Στο επόμενο χρονικό διάστημα, και ουσιαστικά από την στιγμή που θα εγκριθεί από τους 27 η εντολή για τις εμπορικές σχέσεις στον κ. Μπαρνιέ και στην ομάδα του, θα γνωρίζουμε αν μια μελλοντική εμπορική συμφωνία μεταξύ των δυο μερών είναι εφικτή. Στις 3.2 δημοσιεύτηκε η εισήγηση της Ε. Επιτροπής. Μπορούμε να συμπυκνώσουμε τις πιθανές εκδοχές της σχέσης στο σχήμα που περιλαμβάνεται σε παλαιότερη ανάλυση.
Σχήμα 1.
Στο σχήμα διαβάζουμε τις ήδη υπαρκτές εμπορικές συμφωνίες που έχει συνάψει με τις πάνω από πενήντα χώρες και τις κόκκινες γραμμές που έχει θέσει το Ηνωμένο Βασίλειο. Έτσι, για την πιο στενή σχέση-με την Νορβηγία κλπ – είναι ήδη απαγορευτικές. Η Βρετανία δεν δέχεται τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την επίλυση νομικών διαφορών, την ελεύθερη διακίνηση προσώπων, την μερική συμμετοχή στον κοινοτικό προϋπολογισμό των χωρών και την υιοθέτηση των κοινοτικών προδιαγραφών.
Στην πιο χαλαρή σχέση με την Τουρκία, απορρίπτει την υποχρέωση της Τουρκίας να μην ασκεί εμπορική πολιτική αυτόνομα, αλλά να την ασκεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως συμβαίνει σήμερα με απόφαση των 27. Μένει η χαλαρότερη σχέση με την Ιαπωνία και τον Καναδά, που όμως η Μ.Β. θα δεχόταν με πρόσθετες διευκολύνσεις, ένα σχέδιο όπως το ονομάζει Canada +++..Όμως κάτι τέτοιο θα αποτελούσε αθέμιτο ανταγωνισμό με τις υπόλοιπες συνδεδεμένες χώρες για την κατάργηση των δασμών στα αγαθά και τα προϊόντα.
Η Βρετανία ανταπαντά ότι όπως έχει γίνει μέχρι τώρα με τις χώρες της ‘’Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου’’ που αποδέχονται τις διαφορετικές υποχρεώσεις, έτσι μπορεί να ‘’χωρέσει’’ και μια νέα συμφωνία.
Ξέρουμε πόσο δύσκολες είναι τέτοιου είδους συμφωνίες, αν θυμηθούμε την συμφωνία με τον Καναδά (CETA) που διήρκεσε πέντε χρόνια μέχρις ότου συμφωνήσουν τα δυο μέρη και ειδικότερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έχει τον τελευταίο λόγο στις εμπορικές
Συμφωνίες. Συνεπώς, ο χρονικός ορίζοντας για την επίτευξη συμφωνίας των δυο μερών που περιορίζεται μέχρι τις 19 Ιούνιο ύστερα από απόφαση της νέας Βρετανικής Κυβέρνησης είναι ασφυκτικά περιορισμένος έως και ανέφικτος. Τι μένει; Φυσικά οι εμπορικές σχέσεις να καθοριστούν με βάση τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι οποίες είναι πολύ πιο ακριβές για τον καταναλωτή και διαρκούν επίσης πολύ χρόνο.
Στα πολλά ερωτηματικά που τίθενται σχετικά με τις διαπραγματεύσεις, η Ε.Ε. έχει αναρτήσει ένα κατανοητό στους μη ειδήμονες ερωτηματολόγιο, με τις απαντήσεις της Επιτροπής. Από τις πιο απλές, όπως αν θα συμμετάσχει η Μ.Β. στο πρόγραμμα Erasmus(ναι θα ισχύει μέχρι το τέλος του παρόντος προγράμματος), ή κατά πόσο θα ισχύει η ενιαία χρέωση στο Roaming-όπως- στο -σπίτι - σου) (όχι, δεν θα ισχύει). Μέχρι τις πιο δύσκολες. Όπως αν θα εκτελείται το Ευρωπαϊκό Ένταλμα, ή αν θα υπάρχει πρόσβαση στα δεδομένα της Europol.
Για την ώρα περιμένουμε να δούμε τις τελικές θέσεις των δυο πλευρών, με στόχο να αρχίσουν οι συνομιλίες των δυο πλευρών. Την περασμένη Δευτέρα δημοσιεύτηκε η πρόταση της Επιτροπής την οποία επικύρωσαν οι πρέσβεις των 27, που μάλλον θα είναι και η απόφαση του Συμβουλίου των ηγετών.
Η θέση της έχει δυο "αγκάθια’’ που απορρίπτουν οι Βρετανοί.
1. Οι Ισότιμοι όροι ανταγωνισμού (level playing field). Ακούγεται εύλογο, αλλά στοχεύει την καρδιά της Βρετανικής πολιτικής για την μετά την μεταβατική περίοδο εποχή. Δηλαδή την ανεξαρτησία για τον ανταγωνισμό, ώστε να καταστεί η ‘’Σιγκαπούρη’’ της Ευρώπης και να μηδενίσει τους δασμούς.
Η προειδοποίηση προήλθε από τους σημαντικούς ηγέτες της Ένωσης και αφορά και την υποχρέωση της Βρετανίας για προσαρμογή στις μελλοντικές προδιαγραφές που θα υιοθετήσει η Ευρώπη στα εργασιακές σχέσεις, στο περιβάλλον, και τις κρατικές ενισχύεις.
2. Η αλιεία. Προϋπόθεση για όποια συμφωνία συναφθεί, είναι η διατήρηση της σημερινής δυνατότητας αλίευσης των Βρετανικών, Ιρλανδικών και Γάλλων αλιέων. Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, κάτι τέτοιο θα σημάνει μέχρι και πτώση της Κυβέρνησης του κ. Τζόνσον.
3. Δεν απέκλεισε την δυνατότητα μιας ειδικής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου
Κάναμε μια σύντομη περιδιάβαση και χωρίς να περιλάβουμε και πολλές άλλες διαφορές των δυο πλευρών, και από αυτές καταλήγουμε στο αυτονόητο συμπέρασμα, ότι ο χρόνος για επίτευξη οιασδήποτε συμφωνίας δεν επαρκεί.
Αν δεν βρεθεί, η πιθανότητα Εξόδου χωρίς συμφωνία είναι πολύ μεγαλύτερη από την Έξοδο με συμφωνία. Οπότε; Τα κόστη και των δυο πλευρών θα είναι μεγάλα, όπως γράψαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Η άλλη πιθανότητα είναι να υπάρξει παράταση, έστω και την τελευταία στιγμή, της μεταβατικής περιόδου. Θα πρέπει πάντως να προσθέσουμε στο παζλ και τις δυσκολίες που υπάρχουν στις σχέσεις μεταξύ των δυο πολιτικών φίλων -Τραμπ, Τζόνσον- και τις πιθανότητες εμπορικής συμφωνίας μεταξύ τους στο άμεσο μέλλον.