Δύο πρώην Ισραηλινοί πράκτορες της Μοσάντ αποκάλυψαν πώς μέλη της λιβανέζικης σιιτικής μαχητικής ομάδας Χεζμπολάχ χρησιμοποιούσαν τις παγιδευμένες με εκρηκτικά ασύρματες συσκευές επικοινωνίας για 10 χρόνια προτού πυροδοτηθούν από τις ισραηλινές υπηρεσίες τον Σεπτέμβριο.
Οι δύο πρώην πράκτορες είπαν στο αμερικανικό CBS News πώς η υπηρεσία εξαπάτησε τη Χεζμπολάχ να αγοράσει χιλιάδες συσκευές επικοινωνίας και βομβητές χωρίς να καταλάβει ότι είχαν κατασκευαστεί στο Ισραήλ.
Δεκάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες τραυματίστηκαν από τις επιθέσεις. Το Ισραήλ είπε ότι η επίθεση στόχευε μόνο μέλη της Χεζμπολάχ, αλλά μεταξύ των θυμάτων ήταν και άμαχοι, δήλωσαν Λιβανέζοι αξιωματούχοι.
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα χαρακτήρισε την επίθεση έγκλημα πολέμου.
Την ώρα της επίθεσης, το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ είχαν κλιμακώσει τη μεταξύ τους σύγκρουση μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023.
Στις 17 Σεπτεμβρίου 2024, χιλιάδες βομβητές εξερράγησαν ταυτόχρονα σε όλο τον Λίβανο, κυρίως σε περιοχές με ισχυρή παρουσία της Χεζμπολάχ. Οι εκρήξεις τραυμάτισαν ή σκότωσαν χρήστες, αλλά και κάποιους που ήταν κοντά στις συσκευές, σκορπώντας πανικό και σύγχυση. Την επόμενη μέρα ασύρματες συσκευές επικοινωνίας εξερράγησαν με τον ίδιο τρόπο, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας εκατοντάδες άλλους.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου παραδέχτηκε δύο μήνες αργότερα ότι το Ισραήλ ήταν υπεύθυνο, όπως μετέδωσαν τότε ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.
Σε συνέντευξη στο αμερικάνικο CBS οι δύο πρώην πράκτορες αποκάλυψαν λεπτομέρειες της επιχείρησης.
Ένας από τους πράκτορες, με το όνομα Μάικλ, είπε ότι η Μοσάντ είχε κρύψει έναν εκρηκτικό μηχανισμό μέσα στις μπαταρίες των συσκευών επικοινωνίας, οι οποίες, όπως είπε, συνήθως μεταφέρονταν σε μία τσέπη πιο κοντά στην καρδιά του χρήστη.
Είπε ότι η Χεζμπολάχ είχε αγοράσει εν αγνοία της πάνω από 16.000 συσκευές επικοινωνίας σε «καλή τιμή» από μια ψεύτικη εταιρεία πριν από 10 χρόνια.
«Έχουμε μια απίστευτη ποικιλία δυνατοτήτων δημιουργίας ξένων εταιρειών που δεν μπορούν να εντοπιστούν πίσω στο Ισραήλ», είπε ο Μάικλ. «Εταιρείες κέλυφος έναντι άλλων εταιρειών κέλυφος για να επηρεάσουν την αλυσίδα εφοδιασμού προς όφελός μας. Δημιουργούμε έναν πλασματικό κόσμο. Είμαστε μια παγκόσμια εταιρεία παραγωγής. Γράφουμε το σενάριο, είμαστε οι σκηνοθέτες, είμαστε οι παραγωγοί, είμαστε οι κύριοι ηθοποιοί και ο κόσμος είναι η σκηνή μας.»
Η επιχείρηση επεκτάθηκε πριν από δύο χρόνια για να συμπεριλάβει τους βομβητές, είπε ο ίδιος στο CBS.
Η Μοσάντ διαπίστωσε ότι εκείνη την εποχή η Χεζμπολάχ αγόραζε βομβητές από μια ταϊβανέζικη εταιρεία που ονομαζόταν Gold Apollo, είπε. Δημιούργησε μια ψεύτικη εταιρεία που χρησιμοποιούσε το όνομα Gold Apollo σε βομβητές που ήταν παγιδευμένοι με εκρηκτικά, χωρίς να το καταλάβει η μητρική εταιρεία.
Το αμερικανικό δίκτυο μετέδωσε ότι η Μοσάντ έβαλε μέσα εκρηκτικά τόσα ώστε να βλάψουν μόνο τον χρήστη.
«Κάνουμε πολλές δοκιμές, δύο και τρεις φορές για να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει ελάχιστη ζημιά», είπε ο δεύτερος πράκτορας, το όνομα του οποίου στη συνέντευξη ήταν Γκάμπριελ. Ανέφερε ότι η Μοσάντ επέλεξε συγκεκριμένα έναν ήχο κλήσης που θα έδινε την αίσθηση του επείγοντος ώστε ο χρήστης να ελέγξει το εισερχόμενο μήνυμα.
Ο Γκάμπριελ είπε ότι η υπηρεσία εξαπάτησε τη Χεζμπολάχ προκειμένου να αγοράσει τους βομβητές, φτιάχνοντας διαφημιστικά σποτ και φυλλάδια που τα διένειμε στο Διαδίκτυο.
«Όταν αγόραζαν από εμάς, δεν ήξεραν ότι αγόραζαν από τη Μοσάντ», είπε. "Το κάνουμε σαν την ταινία Truman Show, όλα ελέγχονται από εμάς πίσω από τη σκηνή».
Η Χεζμπολάχ είχε αγοράσει 5.000 από τους παγιδευμένους βομβητές μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024, ανέφερε στο CBS.
Πυροδοτήθηκαν από το Ισραήλ όταν η Μοσάντ φοβόταν ότι η Χεζμπολάχ άρχισε να έχει υποψίες, πρόσθεσε.
Οι εκρήξεις προκάλεσαν σοκ σε όλο τον Λίβανο, καθώς σημειώθηκαν σε κάθε σημείο ακόμα και σε σούπερ μάρκετ. Τα νοσοκομεία κατακλύζονταν από θύματα, πολλά από τα οποία είχαν ακρωτηριαστεί.
Ο Γκάμπριελ είπε ότι υπήρχε μια «ισχυρή φήμη» ότι άνθρωποι επλήγησαν μπροστά στον τότε ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα.
Μέρες αργότερα, με τη Χεζμπολάχ να εξακολουθεί να ερευνά την επίθεση, το Ισραήλ άρχισε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων της οργάνωσης, ακολουθούμενες από χερσαία εισβολή στον Λίβανο.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός στις 26 Νοεμβρίου.