Νέο πογκρόμ κατά των αντιφρονούντων φαίνεται να ετοιμάζει ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, καθώς, σύμφωνα με έρευνα του CNN, συνολικά 200 είναι τα «ειδικά κέντρα κράτησης» που είτε έχουν κατασκευαστεί είτε επεκτείνονται από την κυβέρνηση του Πεκίνου.
Από το 2012, οπότε και ανέλαβε την εξουσία, ο Σι Τζινπίνγκ ξεκίνησε μια εκστρατεία κατά της δωροδοκίας και της απιστίας, εξοντώνοντας διεφθαρμένους αξιωματούχους, καθώς και πολιτικούς αντιπάλους, με πρωτοφανή ταχύτητα και κλίμακα, καθώς εδραίωσε τον έλεγχο του κόμματος και του στρατού.
Τώρα, στην τρίτη θητεία του, γράφει το CNN, ο Κινέζος ηγέτης έχει μετατρέψει σε βασικό στοιχείο της διακυβέρνησής του την εκκαθάριση αυτή. Αυτή τη φορά στο στόχαστρο έχουν μπει από ιδιώτες επιχειρηματίες μέχρι διευθυντές σχολείων και νοσοκομείων - ανεξάρτητα από το αν είναι μέλη του κόμματος.
Το καθεστώς κράτησης, που ονομάζεται «liuzhi» ή «διατήρηση υπό κράτηση», εφαρμόζεται σε εγκαταστάσεις με φρουρούς όλο το εικοσιτετράωρο σε κάθε κελί, όπου οι κρατούμενοι μπορούν να κρατούνται έως και έξι μήνες χωρίς να βλέπουν ποτέ δικηγόρο ή μέλη της οικογένειάς τους.
Τι είναι το liuzhi
Για δεκαετίες, η Κεντρική Επιτροπή για την Επιθεώρηση Πειθαρχίας (CCDI) του κομμουνιστικού κόμματος Κίνας, είχε λειτουργήσει ένα μυστικό, εξωθεσμικό σύστημα κράτησης για την ανάκριση στελεχών του που ήταν ύποπτα για διαφθορά και άλλα παραπτώματα. Οι υπό έρευνα αξιωματούχοι εξαφανίζονταν σε κομματικές εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία ή άλλες μυστικές τοποθεσίες για μήνες κάθε φορά, χωρίς πρόσβαση σε νομικό σύμβουλο ή οικογενειακές επισκέψεις.
Το 2018, εν μέσω της αυξανόμενης πίεσης σχετικά με την εκτεταμένη κακοποίηση, τα βασανιστήρια και την εξαναγκαστική ομολογία, ο Σι Τζινπίνγκ κατάργησε την πρακτική γνωστή ως «shuanggui» ή «διπλός προσδιορισμός», χωρίς, όμως, να καταργήσει τελείως τη λογική της μυστικής κράτησης. Την φαινομενική αλλαγή επιφορτίστηκε να αναλάβει η Εθνική Επιτροπή Εποπτείας (NSC) που ιδρύθηκε το 2018 στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης.
Το νέο καθεστώς έχει απλώσει ένα πολύ ευρύτερο δίχτυ ελέγχων και κρατήσεων στοχεύοντας όχι μόνο τα μέλη του κόμματος, αλλά και οποιονδήποτε ασκεί «δημόσια εξουσία». Με το καθεστώς αυτό η κινεζική κυβέρνηση μπορεί επίσης να θέσει υπό κράτηση άτομα που θεωρείται ότι εμπλέκονται σε υπόθεση δωροδοκίας, όπως επιχειρηματίες που είναι ύποπτοι για δωροδοκία σε αξιωματούχο που βρίσκεται υπό διερεύνηση.
Μεταξύ των κρατουμένων του liuzhi με υψηλό προφίλ περιλαμβάνονται ο Bao Fan, ένας δισεκατομμυριούχος τραπεζίτης επενδύσεων, και ο Li Tie, πρώην αστέρας του αγγλικού ποδοσφαίρου της Premier League και προπονητής της εθνικής ομάδας ανδρών της Κίνας που καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης για διαφθορά, τουλάχιστον 127 ανώτερα στελέχη εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών - με τα τρία τέταρτα των συλλήψεων να λαμβάνουν χώρα μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με ανακοινώσεις εταιρειών.
