Η νέα υγειονομική κρίση στην Κίνα και η νέα έξτρα μεταδοτική παραλλαγή του κορωνοϊού XBB.1.5, γνωστή με το όνομα «Kraken», φέρνουν ξανά την ανθρωπότητα στο χείλος μιας νέας καταστροφικής «έκρηξης» της πανδημίας.

Η νέα αυτή απειλή της πανδημίας του κορωνοϊού έρχεται μέσα στο ζοφερό περιβάλλον ανασφάλειας που δημιουργούν οι ελλείψεις φαρμάκων. Για όλους τους παραπάνω λόγους, η χώρα μας βγαίνει από την θέση του εφησυχασμού και περνά σε θέση εγρήγορσης, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα στις πύλες εισόδου, αλλά και για τις ελλείψεις φαρμάκων.

Μπροστά στην προοπτική του ανοίγματος των συνόρων μας απέναντι στην Κίνα -καθώς από την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινούν δύο απευθείας πτήσεις της αεροπορικής εταιρείας Air China– η Ελλάδα λαμβάνει μέτρα.

Τα μέτρα που αποφασίστηκαν στο Μαξίμου

Μετά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου το μεσημέρι της Πέμπτης (05.01.2023) αποφασίστηκαν μέτρα, τα οποία ανακοινώθηκαν από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και θα ισχύσουν μετά την δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφαση (ΚΥΑ), ενδεχομένως και μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται: τα υποχρεωτικά PCR τεστ 48 ωρών για τους ταξιδιώτες πριν την αναχώρησή τους από την Κίνα, η χρήση μάσκας υψηλής προστασίας σε αεροσκάφη και αερολιμένα, αλλά και η γονιδιωματική επιτήρηση στα λύματα των αεροπλάνων από την Κίνα και του αερολιμένα Αθηνών. Οι μεταλλάξεις, ωστόσο, θα ελέγχονται και στην κοινότητα, για τον έγκαιρο τους.

Τα συγκεκριμένα μέτρα, ωστόσο, δεν αφορούν μόνο στην έξαρση της Κίνας, αλλά και γενικότερα τους ταξιδιώτες από ξένες χώρες που εισέρχονται στη χώρα μας.

Κι αυτό, καθώς στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής επεκτείνεται με ταχύτητα φωτός η νέα «mega» παραλλαγή του κορωνοϊού XBB.1.5, η οποία έχει πάρει το όνομα του σαρκοβόρου θαλάσσιου τέρατος “Kraken”, από τη σκανδιναβική μυθολογία.

Τι γνωρίζουμε για την νέα παραλλαγή «Kraken»

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε την Πέμπτη (5/1) ότι η νέα παραλλαγή του SARS-CoV-2, XBB.1.5, είναι η «πιο μεταδοτική που έχουμε δει μέχρι σήμερα», με το «ανασυνδυασμένο» νέο στέλεχος της Όμικρον, που έλαβε το όνομα «Κraken» .

Το στέλεχος XBB.1.5 εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο, όμως, η προσοχή των επιστημόνων επικεντρώθηκε πάνω του στην αρχή του νέου έτους, όταν αποκαλύφθηκε ότι μέσα σε ελάχιστο χρόνο το 40% των μολύνσεων στις ΗΠΑ προκλήθηκε από τη συγκεκριμένη παραλλαγή.

O ιός XBB.1.5, υπάρχει η υπόνοια ότι είναι η παραλλαγή που έχει κυριαρχήσει και στην Κίνα, μόνο που εκεί μετονομάστηκε Gryphon.

Αν και οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες, υπάρχει η υποψία ότι η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή της Όμικρον εντοπίστηκε στη χώρα από τον περασμένο Οκτώβριο κι ότι αυτή είναι η κύρια αιτία της τεράστιας αύξησης των κρουσμάτων COVID στην Κίνα, σε συνδυασμό με τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων.

Τι κρύβεται πίσω από το ψευδώνυμο «Kraken»

Η ονομασία Kraken διαδόθηκε ευρέως στα social media, καθώς ο συγκεκριμένος ιός με το χαρακτηριστικό της «αδηφάγας» μεταδοτικότητας του, ταιριάζει πολύ με την εικόνα του μυθολογικού σκανδιναβικού τέρατος.

Προτάθηκε για πρώτη φορά στο Twitter από τον εξελικτικό βιολόγο καθηγητή T. Ryan Gregory.

