Είναι κάτι που γνωρίζουν καλά όσοι έχουν ασχοληθεί με γλώσσες. Και δεν εννοώ τα ψάρια -που είναι πεντανόστιμα τηγανιτά με την συνοδεία αποστάγματος σταφυλιού όπως τσίπουρο ή ρακί - αλλά τις γλώσσες αυτές με την γραμματική και το συντακτικό. Εκφράσεις και λέξεις αλλάζουν ερμηνεία από εποχή σε εποχή. Όλες οι ομιλούμενες γλώσσες έχουν στο πέρασμα των ετών επηρεαστεί, από τις ιστορικές πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις των λαών.
Για παράδειγμα κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας την έκφραση «Οι Χιώτες πάνε δυο δυο» την χρησιμοποιούσαν για να περιγράψουν δυο άτομα του νησιού που κυκλοφορούσαν μαζί προκειμένου αν εμφανιζόταν Τούρκος, να ανέβει ο ένας πάνω στον άλλον, ώστε να γλιτώσουν από την Τουρκική συνήθεια να τους κάνουν μεταφορικό μέσο. Τώρα απλά σημαίνει, δύο άτομα ταιριάξανε και πάνε παρέα παντού.
Επίσης την έκφραση «κατά φωνή και ο Γάιδαρος» στην αρχαιότητα την χρησιμοποιούσαν, όταν ένας γάιδαρος φώναζε πριν αρχίσει μια μάχη κάτι που θεωρούσαν προφητεία νίκης για την οποία νόμιζαν ότι οι θεοί τους προειδοποιούσαν. Πλέον χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να πούμε πως συζητούσαμε για κάποιον και εμφανίστηκε την ίδια στιγμή.
Tρανό παράδειγμα πως οι κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις επιδρούν στην γλώσσα αποτελεί και το γεγονός πως η ιδιαίτερα διαδεδομένη χρήση των Greeklish στα social media έχει επιφέρει αλλαγή σε χρήση εκφράσεων και αλλά έχει δημιουργήσει και νέες λέξεις. Η συνήθεια αυτή που γίνεται κυρίως για λόγους ευκολίας, ώστε να μην γυρνάει ο χρήστης το πληκτρολόγιο στα Ελληνικά (αφού για να περιηγείται στο internet χρειάζεται μόνο αγγλικό πληκτρολόγιο) έχει επηρεάσει αρκετά το slang ή αργκό, λεξιλόγιο της νεολαίας, που κυρίως παραπέμπει σε ελληνικές ερμηνείες ξένων εκφράσεων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λέξη βράζω. Μέχρι πρόσφατα εκτός από την κυριολεκτική ερμηνεία της λέξης, την χρησιμοποιούσαμε και για να πούμε πως ζεσταινόμαστε πάρα πολύ. Πλέον σημαίνει επίσης πως κάποιος είναι το αντίθετο του cool. Όταν «βράζεις» κάτι σε ενοχλεί, κάτι χαλάει την ισορροπία σου, κάτι σε κάνει να είσαι ευερέθιστος, κάτι σε «χαλάει» που έλεγαν και οι πιο παλιοί γλωσσοπλάστες.
Αντίστοιχης Αγγλοσαξονικής επιρροής και ο καθόλου τιμητικός χαρακτηρισμός «Φεϊλάς». Η λέξη προκύπτει από το ξενόφερτο «fail» και είναι ο τύπος που συνεχώς αποτυγχάνει.
Η λέξη μέσα, πόσες ερμηνείες επιδέχεται;
Η εξορισμού χρήση του επιρρήματος είναι όταν θέλουμε να περιγράψουμε κάτι που είναι τοποθετημένο στο εσωτερικό, ενώ το συνώνυμο είναι η λέξη εντός. Γνωρίζουμε αρκετές επίσης εκφράσεις που αποδίδουν άλλη ερμηνεία στο επίρρημα. Όπως για παράδειγμα όταν την χρησιμοποιούμε για να συμφωνήσουμε να συμμετάσχουμε σε κάτι που μας προτείνουν «είμαι μέσα» ή για να δηλώσουμε πως μια επένδυση μας, δεν απέφερε κέρδη αλλά ούτε και κάναμε απόσβεση λέγοντας «μπήκα μέσα».
Μια αγοραία έκφραση χρησιμοποιεί την λέξη μέσα για να βωμολοχήσει κεκαλυμμένα για την απόγνωση που νιώθει κάποιος σε κάποια κατάσταση «την τύχη μου μέσα».
Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρούμε σημαντικά μειωμένη πρόθεση των Ελλήνων να κάνουν διακοπές, μειωμένη χρήση των ταξί, αραίωση του κόσμου από τις ταβέρνες ακόμη και από τα super market και βλέπουμε στην συνέχεια. Μήπως λοιπόν αυτή η νέα τάση στο μέλλον προσδώσει στην λέξη μέσα και νέα χρήση;
Να, πως τώρα μου ήρθε πως στο κοντινό μέλλον, από Σεπτέμβριο δηλαδή, μπορεί ο πληθωρισμός και η λέξη μέσα, να ακούγονται ιδιαίτερα συχνά στην ίδια πρόταση, αφού όπως δείχνει από Σεπτέμβριο θα είμαστε όλο …μέσα.
- «Που θα πάτε για τα γενέθλια σου Νίκο;»
- «Toν πληθωρισμό μου… μέσα!»
- «Που θα διασκεδάσετε το Σάββατο Μαρία;
- «Toν πληθωρισμό μου… μέσα!»
- «Χρωστάς πολλά σε λογαριασμούς;»
- «Toν πληθωρισμό μου… μέσα!»
Το βέβαιο είναι πως αν συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς ο πληθωριστικός δείκτης να αυξάνει, το μέσα θα γίνει το νέο lifestyle. Tα έχουμε πει αυτά, στην Σουηδία και με υψηλότερα μηνιαία εισοδήματα κατά κεφαλήν , το μέσα είναι η κοινή πρακτική.
Τώρα σε εμάς τους Έλληνες θα πέσει λίγο βαρύ, αλλά όπως έχει γράψει και ο Ντοστογιέφσκι «Ο άνθρωπος είναι ένα πλάσμα που μπορεί να συνηθίσει και να προσαρμοστεί στα πάντα, και νομίζω ότι αυτός είναι ο καλύτερος ορισμός του ανθρώπου.»
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