Πώς είναι τα κελιά
Έγγραφα για την κατασκευή ενός κέντρου κράτησης σε μια έκταση χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων στην πόλη Σιτζουισάν στη βορειοδυτική Κίνα με προϋπολογισμό 2,8 εκατομμυρίων δολαρίων, αποκάλυψαν πώς μοιάζει το εσωτερικών των κελιών.
Όλα τα κελιά κράτησης, οι αίθουσες ανάκρισης και το ιατρείο πρέπει να έχουν πλήρως επενδεδυμένους τοίχους, ντουλάπια, τραπέζια, καρέκλες και κρεβάτια, με όλες τις άκρες στρογγυλεμένες για λόγους ασφαλείας.
Δεν επιτρέπονται, επίσης, εκτεθειμένα ηλεκτρικά καλώδια ή πρίζες και τα δάπεδα πρέπει να είναι με αντιολισθητικές επιφάνειες. Όλες οι κρεμαστές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των καμερών παρακολούθησης, των φώτων, των ανεμιστήρων και των μεγαφώνων, πρέπει να ενσωματώνουν «σχέδια κατά του κρεμάσματος». Στα μπάνια, οι νιπτήρες και οι τουαλέτες από ανοξείδωτο χάλυβα πρέπει επίσης να είναι πλήρως επενδεδυμένες, ενώ οι ντουζιέρες και οι κάμερες παρακολούθησης πρέπει να τοποθετούνται στην οροφή, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Η μαρτυρία
Ο αρχιτέκτονας Τσεν Τζιαντζούν, ένας αρχιτέκτοντας που ανέλαβε και τοπικό αξίωμα, ισχυρίζεται ότι υποχρεώθηκε να ομολογήσει ψευδώς ότι δωροδοκήθηκε ενώ ήταν υπό το ειδικό καθεστώς κράτησης το 2022, στην πόλη Ξιανγιάνγκ.
Ο ίδιος λέει σε μαρτυρία του ότι τον παρακολουθούσαν εναλασσόμενα ζευγάρια φρουρών όλο το 24ωρο, ότι ήταν υποχρεμώνος να κάθεται όρθιος επί 18 ώρες χωρίς να κινείται ή να μιλάει ενώ όταν έσκυβε έστω και λίγο, οι φρουροί του έκαναν επιπλήξεις.
Στην ανάρτηση του στην πλατφόρμα WeChat ο Τσεν επισύναψε και σκίτσα σε χαρτί τουαλέτας στα οποία αποτύπωσε τη ζωή του υπό το ειδικό καθεστώς του liuzhi.
Όπως ανέφερε, του επιτρεπόταν να κοιμάται μόνο για λιγότερες από έξι ώρες την ημέρα κάτω από έντονα φώτα που δεν έσβηναν ποτέ ενώ στο κρεβάτι έπρεπε να ξαπλώνει ανάσκελα και να κρατάει τα χέρια του πάνω από την κουβέρτα για να τον βλέπουν οι φρουροί.
«Το παρατεταμένο μαρτύριο με άφησε σωματικά και ψυχικά εξαντλημένο, με θολή συνείδηση, διανοητική κατάρρευση, χαοτικές σκέψεις και παραισθήσεις», έγραψε ο Τσεν, προσθέτοντας ότι όταν βγήκε από το liuzhi είχε χάσει 15 κιλά.
Το 2023, ο Τσεν καταδικάστηκε σε έξι χρόνια φυλάκισης για αποδοχή δωροδοκιών ύψους 2,5 εκατομμυρίων γιουάν (340.000 δολάρια). Έκανε έφεση και περιμένει την απόφαση, σύμφωνα με το Caixin, ένα επιχειρηματικό περιοδικό γνωστό για τα ερευνητικά του ρεπορτάζ.