«Φέτος, ορισμένοι από εμάς τους επιστήμονες αποφασίσαμε ότι χρειαζόμαστε ψευδώνυμα για τις παραλλαγές που πρέπει να παρακολουθούμε την εξέλιξή τους, με δεδομένο ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αποφασίσει να μη δίνει πλέον ονομασίες στις νέες παραλλαγές», έγραψε.

«Χρησιμοποιήσαμε μυθολογικά ονόματα πλασμάτων για τις παραλλαγές, τα οποία μοιραζόμαστε μεταξύ μας, εκτός των επιστημονικών συζητήσεων», τόνισε ο T. Gregory.

To Kraken προέρχεται από τη σκανδιναβική λαογραφία και ήταν ένα θαλάσσιο τέρας με πολλά πλοκάμια, το οποίο κατέστρεφε ολόκληρα πλοία και παρέσυρε τους ναυτικούς στο θάνατο.

Ο ιός XBB.1.5 είναι υποπαραλλαγή της Όμικρον και γι’ αυτό δεν έχει δικό του ελληνικό γράμμα.

Πρόκειται για υβρίδιο δύο παραλλαγών που σχηματίστηκε όταν δύο ιοί μόλυναν το ίδιο άτομο ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να ανασυνδυαστούν στον οργανισμό και να δημιουργήσουν έναν νέο ιό.

Είναι ο XBB.1.5 πιο σοβαρή ή ανησυχητική παραλλαγή σε σχέση με τις άλλες;

Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι η υπαραλλαγή XBB.1.5 είναι «η πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή που έχει ανιχνευθεί μέχρι τώρα».

Πρόκειται ουσιαστικά για μεταλλαγμένη έκδοση της Όμικρον XBB, η οποία εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ινδία τον περασμένο Αύγουστο.

Το στέλεχος XBB.1.5 έχει βρεθεί μέχρι σήμερα σε 25 χώρες.

Ο ιός XBB είναι γνωστό ότι διαφεύγει από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ενώ η νεότερη υποπαραλλαγή του XBB.1.5 έχει το πρόσθετο “πλεονέκτημα” να δεσμεύεται πιο εύκολα στα ανθρώπινα κύτταρα, κάτι που απλά σημαίνει, ότι μεταδίδεται ακόμη πιο εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Η Dr. Maria Van Kerkhove, τεχνική επικεφαλής του ΠΟΥ για τον COVID, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη: «Ανησυχούμε για το αναπτυξιακό πλεονέκτημά του, ιδιαίτερα σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ. Και όσο περισσότερο κυκλοφορεί αυτός ο ιός, τόσο περισσότερες ευκαιρίες θα έχει να μεταλλαχθεί περαιτέρω».

Προς το παρόν, πάντως, δεν υπάρχουν δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι ο XBB.1.5 προκαλεί πιο σοβαρή νόσο, αλλά ο ΠΟΥ πρόσθεσε ότι προχωρά ήδη σε μια νέα αξιολόγηση κινδύνου αυτής της νέας παραλλαγής, η οποία θα δημοσιευθεί σύντομα.

Ωστόσο, ένας άλλος κίνδυνος είναι ότι η νέα παραλλαγή εάν εξαπλωθεί πολύ και μολύνει περισσότερους ανθρώπους, θα μπορούσε να αυξήσει τα ποσοστά των ανθρώπων που υποφέρουν από Long COVID.

Τι γίνεται σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Ελλάδα

Στο Ηνωμένο Βασίλειο το ένα στα 25 κρούσματα COVID (4%) ανήκει στη νέα παραλλαγή XBB.1.5, σύμφωνα με στοιχεία από το Ινστιτούτο Sanger του Cambridge, για την εβδομάδα έως το Σάββατο 17 Δεκεμβρίου.

Οι ΗΠΑ είδαν την παραλλαγή Kraken να πηγαίνει από το 4% στο 40% των κρουσμάτων COVID σε διάστημα μόλις λίγων εβδομάδων, ενώ οι φόβοι εστιάζονται στο ότι κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβεί παντού στον πλανήτη, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει πολύ γρήγορα ένα νέο μεγάλο κύμα κορωνοϊού.

Μέχρι στιγμής η παραλλαγή XBB.1.5 δεν έχει εντοπιστεί από το Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης των παραλλαγών του κορωνοϊού του ΕΟΔΥ στην Ελλάδα, όμως, οι περισσότεροι επιστήμονες δηλώνουν σχεδόν σίγουροι ότι έχει ήδη κυκλοφορήσει στον ελληνικό πληθυσμό.