Το ρωσικό φυσικό αέριο σταμάτησε να ρέει προς την ΕΕ μέσω της Ουκρανίας, χθες, 1η Ιανουαρίου 2025 και πλέον οι επιπτώσεις της διακοπής, αν και αναμένονταν εδώ και καιρό, θα μπορούσαν να διαπεράσουν τον ενεργειακό τομέα της Ευρώπης και ενδεχομένως να επηρεάσουν την ικανότητα της Μόσχας να χρηματοδοτεί τον πόλεμό της στην Ουκρανία, σύμφωνα με τους New York Times.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε προειδοποιήσει εδώ και μήνες ότι δεν θα ανανέωνε την πενταετή σύμβαση που επέτρεπε στη Ρωσία να στέλνει φυσικό αέριο μέσω του αγωγού Urengoy-Pomary-Uzhgorod στην Ευρώπη.
Άλλωστε η συμφωνία υπεγράφη πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και πλέον η Ουκρανία και οι δυτικοί σύμμαχοί της θέλουν να υπονομεύσουν την ικανότητα της Μόσχας να χρηματοδοτεί την πολεμική της προσπάθεια και να περιορίσουν την ικανότητα του Κρεμλίνου να χρησιμοποιεί την ενέργεια ως μοχλό πίεσης στην Ευρώπη.
Έτσι, τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου η συμφωνία εξέπνευσε και μαζί της έκλεισε η στρόφιγγα του αγωγού.
Οι αναλυτές λένε ότι το κλείσιμο του αγωγού θα μπορούσε να μειώσει τα έσοδα της Ρωσίας από τις πωλήσεις φυσικού αερίου κατά περίπου 6,5 δισ. δολάρια ετησίως, όμως αυτό ενέχει κάποιους κινδύνους για την Ουκρανία.
Άλλωστε, η Ρωσία θα μπορούσε να αποφασίσει να βομβαρδίσει το δίκτυο αγωγών της Ουκρανίας, καθώς τώρα που έχει ελάχιστα κίνητρα να τους αφήσει ανέπαφους, δήλωσαν στρατιωτικοί αναλυτές.
Τι σημαίνει αυτό για την Ευρώπη
Η λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης φυσικού αερίου αναμενόταν από καιρό, δίνοντας στις ευρωπαϊκές χώρες χρόνο για να προετοιμαστούν και έτσι η ΕΕ δεν «κινδυνεύει» άμεσα από μια ενεργειακή κρίση όπως έγινε με την έναρξη του πολέμου Ρωσίας - Ουκρανίας.
Μάλιστα, οι αναλυτές εκτιμούν πως δεν αναμένεται να έχει ουσιαστική επίπτωση στις τιμές του φυσικού αερίου, επειδή υπάρχουν εναλλακτικές προμήθειες.
Το 2021, η Ρωσία προμήθευε περισσότερο από το 40% του εισαγόμενου φυσικού αερίου που καταναλώνονταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί απότομα τα τρία χρόνια από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Το μερίδιο της Ρωσίας στις ευρωπαϊκές εισαγωγές φυσικού αερίου μειώθηκε σε λιγότερο από 15 τοις εκατό πέρυσι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο αγωγός μέσω της Ουκρανίας αντιπροσώπευε μόνο το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρώπης πέρυσι, αλλά θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο αφαιρώντας την προσφορά σε μια ήδη περιορισμένη αγορά.
Παρά τις «ψύχραιμες» φωνές των αναλυτών, η πραγματικότητα για τους καταναλωτές είναι διαφορετική.
Το φυσικό αέριο κατέγραψε άνοδο 45% το 2024 επιβαρύνοντας τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία που προσπαθούν να ανακάμψουν από τη χειρότερη κρίση κόστους ζωής των τελευταίων δεκαετιών, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg και πλέον η αγορά προετοιμάζεται για ένα αβέβαιο 2025.
Αυτό που ανησυχεί τους παρατηρητές της αγοράς δεν είναι τόσο ότι οι χώρες θα ξεμείνουν από φυσικό αέριο, αλλά ότι ο εφοδιασμός τους με καύσιμα θα είναι πιο πολύπλοκος και ακριβός. Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου είναι περίπου τέσσερις φορές υψηλότερες από εκείνες των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Ο πραγματικός αντίκτυπος που βλέπω είναι ότι θα κοστίσει περισσότερο η εναλλακτική προμήθεια φυσικού αερίου σε χώρες όπως η Σλοβακία, η Αυστρία και η Τσεχική Δημοκρατία», δήλωσε η Νατάσα Φίλντινγκ, επικεφαλής της ευρωπαϊκής τιμολόγησης φυσικού αερίου στην Argus Media, μια εταιρεία ερευνών αγοράς.
