Τα επικίνδυνα παίγνια του Ερντογάν

Οι παγκόσμιες διαστάσεις και η μεγάλη προβολή που πήρε στον δυτικό αναπτυγμένο κόσμο η ελληνική επανάσταση του 1821 και η αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού από την τότε μικρή και αδύναμη Ελλάδα, τον Τούρκο Πρόεδρο, Τάγιπ Ρετζέπ Ερντογάν θα πρέπει να τον ενόχλησε πολύ.

Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Ιδιαίτερα δε, θα τον πείραξαν οι λόγοι που επικαλέστηκαν κορυφαίοι παγκόσμιοι ηγέτες για να εξηγήσουν το νόημα και την υφή της Ελληνικής Επανάστασης.

Η τελευταία, όσο και αν κάποιοι το αποκρύπτουν και το συσκοτίζουν, είχε για τον τότε δυτικό κόσμο βαθύτατο πνευματικό και ηθικό περιεχόμενο.

Ήταν στην εποχή της η πιό σοβαρή ένοπλη αντιπαράθεση της υπό εκκόλαψη ευρωπαϊκής νεωτερικότητας με τον οθωμανικό δεσποτισμό!

Επίσης κατά τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μπίρμιγχαμ της Αγγλίας κ. Δημήτρη Τζιόβα, πέρα από την καίρια γεωπολιτική της σημασία στην πρώτη εικοσαετία του 19ου αιώνα, η ελληνική επανάσταση είχε και ένα άλλο νόημα, διόλου αμελητέο. Ήταν η σύνδεσή της με την αρχαιότητα. "Θα έλεγα, γράφει ο καθηγητής Δ. Τζιόβας, ότι η αρχαιότητα κέρδισε τον πόλεμο για τους Έλληνες.

Μπορεί να μιλούμε για την καθοριστική επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων και τον ρόλο της διεθνούς διπλωματίας, όμως ο μοχλός κινητοποίησης του ευρωπαϊκού κόσμου ήταν η αρχαιότητα. Λόγω της αρχαιότητας οι Έλληνες ξεχώρισαν από τους άλλους λαούς της Βαλκανικής και δέχθηκαν τη συμπάθεια πολλών Ευρωπαίων.

Στα μάτια τους η απελευθέρωση των Ελλήνων σήμαινε τη νίκη των αρετών του κλασικού πολιτισμού και ο αγώνας τους αποκτούσε ευρύτερες διαστάσεις, αναγόμενος σε πάλη πολιτισμού και βαρβαρότητας, πνεύματος και τυραννίας. Η αρχαιότητα καθολίκευσε τον αγώνα και επέτρεψε στους Δυτικούς να ταυτιστούν πολιτισμικά με τους εξεγερμένους. Το «είμαστε όλοι Έλληνες» στον πρόλογο του δράματος του Σέλλεϋ «Hellas», βασισμένου στους «Πέρσες» του Αισχύλου, τα λέει όλα.

Είναι σαφές λοιπόν από τις αναφορές του καθηγητή κ. Δημήτρη Τζιόβα ότι ο αρχαιολατρικός ιδεαλισμός, τον οποίον χρησιμοποίησε και ο Αδαμάντιος Κοραής, πρόσφερε το πολιτισμικό άλλοθι στους Ευρωπαίους να ταυτιστούν με τον ελληνικό αγώνα και να τον ιδεολογικοποιήσουν ως πολιτισμική μάχη του φωτός εναντίον του σκότους, Ανατολής και Δύσης.

Αλλά και στους Έλληνες έδωσε την ευκαιρία να μιλήσουν για παλιγγενεσία και επιστροφή των Μουσών, προετοιμάζοντας το ιδεολογικό οικοδόμημα του νεότευκτου κράτους.

"Αν η κλασική αρχαιότητα κέρδισε τότε τον αγώνα για τους Έλληνες, σήμερα δεν θα μπορούσε να παίξει αυτόν τον ρόλο καθώς η ρητορική της «λευκής ανωτερότητας» προσπαθεί να την αποκαθηλώσει από τα βάθρα του δυτικού πολιτισμού."

