Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν αρχίζει σήμερα από την Αίγυπτο περιοδεία-αστραπή στη Μέση Ανατολή εν μέσω έξαρσης της ισραηλινοπαλαιστινιακής βίας, με την αμυδρή ελπίδα να χρησιμοποιήσει την επιρροή των ΗΠΑ στην προσπάθεια να αμβλυνθούν οι εντάσεις.
Η περιοδεία του αυτή, η οποία θα τον φέρει στην Ιερουσαλήμ και στη Ραμάλα, τη Δευτέρα και την Τρίτη, μετά την επίσκεψή του στο Κάιρο, έχει προγραμματιστεί εδώ και καιρό, αλλά γίνεται τη στιγμή που σε μόλις λίγες μέρες η κατάσταση της ασφάλειας επιδεινώθηκε ξαφνικά.
Επίθεση Παλαιστίνιου κοντά σε συναγωγή στην Ανατολική Ιερουσαλήμ την Παρασκευή στοίχισε τη ζωή σε 7 ανθρώπους, ενώ ο ισραηλινός στρατός έπληξε την ίδια ημέρα τη Λωρίδα της Γάζας σε απάντηση για ρουκέτες που ρίφθηκαν από παλαιστινιακό έδαφος.
Τα γεγονότα αυτά ακολούθησαν ισραηλινής επιδρομής την Πέμπτη στην Τζενίν, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, την πιο φονική εδώ και χρόνια, που στοίχισε τη ζωή σε 9 Παλαιστίνιους.
Επίσης πατέρας και γιος τραυματίστηκαν χθες, Σάββατο, από τα πυρά ενός 13χρονου, σε νέα παλαιστινιακή επίθεση που σημειώθηκε στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Απέναντι σε αυτήν την αναζωπύρωση της βίας, ο Μπλίνκεν αναμένεται να υπογραμμίσει προς τον Ισραηλινό ηγέτη Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Παλαιστίνιο Μαχμούντ Αμπάς την ανάγκη που υπάρχει “να ληφθούν επειγόντως μέτρα για να υπάρξει αποκλιμάκωση“, δήλωνε την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Βεντάντ Πατέλ, μετά την καταδίκη από την Ουάσινγκτον της “φρικιαστικής” επίθεσης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση ενδέχεται επίσης να κυριαρχήσει στην συνάντηση με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, καθώς το Κάιρο διαδραματίζει ιστορικά ρόλο μεσολαβητή με τους Παλαιστίνιους.
Ωστόσο το περιθώριο ελιγμών του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ φαίνεται περιορισμένο, πέρα από τις επανειλημμένες εκκλήσεις για ηρεμία, καθώς η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση δείχνει να βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Ειδικοί που ρωτήθηκαν από το AFP δεν αναμένουν αξιοσημείωτες εξελίξεις όσον αφορά την ικανότητα της Ουάσινγκτον να επηρεάσει την πορεία των γεγονότων, μολονότι οι ΗΠΑ αναμένεται να εκφράσουν εκ νέου την υποστήριξή τους στην λύση των δύο κρατών, ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού.
“Πιστεύω ότι το καλύτερο που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν είναι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση προκειμένου να αποφευχθεί επανάληψη του Μαΐου του 2021”, δήλωσε ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, Αμερικανός πρώην διαπραγματευτής και ειδικός του Ιδρύματος Κάρνεγκι για τη Διεθνή Ειρήνη στην Ουάσινγκτον, αναφερόμενος στον πόλεμο στη Γάζα.
Ο Γκάιθ Αλ Ομάρι, ειδικός του Washington Institute, έκρινε ότι “η επίσκεψη αυτή δεν σηματοδοτεί καμία αλλαγή της αμερικανικής θέσης όσον αφορά την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση”, αλλά, όπως προέβλεψε “η συζήτηση (με τον Μαχμούντ Αμπάς) δεν θα είναι ευχάριστη”.
Η επίσκεψη του Μπλίνκεν στο Ισραήλ αντανακλά την βούληση της Ουάσινγκτον για γρήγορη επανασύνδεση με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος επέστρεψε στην εξουσία και ηγείται σήμερα της πιο δεξιάς κυβέρνησης στην ιστορία του Ισραήλ.
Οι σχέσεις της με την κυβέρνηση του Δημοκρατικού προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ήταν εμφανώς τεταμένες, κυρίως όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά το γεγονός ότι οποιαδήποτε αναβίωση της συμφωνίας του 2015 βρίσκεται σήμερα στο κενό αναμένεται να διευκολύνει τον διάλογο.
Η επίσκεψη αυτή γίνεται έπειτα από αυτήν του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, ο οποίος διαβεβαίωσε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό για την υποστήριξη των ΗΠΑ.
“Δεν έχω δει ποτέ τόσες επισκέψεις τέτοιου υψηλού επιπέδου υπό οποιαδήποτε κυβέρνηση”, σημείωσε ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ.
“Είναι άνευ προηγουμένου”, πρόσθεσε, επικαλούμενος πιθανή προετοιμασία μιας επίσκεψης του Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο ήδη τον Φεβρουάριο.
Σε ένα είδος “πλημμύρας” επισκέψεων στην περιοχή αναφέρθηκε κι άλλος ειδικός, ο Ντέιβιντ Μακόφσκι του Washington Institute, σύμφωνα με τον οποίο ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερν μετέβη πρόσφατα στην περιοχή.
Κατά την επίσκεψή του ο Μπλίνκεν θα επιμείνει στο πόσο σημαντικό είναι να “διατηρηθεί το ιστορικό στάτους κβο” στην Πλατεία των Τεμενών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Η επίσκεψη στις αρχές Ιανουαρίου στον ιερό αυτόν τόπο του ακροδεξιού Ισραηλινού πολιτικού και νέου υπουργού Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, είχε προκαλέσει κύμα διεθνών επικρίσεων.
Οι συμφωνίες του Αβραάμ, η διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και αραβικές χώρες, αναμένεται επίσης να βρεθεί στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών, με τον Νετανιάχου να καλλιεργεί ελπίδες ότι σε αυτές θα ενταχθεί η Σαουδική Αραβία.
Στο Κάιρο, ο Μπλίνκεν αναμένεται σήμερα να συζητήσει με τις αιγυπτιακές αρχές, πέραν της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης, σειρά περιφερειακών θεμάτων, μεταξύ των οποίων για τη Λιβύη και το Σουδάν.
Η Ουάσινγκτον διατηρεί εγκάρδιες σχέσεις με την Αίγυπτο –από τους κύριους αποδέκτες της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας– αλλά βρίσκεται συχνά σε αμηχανία όσον αφορά το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αναμένεται εξάλλου να συναντήσει στο Κάιρο παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε η υψηλόβαθμη αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μπάρμπαρα Λιφ.