Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε τη δολοφονία του Χασάν Νασράλα βήμα προς την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή για τα επόμενα χρόνια.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ βλέπει σε αυτή την εξέλιξη μια ευκαιρία που ανοίγεται για μια θεμελιώδη αναδιάταξη της εξουσίας στη Μέση Ανατολή και μπορεί να υποθέτει ότι η Χεζμπολάχ είναι θανάσιμα τραυματισμένη.
Η ολοκληρωτική νίκη, ωστόσο, είναι άπιαστη, όπως σημειώνει το CNN.
Από τις 17 Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ έχει καταφέρει στη σιιτική οργάνωση, που υποστηρίζεται από το Ιράν, το ένα πλήγμα μετά το άλλο στο Λίβανο - πρώτα οι εκρήξεις των βομβητών και των ασυρμάτων, ενώ ακολούθησε μια μαζική αεροπορική επιδρομή στη νότια Βηρυτό που σκότωσε τον ανώτερο διοικητή Ιμπραήμ Ακίλ.
Τρεις ημέρες αργότερα ακολούθησε η έναρξη μιας βίαιης εκστρατείας βομβαρδισμών.
Μέχρι το βράδυ της Παρασκευής (28/9) -όταν ο Νασράλα σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση που ισοπέδωσε πολλά κτήρια- η ανώτερη ηγεσία της Χεζμπολάχ είχε εξαλειφθεί σχεδόν ολοκληρωτικά.
Τα πικρά μαθήματα της ιστορίας
Ωστόσο, η πρόσφατη ιστορία προσφέρει μόνο πικρά μαθήματα για τους Ισραηλινούς ηγέτες - και άλλους - που έχουν μεγάλες φιλοδοξίες για τεκτονικές αλλαγές στον Λίβανο και στη Μέση Ανατολή γενικότερα.
Τον Ιούνιο του 1982, το Ισραήλ εισέβαλε στον Λίβανο με στόχο να συντρίψει την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO). Πέραν αυτού, ήλπιζε να εγκαθιδρύσει μια χριστιανοκρατούμενη κυβέρνηση στη Βηρυτό που θα μπορούσε να ελέγχει και να εκδιώξει τις συριακές δυνάμεις από τη χώρα.
Απέτυχε να εκπληρώσει και τους τρεις στόχους. Ναι, οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες στο Λίβανο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα βάσει μιας συμφωνίας που επιτεύχθηκε με αμερικανική μεσολάβηση και τους έστειλε στην εξορία στην Τυνησία, την Υεμένη και αλλού.
Αλλά ο στόχος της κατάπνιξης των παλαιστινιακών εθνικών φιλοδοξιών μαζί με την PLO απέτυχε. Πέντε χρόνια αργότερα, η πρώτη Παλαιστινιακή Ιντιφάντα ξέσπασε στη Γάζα και εξαπλώθηκε γρήγορα στη Δυτική Όχθη. Σήμερα, οι Παλαιστίνιοι είναι ακόμη περισσότερο ανυποχώρητοι.
Ο κύριος σύμμαχος του Ισραήλ στο Λίβανο κατά την εισβολή ήταν ο Μπασίρ Αλ Τζεμαγιέλ, ένας ηγέτης της χριστιανικής πολιτοφυλακής των Μαρωνιτών, ο οποίος εξελέγη από το κοινοβούλιο, αλλά πριν αναλάβει τα καθήκοντά του δολοφονήθηκε σε μια τεράστια έκρηξη στην ανατολική Βηρυτό.
Τον διαδέχθηκε ο αδελφός του, ο Αμίν, και υπό την ηγεσία του και με την ενεργό αμερικανική συμμετοχή και ενθάρρυνση τον Μάιο του 1983 ο Λίβανος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία για την εγκαθίδρυση διμερών σχέσεων.
