Μεταβιβάσεις χωρίς προβλήματα με «καθαρούς» τίτλους ιδιοκτησίας προσφέρει η κυβέρνηση, σε περισσότερους από 100.000 ιδιώτες σε ολόκληρη τη χώρα, τα ακίνητα των οποία διεκδικεί ως περιουσία του το δημόσιο εδώ και δεκαετίες.

Με νομοσχέδιο που θα θέσει άμεσα σε δημόσια διαβούλευση και θα ψηφιστεί ως τις αρχές του καλοκαιριού, το υπουργείο Οικονομικών δίνει λύση στο πρόβλημα των καταπατημένων ακινήτων –ή οικισμών και χωριών ολόκληρων.

Το σχέδιο προβλέπει οριστική τακτοποίηση της αντιδικίας με το Κράτος, έναντι ενός εύλογου και χαμηλού τιμήματος. Καλύπτει όμως μόνο περιπτώσεις όπου ο άμεσος “αντίδικος” είναι το υπουργείο Οικονομικών και όχι άλλα υπουργεία όπως π.χ. το Γεωργίας κλπ.

Δασικά ή άλλα κτήματα, ή προσχώσεις αιγιαλού κ.λπ., πιθανότατα δεν θα ρυθμίζονται σε αυτή την φάση αλλά θα πρέπει να αναμένεται νομοθετική πρωτοβουλία άλλων υπουργείων.

Σε κάθε περίπτωση, θα απαιτηθούν έγγραφα, συμβόλαια, φωτογραφίες και άλλα αποδεικτικά στοιχεία από τους ιδιώτες.

Μετά από αδράνεια δεκαετιών, επιχειρείται έτσι να δοθεί λύση σε ένα μείζον κοινωνικό πρόβλημα -αλλά και οικονομικό- το οποίο οφείλεται σε μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών και στην ανάγκη τους να καλύψουν στεγαστικές ανάγκες τους, αλλά «σέρνεται» επί τουλάχιστον 100 χρόνια.

Από τη ρύθμιση που ίσχυσε το 1923 (μετά την Μικρασιατική Καταστροφή) μέχρι σήμερα, η ανικανότητα του Κράτους να καταγράψει και να προστατεύσει την περιουσία του, παρέδωσε τεράστιες εκτάσεις ως βορά σε μεγαλοκτηματίες καταπατητές.

Προκάλεσε όμως και σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, καθώς τα διαμφισβητούμενα ακίνητα αποτελούν, πλέον, σπίτια και οικισμούς χιλιάδων φτωχών νοικοκυριών στην ελληνική περιφέρεια.

Το πρόβλημα είναι επίσης οικονομικό, επενδυτικό και διαρθρωτικό. Επί παραδείγματι, σχέδια για βιομηχανικές ζώνες μπορεί να «σκοντάφτουν» πάνω σε ολόκληρα χωριά. Ή, από την άλλη, ακίνητα ιδιοκτησίας «κόκκινων» δανειοληπτών που θα καταλήξουν στα funds, μπορεί να διεκδικούνται επίσης από το ελληνικό δημόσιο.

«Πολιτική Γης»

Όπως λένε στο υπουργείο Οικονομικών, η τακτοποίηση των κατεχομένων Δημόσιων και Ανταλλαξίμων Κτημάτων αναμένεται να εξασφαλίσει σημαντικά έσοδα για τον Κρατικό Προϋπολογισμό και αποτελεί λύση αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας με πολλαπλή στόχευση:

– την εξάλειψη κοινωνικών αδικιών ιστορικά τεκμηριωμένων και συγκρούσεων και διεκδικήσεων κάθε μορφής, που εκδηλώνονται κάθε φορά που η Πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα, αλλά με σημαντική χρονική υστέρηση, την περιουσία της,

– την εισροή σημαντικών εσόδων στον Κρατικό Προϋπολογισμό και την αποτελεσματική προστασία της κοινόχρηστης περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και της περιουσίας που θα αποκαλυφθεί με την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και

– την απελευθέρωση των αρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας θυμούνται επίσης ότι από τα αρχαία ήδη χρόνια –αλλά και στο Βυζάντιο και στον αγώνα της απελευθέρωσης και στα πρώτα δάνεια του ελληνικού κράτους και στην μικρασιατική καταστροφή- καμία κρίση δεν ξεπεράστηκε αν δεν υπήρχε και πολιτική Γης.

Από «σαράντα κύματα»…

Η συζήτηση όμως για την εξαγορά καταπατημένης δημόσιας γης από τους αυθαίρετους κατόχους της, επαναφέρει στο προσκήνιο και αμαρτωλές ιστορίες του παρελθόντος.

Στην Αττική 8 στα 10 ακίνητα του δημοσίου βρίσκονται στα χέρια των καταπατητών. Εκτιμάται ότι από το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχει καταπατηθεί το 47% των αστικών ακινήτων και το 64% των αγροτικών εκτάσεων.

Ανάλογη είναι και η κατάσταση σε περιοχές που ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα μόλις τον περασμένο αιώνα. Σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, καταπατημένα θεωρούνται το 70% των δημόσιων κτημάτων. Για ένα 10% οι αρμόδιες Αρχές δεν έχουν καν στοιχεία.

«Δημιουργείται μέγα πρόβλημα όταν το Κράτος – με πολύχρονη καθυστέρηση – ενημερώνει ανυποψίαστους αγοραστές ακινήτων ότι πρόκειται για δημόσια περιουσία», επισημαίνουν οι υπάλληλοι των υπηρεσιών, συστήνοντας ως ενδεδειγμένη λύση αυτή της παραχώρησης.

Πρόβλημα καταγράφεται επίσης:

• Στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου υπολογίζεται ότι 498 ακίνητα του Δημοσίου είναι υπό κατοχή

• Στο Αιγαίο είναι καταπατημένο το 47% της αστικής γης και το 64% της αγροτικής γης του Δημοσίου

• Στη Μακεδονία- Θράκη, ο κατάλογος των καταπατημένων αριθμεί 1.281 ακίνητα, ενώ άλλα 433 είναι καταπατημένα ανταλλάξιμα.

Στην Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα, η καταγραφή έχει περιοριστεί στο νομό Αχαΐας, με την απογοητευτική διαπίστωση ότι σχεδόν το σύνολο των 1.700 ακινήτων του Δημοσίου είναι καταπατημένα.