FTX: Πώς ο Σαμ Μπάνκμαν Φριντ έχασε το 94% της περιουσίας του σε μία νύχτα

Το λεγόμενο και «Kimchi Swap» είναι αυτό που έφερε τον Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ (SBF) στο προσκήνιο. Αν και η αξία του bitcoin είναι πια σχετικά σταθερή σε όλες τις πλατφόρμες συναλλαγών, το 2017 ο πρώην επενδυτής της Jane Street Capital παρατήρησε διαφορές στις τιμές του bitcoin στην ιστοσελίδα CoinMarketCap.com. Προχωρούσε, λοιπόν, σε αγοραπωλησίες μεταξύ των διαφορετικών ανταλλακτηρίων, βγαίνοντας κερδισμένος από το αντίστοιχο spread των τιμών το οποίο πολλές φορές άγγιζε και το 60%. Η ευκαιρία αυτή ήταν εξαιρετική στην αγορά της Νότιας Κορέας, όπου η τιμή των bitcoin ήταν πολύ χαμηλότερη σε σχέση με άλλες χώρες. Η κίνηση ονομάστηκε «Kimchi Swap», όνομα βασισμένο στο γνωστό κορεατικό συνοδευτικό πιάτο.

Η άνοδος…

Ένα μήνα μετά ο SBF λανσάρισε τη δική του εταιρεία με όνομα Alameda Research για να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία αυτή. Σύμφωνα με πρόσφατή του συνέντευξη, η εταιρεία είχε έσοδα μέχρι και 1 εκατομμύρια δολάρια κάθε μέρα.

Η απλή αλλά τότε δύσκολα εφηρμοσμένη στρατηγική του αυτή έκανε τον SBF γρήγορα γνωστό στην «πιάτσα» των κρυπτονομισμάτων.

Η επιτυχία της Alameda οδήγησε με τη σειρά της στη δημιουργία της FTX την άνοιξη του 2019. Η FTX δημιούργησε ένα venture fund ύψους $2 δισ. το οποίο ο SBF ενίσχυσε με τον προσωπικό του πλούτο, γιγαντώνοντάς το στα $16 δισ. μέχρι τον Μάρτιο του 2022.

Ο Μπάνκμαν-Φριντ ήταν πια το «ο επίλεκτος» των crypto και το logo της FTX βρισκόταν παντού, από τη Formula 1 μέχρι την αρένα του μπάσκετ της ομάδας του ΝΒΑ, Miami Heat. O SBF προχωρούσε σε στομφώδεις δηλώσεις πως θα μπορούσε, κάποια μέρα, να εξαγοράσει την Goldman Sachs, ενώ έγινε ένας από τους μεγαλύτερους δωρητές του κόμματος των Δημοκρατικών.

Όλα, όμως, ήταν ψέμα.

…και η πτώση

Μετά την πρόσφατη κατάρρευση των αγορών κρυπτονομισμάτων ο SBF υπογράμμισε πως αυτός και οι εταιρείες του δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Παρ’ όλα αυτά, η κρίση αυτή τον έπληξε σημαντικά. Η Alameda αναγκάστηκε να δανειστεί χρήματα για να επενδύσει σε παραπαίουσες εταιρείες ψηφιακών assets, ενώ αργότερα απορρόφησε τις καταθέσεις των πελατών της FTX για να αποπληρώσει τα χρέη της και να ανταποκριθεί στα margin calls. Η διαμάχη του με τον CEO της ανταγωνιστή Binance αποκάλυψε το «χρυσό κλουβί» στο οποίο ήταν παγιδευμένος ο Μπάνκμαν-Φριντ.

Η Alameda, η FTX και πλήθος άλλων θυγατρικών έχουν πια κηρύξει πτώχευση. Ο SBF παραιτήθηκε από τις εταιρείες του και έχασε το 94% του προσωπικού του πλούτου σε μία μόλις ημέρα. Το πανάκριβο penthouse των $40 εκατ. στις Μπαχάμες στο οποίο παραθέριζε βρίσκεται πια προς πώληση. Οι διαφημίσεις με το πρόσωπό του στο Σαν Φρανσίσκο υπενθυμίζουν σε όλους τον «έκπτωτο άγγελο» των κρυπτονομισμάτων.

Το ιστορικό της πτώσης του SBF από το «θρόνο» των κρυπτονομισμάτων στην πτώχευση, συμπεριλαμβάνει κομμάτια από ρεπορτάζ του CNBC, του Bloomberg, των New York Times, της Wall Street Journal και άλλων πρακτορείων ειδήσεων.

Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ αυτά, η Alameda ξεκίνησε να δανείζεται χρήματα πριν από δύο περίπου χρόνια, με σκοπό να τα επανεπενδύσει. Πριν από έξι μήνες, όταν κατέρρευσε η αγορά κρυπτονομισμάτων λόγω του stablecoin terraUSD και της χρεοκοπίας της Three Arrows Capital, δημιουργήθηκε «ντόμινο» πτωχεύσεων το οποίο συμπαρέσυρε τις Voyager Digital και Celsius.

Το πρόβλημα έγκειτο στο ότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο δανείζονται η μία από την άλλη, κάτι το οποίο θεωρείται βιώσιμη στρατηγική μόνο όταν η αξία των crypto συνεχίζει να αυξάνεται.