Το κύμα αντιδράσεων ήταν μεγάλο, η κυβέρνηση έπεσε τον επόμενο Φεβρουάριο και σύντομα η συμφωνία ακυρώθηκε.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ, οι οποίες είχαν αναπτύξει στρατεύματα στη Βηρυτό μετά τις σφαγές στα στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα τον Σεπτέμβριο του 1982, αποχώρησαν αφού η πρεσβεία τους βομβαρδίστηκε δύο φορές, μαζί με τους Αμερικανούς πεζοναύτες και τους στρατώνες του γαλλικού στρατού τον Οκτώβριο του 1983.
Τότε αναζωπυρώθηκε ο εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο και μαινόταν για περισσότερα από έξι χρόνια.
Οι συριακές δυνάμεις, οι οποίες είχαν εισέλθει στον Λίβανο το 1976 ως «αποτρεπτική δύναμη» υπό την εντολή του Αραβικού Συνδέσμου, δεν αποχώρησαν παρά μόνο το 2005 μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Αλ Χαρίρι.
Ίσως το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της ισραηλινής εισβολής του 1982 ήταν η γέννηση της Χεζμπολάχ, η οποία ξεκίνησε έναν αδυσώπητο ανταρτοπόλεμο που ανάγκασε το Ισραήλ να αποχωρήσει μονομερώς από τον νότιο Λίβανο. Αυτή ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που μια αραβική στρατιωτική δύναμη ανάγκασε επιτυχώς το Ισραήλ να υποχωρήσει από αραβικά εδάφη. Αυτή η νέα ομάδα, με τη βοήθεια του Ιράν, αποδείχθηκε πολύ πιο θανατηφόρα και αποτελεσματική από τους Παλαιστίνιους μαχητές που το Ισραήλ είχε εκδιώξει με επιτυχία.
Η Χεζμπολάχ συνέχισε να πολεμά το Ισραήλ μέχρις εσχάτων στον πόλεμο του 2006 και τα επόμενα χρόνια έγινε μόνο ισχυρότερη, με την σημαντική βοήθεια της Τεχεράνης.
Το παράδειγμα του Ιράκ
Πέρα από τον Λίβανο και το Ισραήλ, υπάρχει το παράδειγμα της εισβολής στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ το 2003.
Καθώς ο ιρακινός στρατός κατέρρεε και τα αμερικανικά στρατεύματα πατούσαν πόδι στη Βαγδάτη, η κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους υπέθαλπε φαντασιώσεις ότι η πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν θα οδηγούσε στην ανατροπή των καθεστώτων στην Τεχεράνη και τη Δαμασκό και θα πυροδοτούσε την άνθιση των φιλελεύθερων δημοκρατιών σε ολόκληρη την περιοχή.
Αντίθετα, η αμερικανική κατοχή του Ιράκ κατέληξε σε ένα λουτρό αίματος θρησκευτικής βίας, με τις ΗΠΑ να πληρώνουν ακριβό τίμημα, χωρίς να συνυπολογίζεται το δράμα του λαού του Ιράκ.
Η δολοφονία του Σαντάμ Χουσεΐν επέτρεψε στο Ιράν να εξαπλώσει την επιρροή του στην καρδιά του πολιτικού κατεστημένου της Βαγδάτης. Η Αλ Κάιντα, η οποία διαλύθηκε από την εισβολή στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, αναγεννήθηκε στο σουνιτικό τρίγωνο του Ιράκ και τελικά μεταμορφώθηκε στο Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ.
Μοιραία στο μυαλό έρχονται τα λόγια της τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις, η οποία, κατά τη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Χεζμπολάχ το 2006, όταν είπε ότι όλη η αιματοχυσία και η καταστροφή που παρακολουθούσαμε τότε ήταν «οι πόνοι γέννας της νέας Μέσης Ανατολής».
Προσοχή λοιπόν σε όσους υπόσχονται μια νέα αυγή, τη γέννηση μιας νέας Μέσης Ανατολής, μια νέα ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Ο Λίβανος είναι ένας μικρόκοσμος όλων όσων μπορούν να πάνε στραβά. Είναι η χώρα των απρόβλεπτων συνεπειών.