Ο Henning Gloystein, επικεφαλής του τμήματος Ενέργειας, Κλίματος και Πόρων της Eurasia Group, δήλωσε ότι το τέλος της συμφωνίας δεν αποτέλεσε «έκπληξη», αλλά αναμένει ότι θα προκαλέσει άλμα στις τιμές του φυσικού αερίου spot όταν οι αγορές ανοίξουν ξανά την Πέμπτη.
Όμως «μια μεγάλη αύξηση των τιμών, όπως παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ρωσικών περικοπών προμήθειας, είναι απίθανη, καθώς οι εισαγωγείς της ΕΕ έχουν προετοιμαστεί εδώ και καιρό για αυτό (το σενάριο)», δήλωσε στο CNN, προσθέτοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης είχε ένα ήπιο ξεκίνημα του χειμώνα.
Οι χώρες που επηρεάζονται περισσότερο
Ακόμη και μετά τη ρωσική εισβολή, τρία κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης - η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία - συνέχισαν να αγοράζουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας από τη Ρωσία.
Η αυστριακή κυβέρνηση ανέφερε σε ανακοίνωσή της την Τετάρτη ότι είχε προετοιμαστεί εκ των προτέρων και είχε βρει προμηθευτές εκτός Ρωσίας. Η OMV, η αυστριακή εταιρεία ενέργειας, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι είχε καταγγείλει τις συμβάσεις της με την Gazprom και ότι ήταν «καλά τοποθετημένη» με εναλλακτικές πηγές.
Η Ουγγαρία, η οποία είχε πιέσει για να παραμείνει ανοιχτός ο ουκρανικός αγωγός, λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού αερίου της μέσω του ξεχωριστού αγωγού TurkStream.
Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίκο, είναι φιλικός με τον ηγέτη της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Β. Πούτιν, και η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Ο κ. Fico είχε απειλήσει να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε αντίποινα κατά της Ουκρανίας εάν δεν παρέτεινε τη συμφωνία διαμετακόμισης φυσικού αερίου. Ο υπουργός Οικονομίας της Σλοβακίας ανέφερε σε δήλωσή του την Τρίτη ότι δεν θα αντιμετωπίσει ελλείψεις.
Ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές χώρες εκτός της Ε.Ε. συνέχισαν επίσης να αγοράζουν από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Σερβίας και άλλων χωρών στα Βαλκάνια. Η Μολδαβία, η οποία συνορεύει επίσης με την Ουκρανία, είναι πιθανώς η ευρωπαϊκή χώρα που έχει πληγεί περισσότερο. Τον Δεκέμβριο κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εν μέσω φόβων ότι ο τερματισμός των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την κύρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας: ένα εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο στην αποσχισθείσα και υποστηριζόμενη από τη Ρωσία περιοχή της Υπερδνειστερίας. Αξιωματούχοι δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι η ηλεκτρική ενέργεια από τη γειτονική Ρουμανία θα επιτρέψει στη Μολδαβία να αποφύγει την ενεργειακή κρίση.
Η ενεργειακή εταιρεία στην αποσχισθείσα περιοχή ενημέρωσε τους πελάτες της την Τετάρτη ότι θα σταματήσει να παρέχει φυσικό αέριο για θέρμανση σε ιδιωτικές κατοικίες σε πόλεις, χωριά και κωμοπόλεις. Η εταιρεία θα παρέχει αέριο για μαγείρεμα «μέχρι η πίεση στο δίκτυο να πέσει σε κρίσιμο επίπεδο», ανέφερε σε ανακοίνωσή της στο Telegram.
Το γεγονός ότι η Ρωσία θα διακινδύνευε να βλάψει τους δικούς της αντιπροσώπους στην Υπερδνειστερία, η οποία βρίσκεται υπό κατοχή από ρωσικά στρατεύματα για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, είναι ένα μέτρο του πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει τις προτεραιότητες της Μόσχας.
Λας Βέγκας: Ενοπλος οχυρώθηκε σε λεωφορείο και παραδόθηκε μετά από διαπραγματεύσεις
Τι είναι το Ισλαμικό Κράτος, η ριζοσπαστική οργάνωση που εμπλέκεται στην επίθεση στη Νέα Ορλεάνη
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