Σύμφωνα με τον Χαρτ Λαμπούρ, πρώην επενδυτή της Goldman Sachs «η Lehman Brothers, η Bear Stearns, η Long-Term Capital, η 3AC και τώρα πια η FTX κατέρρευσαν λόγω της χαμηλής μόχλευσης την οποία εκμεταλλεύτηκε η αγορά».

Μετά από το ξεκίνημα του «ντόμινο» της πτώχευσης, ορισμένοι από τους πελάτες της Alameda ζήτησαν να προχωρήσουν σε ανάληψη των χρημάτων τους, αλλά η εταιρεία απλά δεν τα είχε διαθέσιμα αφού ο SBF τα είχε χρησιμοποιήσει για τη διάσωση προβληματικών εταιρειών κρυπτονομισμάτων οι οποίες υποστήριζαν το οικοσύστημα της FTX.

Ως αποτέλεσμα, η Alameda «δανείστηκε» δισεκατομμύρια δολάρια από την FTX για την αποπληρωμή των χρεών της. Σημειωτέον πως οι δύο εταιρείες αυτές έπρεπε να είναι διαχωρισμένες έτσι ώστε να μη συμπαρασύρουν η μία την άλλη. Παρ’ όλα αυτά, η μεταξύ τους σχέση, όπως και η διαπροσωπική στενή σχέση μεταξύ του SBF και της CEO της Alameda, Κάρολαϊν Έλισον, υπερκέρασαν οποιεσδήποτε δικλείδες ασφαλείας.

Η FTX προσπάθησε να «καλύψει» τη μαύρη τρύπα του χρέους αυτή μέσω της δημιουργίας νέων tokens, δη των FTT και Serum. Σημειωτέον πως η στρατηγική δημιουργίας νέων tokens από εταιρείες τέτοιου είδους αποτελεί κύριο συστατικό της ιλιγγιώδους ανάπτυξης του τομέα των crypto την τελευταία δεκαετία, αλλά αυτή τη φορά αποδείχθηκε αναποτελεσματική τακτική αφού τα tokens αυτά επηρεάζονται σημαντικά από τη μεταβλητότητα των αγορών.

Η όλη στρατηγική του «δανεισμού» των funds της FTX για την προστασία της Alameda αποτελεί και το μεγαλύτερο πρόβλημα της τρέχουσας κρίσης στον κλάδο. Η κίνηση αυτή θυμίζει σε πολλούς την υπόθεση κατάρρευσης του κολοσσού ενέργειας Enron πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες.

«CZ» εναντίον «SBF»

Το 2019 η Binance ανακοίνωσε επένδυση στo token FTT και την FTX «για την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης του οικοσυστήματος της FTX».

Τρία, περίπου, χρόνια αργότερα οι σχέσεις μεταξύ των δύο εταιρειών είχαν πληγεί ανεπανόρθωτα. Ο Μπάνκμαν-Φριντ έκανε εκκλήσεις προς τους ρυθμιστές για έλεγχο της Binance, κατηγορώντας την ανοιχτά για παράβαση των κανονισμών της αγοράς. Οποιοσδήποτε και να ήταν ο λόγος, ο Τσανγκπένγκ Ζάο, γνωστός και ως «CZ» βρήκε την ευκαιρία να αντεπιτεθεί.

Στις 2 Νοεμβρίου 2022, η CoinDesk δημοσίευσε ισολογισμό βάσει του οποίου αποδείκνυε πως σημαντικό μέρος των assets της Alameda ήταν επενδυμένα στο μη ρευστό token FTT της FTX. O ισολογισμός αυτός, σύμφωνα με την CoinDesk, δημιουργούσε ερωτήματα όσον αφορά τη φερεγγυότητα της Alameda αλλά και τα οικονομικά της FTX.

Ο Ζάο, με «πάτημα» τη δημοσίευση, προχώρησε σε δική του ανάρτηση στο Twitter, ανακοινώνοντας πως προχωράει σε ρευστοποίηση των FTTs του επενδυτικού χαρτοφυλακίου της Binance, δίνοντας το έναυσμα για την μαζική «έξοδο» των επενδυτών της FTX οι οποίοι αποφάσισαν να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους από την εταιρεία. Στις 6 Νοεμβρίου, σύμφωνα με τον Μπάνκμαν-Φριντ, οι επενδυτές προχώρησαν σε αναλήψεις κεφαλαίων ύψους $5 δισ.

Η κατάρρευση του token FTT η οποία ακολούθησε το «bank run» αυτό οδήγησε τον Μπάνκμαν-Φριντ στην προσπάθεια εύρεσης επενδυτών για την υπερκάλυψη της μαύρης τρύπας των δισεκατομμυρίων που είχε δημιουργήσει η Alameda. Η ανακοίνωση της Binance πως προχωρούσε σε μη-δεσμευτική πρόταση εξαγοράς της FTX οδήγησε το FTT σε νέα δραματική πτώση. Την επόμενη ημέρα, σαν σκακιστική κίνηση ρουά-ματ, ο Ζάο απέσυρε την πρότασή του και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, «αποτελείωσε» την FTX. Στις 11 Νοεμβρίου, τόσο η FTX όσο και η Alameda κήρυξαν πτώχευση. Η Binance είναι, πια, η de facto κυρίαρχος του κλάδου.