπ. που αποτρέπουν κινδύνους κατάχρησης της εξουσίας. Άλλωστε, τέτοιοι κίνδυνοι ουδέποτε εκδηλώθηκαν μεταπολιτευτικά επί πρωθυπουργίας ηγετών όπως οι Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Κώστας Σημίτης και άλλοι, οι οποίοι ήταν επικεφαλής κυβερνήσεων με ισχυρή αυτοδυναμία. Η τελευταία, πάντως, αποτελεί προϋπόθεση για την ταχεία και χωρίς παλινδρομήσεις υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, των οποίων έχει αδήριτη ανάγκη η χώρα.
Ως προς την αλαζονεία των πολιτικών αρχηγών λεκτέα τα εξής: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφ’ ότου εξελέγη αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, τον Ιανουάριο του 2016, κράτησε ενωμένο ένα δύσκολο και διεπόμενο από φεουδαρχικές αντιλήψεις πολιτικό κόμμα, σημείωσε αλλεπάλληλες εκλογικές νίκες και διεύρυνε αισθητά την απήχησή του στην ελληνική κοινωνία, παρ’ όλα αυτά είχε το θάρρος και τη συναισθηματική νοημοσύνη να ζητήσει επανειλημμένα συγγνώμη για τα λάθη του και, κυρίως, φρόντισε να τα διορθώσει εμπράκτως. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ με παχυλή άγνοια και περισσή έπαρση δήλωνε προ ετών ότι ‘’οι αγορές θα χορεύουν στον ήχο των ζουρνάδων και των νταουλιών’’, ο δε νεόκοπος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ διατύπωνε την αξίωση, πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023, πρωθυπουργός να είναι όχι ο Μητσοτάκης ή ο Τσίπρας αλλά κάποιος μη κατονομαζόμενος της δικής του προτίμησης. Αυτές οι αντιλήψεις αμφοτέρων είναι δηλωτικές συνδυασμού άγνοιας και αλαζονείας σε υπέρτατο βαθμό.
Εξετάζοντας το θέμα σε θεωρητικό επίπεδο διαπιστώνουμε ότι η δύναμη της εξουσίας συχνά προκαλεί έπαρση και οδηγεί σε παγίδες. Όμως, ο πραγματικά θαρραλέος άνθρωπος, ο ικανός ηγέτης, είναι ταυτόχρονα και ταπεινόφρων. Αναλογίζεται το σωκρατικό ‘’εν οίδα, ότι ουδέν οίδα’’. Γνωρίζει ότι κάθε άλλο παρά διαθέτει το μονοπώλιο στη σοφία. Σε έναν περίπλοκο και ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο, αντιλαμβάνεται τους περιορισμούς του και δημιουργεί γύρω του μίαν ομάδα συνεργατών που μεγιστοποιούν τα πλεονεκτήματα και ελαχιστοποιούν τις αδυναμίες του.
Μία ομάδα σωστά επιλεγμένων και σωστά οργανωμένων ανθρώπων πάντοτε λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. Δεν είναι τυχαίο ότι σε διάφορες σχετικές έρευνες ως ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του ηγέτη αναδεικνύεται η ικανότητά του να είναι ‘’ενεργός ακροατής’’ (active listener). Ούτε είναι χωρίς σημασία ότι ένας από τους ουσιαστικούς παράγοντες της συναισθηματικής νοημοσύνης (E.Q.) είναι η ικανότητα κάποιου να κινητοποιεί και να δεσμεύει τον εαυτό του και μίαν ομάδα ανθρώπων στην επίτευξη ενός στόχου.
Οι επαρμένοι άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Αυτό βάζει ένα τρομακτικό βάρος πάνω τους. Μίαν ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων με έκδηλη έπαρση (την οποία ο F.A.Hayek χαρακτηρίζει ‘’μοιραία’’ στο ομώνυμο βιβλίο του, The Fatal Conceit) αποτελούν οι λάτρεις του εκτεταμένου ‘’σχεδιασμού’’ και του διαρκώς αυξανόμενου κρατικού παρεμβατισμού. Οι ‘’κοινωνικοί μηχανικοί’’ (πολιτικοί, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι κλπ.) λησμονούν ότι μεγάλοι και πολύ σημαντικοί τομείς ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως τα ήθη, η γλώσσα, οι αγορές, προήλθαν ως αποτέλεσμα εξελικτικών διαδικασιών και επιλογών που έγιναν διά μέσου των αιώνων με κριτήριο την συγκριτική αύξηση του πληθυσμού και της ευημερίας των ομάδων που συνέβη να τις ακολουθήσουν.
Οι αλαζόνες ‘’σχεδιαστές’’, όμως, συχνά οδηγούνται στο απατηλό και επικίνδυνο συμπέρασμα ότι έχουν την γνώση και τις δυνατότητες να δημιουργήσουν – παραγνωρίζοντας τις ιδιότητες της ανθρώπινης φύσης – έναν κόσμο που να ανταποκρίνεται περισσότερο στις δικές τους αντιλήψεις, έναν ‘’καλύτερο’’, κατ’ αυτούς, κόσμο, αρκεί να υπάρχει ‘’πολιτική βούληση’’. Ιδιαίτερα επικίνδυνοι είναι οι ‘’σχεδιαστές’’ όταν χαρακτηρίζονται από ημιμάθεια, θρασύτητα, εχθροπάθεια.
Δεν χρειαζόμαστε τέτοιου είδους ηγέτες. Χρειαζόμαστε ανθρώπους με γνώσεις και ικανότητες χωρίς αλαζονεία, συνέπεια χωρίς πείσμα, ευθυκρισία χωρίς αυταπάτες, τόλμη με ρεαλισμό. Στις Εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 δεν είναι δύσκολο να τους επιλέξουμε.
*Ο Κώστας Χριστίδης είναι νομικός- οικονομολόγος
H «σφαλιάρα» με... ΦΠΑ από την Ισπανία και η... γροθιά των ΑΠΕ
Η δυστυχία να είσαι πολιτικά γραφικός
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
