Έχει παρέλθει ήδη ένας μήνας από την ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και παρότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος, είναι ήδη σαφές ότι θα προκαλέσει γεωπολιτικούς και οικονομικούς τριγμούς σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η ρωσική εισβολή είναι το σημείο ρήξης μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, ενώ, όπως διαπιστώνει σχετική ανάλυση του Economist Intelligence Unit, θα επηρεάσει την παγκόσμια τάξη προκαλώντας δέκα θεμελιώδεις αλλαγές:

1. Μία νέα ρήξη στην Ευρώπη

Σχεδόν 32 χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, σχηματίζεται μία σαφής διαχωριστική γραμμή μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας – μαζί με όσα κράτη προσπαθούν να αποκοπούν από τους κανόνες της Δύσης ή έχουν σχέσεις με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.

2. Αλλαγές στην παγκόσμια τάξη του Ψυχρού Πολέμου

Σε αντίθεση με την περίοδο που ακολούθησε την λήξη του Ψυχρού Πολέμου, τα τελευταία 15 χρόνια βλέπουμε επάνοδο της Ρωσίας, ταχεία ανάπτυξη της Κίνας, εντάσεις μεταξύ των δυτικών κρατών και απειλή στην αμερικανική πρωτοκαθεδρία. Η εισβολή δε, διακυβεύει τον ρόλο των ΗΠΑ ως «διεθνούς αστυνομικού», προκαλώντας την αίσθηση ότι ζούμε σε έναν κόσμο πολύ πιο ασταθή και επικίνδυνο.

3. Στενότερη σχέση Ρωσίας-Κίνας

Ο εξοστρακισμός της Ρωσίας από τη διεθνή πολιτική, οικονομική και χρηματοπιστωτική σκηνή, την υποχρέωσαν να στραφεί ανατολικά. Ενίσχυσε την Κίνα στους τομείς ενέργειας, πληροφοριών, στρατού, ισχύος στην θάλασσα και τους αιθέρες, ενώ ως αντάλλαγμα έλαβε χρηματοδοτήσεις και τεχνολογία. Για την Ρωσία, το οικονομικό της μέλλον βρίσκεται στη Δύση.

4. Σχηματισμός δύο εχθρικών στρατοπέδων

H Κίνα ανταγωνίζεται εδώ και καιρό την Δύση διεκδικώντας την κορυφαία θέση στην βιομηχανία και την τεχνολογία, μία τάση που επιταχύνθηκε από την επέλαση της πανδημίας και αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω με την θέση που θα λάβει η Ρωσία σε αυτή την αντιπαλότητα.

5. Η προσοχή των ΗΠΑ απομακρύνεται από την Ασία

Οι διπλωματικοί πόροι των ΗΠΑ έχουν διασκορπιστεί προκειμένου να περιορίσουν την Ρωσία και να αντιμετωπίσουν την κρίση στην Ευρώπη. Προηγουμένως όμως, η προσοχή ήταν στραμμένη στον περιορισμό της απειλής της ανόδου της Κίνας. Συνεπώς, χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότιος Κορέα και η Ταϊβάν, οι οποίες ήλπιζαν για μεγαλύτερη προστασία από τις ΗΠΑ, κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί να περιμένουν.

6. Επανέρχεται ο αγώνας των όπλων

Η Κίνα επενδύει στο πυρηνικό της οπλοστίο, ενώ η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία και άλλες δυνάμεις εκσυχρονίζουν τα δικά τους. Παρότι η κατάσταση δεν έχει λάβει ακόμη αντίστοιχες διαστάσεις με αυτές του Ψυχρού Πολέμου, φαίνεται πως η κούρσα μεταξύ των μεγαλύτερων δυνάμεων έχει ήδη ξεκινήσει και η ρωσική εισβολή θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση.

7. Ο ρόλος της Γερμανίας στην ευρωπαϊκή πολιτική ασφαλείας

Η Γερμανία έχει πάρει ξεκάθαρη θέση στον πόλεμο, προσφέροντας όπλα στην Ουκρανία, επενδύοντας 100 δισ. ευρώ στις δικές της ένοπλες δυνάμεις, αυξάνοντας την χρηματοδότηση για την άμυνα σε τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ της. Επίσης, εγκατέλειψε τον Nord Stream 2 και προχωρά σε απεξάρτηση από την Ρωσία. Η χώρα φαίνεται πως απαλάσσεται από τις σχέσεις της με την Ρωσία, αποδεικνύοντας ότι έχει γυρίσει σελίδα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με τον τρόπο αυτό ίσως μπορέσει να αποκτήσει μεγαλύτερο ρόλο στην ευρωπαϊκή άμυνα, ασφάλεια και ξένες σχέσεις, αλλάζοντας τις ισορροπίες στην Ευρώπη.

8. Η θέση της Ευρώπης στην νέα παγκόσμια τάξη

Οι κυρώσεις φαίνεται πως ένωσαν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, όπου η πρώτη δύναμη με διαφορά είναι οι ΗΠΑ. Αυτό ενδέχεται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια, όσο η Γαλλία και η Γερμανία προσπαθούν να εδραιώσουν την θέση τους. Παράλληλα, οι διαφορετικές προσεγγίσεις των κρατών του ΝΑΤΟ στην ρωσική ενέργεια είναι ένα σημάδι ότι οι διαφορές μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης θα συνεχιστούν. Συνεπώς, η Ευρώπη θα πρέπει να αποφασίσει ποια είναι η θέση της στην νέα παγκόσμια τάξη.

9. Απειλή για την δημοκρατία

Ο πόλεμος θα διευρύνει το χάσμα μεταξύ αυταρχικών και δημοκρατικών καθεστώτων. Επίσης, η θεμελίωση της σχέσης Κίνας και Ρωσίας, δύο κρατών ενάντια στην δυτική νοοτροπία τάξης και με αυταρχικά καθεστώτα, θα καταστήσει ακόμη σημαντικότερη την μάχη υπέρ της δημοκρατίας στα επόμενα χρόνια.

10. Οι παλιές διαμάχες εντείνονται και δημιουργούνται νέες

Η αντίδραση του κόσμου στο εγχείρημα της Ρωσίας να αποκόψει μέρος της Ουκρανίας παρακολουθείται στενά από χώρες που έχουν αντίστοιχους στόχους. Η εισβολή θα αποσταθεροποιήσει διαμάχες που λαμβάνουν χώρα σε άλλα μέρη του πλανήτη.