Αυτή η τελευταία παρατήρηση του καθηγητή Τζιόβα έχει μεγάλη σημασία. Σήμερα με τον Ερντογάν στην εξουσία, η Ελλάδα και μαζί με αυτή η Ευρώπη και ο δυτικός κόσμος, δεν έχουν απέναντί τους τον οθωμανικό δεσποτισμό, αλλά το ισλαμικό μίσος. Η διαφορά είναι μεγάλη και ο κίνδυνος για τον ελληνισμό τεράστιος.

Αρκεί να παρακολουθήσει κανείς το τί λέγεται σε τουρκικά τζαμιά στη Γαλλία, στο Βέλγιο και στην Γερμανία για τους Έλληνες και τη συμμαχία τους με τους Εβραίους και κυριολεκτικά θα ανατριχιάσει. Φανατικοί ιμάμηδες καλλιεργούν το μίσος και εμμέσως πλην όμως σαφώς, προετοιμάζουν νέου τύπου ολοκαυτώματα.

Αναφορικά τώρα με τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της Τουρκίας του Ταγίπ Ερντογάν, πολλοί ξένοι παρατηρητές, διπλωμάτες και φορείς, όπως η Oxford Aalytica, τονίζουν ότι η Τουρκία όλο και περισσότερο απομακρύνεται από τη Δύση, με τρόπο που γεννά πολλούς προβληματισμούς.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Hellenic American Institute κ. Γεώργιος κ. Οικονόμου, σε άρθρο του στο "Foreign Affairs", υπογραμμίζει ότι ο Ερντογάν διψάει για εξουσία στον ισλαμικό κόσμο, πλην όμως για την ώρα δεν έχει καμία στήριξη από τον Αραβικό Σύνδεσμο.

Επισημαίνει επίσης ότι στην γείτονα, μετά την αλλαγή του πολιτικού συστήματος από κοινοβουλευτικό σε προεδρικό με απόλυτο έλεγχο των πάντων από τον Πρόεδρο, έχει αποθεσμοποιηθεί ο τρόπος διεξαγωγής της εξωτερικής πολιτικής.

Οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον ίδιο τον Ερντογάν ο οποίος περιβάλλεται από έναν μικρό αριθμό συμβούλων που έχουν επιλεγεί για την τυφλή υπακοή τους στον ίδιο, με αποτέλεσμα να γίνονται συνεχώς γκάφες και λάθη.

Τα τελευταία χρόνια έχει σχολιασθεί εκτενώς κατά πόσο η Τουρκία επανεξετάζει την θέση της έναντι της Δύσεως. Η αλήθεια είναι ότι ο Ερντογάν προχωρά μόνος και θέλει να καταστήσει την Τουρκία δύναμη η οποία σε πρώτο στάδιο να διαφεντεύει την ανατολική Μεσόγειο και στην συνέχεια να την καταστήσει παγκόσμιο παίκτη.

Κατά την Oxford Analytica, η Τουρκία δεν έχει αυτές τις δυνατότητες. Ο Ερντογάν δεν έχει επίγνωση των περιορισμών της Τουρκίας και την ανάγκη να κτίσει συνεργασίες με άλλες χώρες. Ο ίδιος και ο στενός του κύκλος πιστεύουν ότι η πολιτική του είναι η ορθή.

Η κυβερνητική προπαγάνδα παρουσιάζει τους Μουσουλμάνους της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής να προσβλέπουν στην ηγεσία της Τουρκίας και του Ερντογάν ως την «ελπίδα» όχι μόνο των Μουσουλμάνων αλλά και των άλλων «καταπιεσμένων» λαών σε όλα τα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Λατινικής Αμερικής.

Το να προωθεί η Άγκυρα τέτοια παραμύθια είναι ένα πρόβλημα, αλλά το να τα πιστεύει είναι ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα. Πολύ λίγοι Άραβες θα ήθελαν την νεκρανάσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Πιστεύεται ότι ο Ερντογάν θα συνεχίσει να εφαρμόζει επιθετική εξωτερική πολιτική μέχρι να καταστραφεί. Και το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει όταν καταλάβει ότι το έδαφος υποχωρεί κάτω από τα πόδια του;