Τη μεγαλύτερη επίθεση εναντίον του Ισραήλ στη μακρά ιστορία της μεταξύ τους διαμάχης εξαπέλυσε την Τρίτη το Ιράν. Το Ιράν επιτέθηκε κατά του Ισραήλ με 180 βαλλιστικούς πυραύλους.

Η Τεχεράνη χρησιμοποίησε αυτή τη φορά ένα διαφορετικό οπλοστάσιο και χρησιμοποίησε, όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα διαφορετικά οπλικά συστήματα από αυτά που είχε χρησιμοποιήσει τον περασμένο Απρίλιο.

Παράλληλα, το Τελ Αβίβ έκανε χρήση ενός διαφορετικού συστήματος στην αεράμυνά του προκειμένου να προστατεύσει τους πολίτες του. Το «Iron Dome» δεν είχε την δυνατότητα να αναχαιτίσει τους συγκεκριμένους πυραύλους.

Το Ιράν διαθέτει κάποιες χιλιάδες βαλλιστικών πυραύλων, αλλά και πυραύλων τύπου cruise στο οπλοστάσιό του. Το βεληνεκές των συγκεκριμένων πυραυλικών συστημάτων ποικίλει όπως τουλάχιστον προκύπτει από την πιο πρόσφατη σχετική δημοσιευμένη μελέτη από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών των ΗΠΑ (CSIS). 

Η εικόνα που μεταφέρει επίσημα η μελέτη χρονολογείται από το 2021, καθώς τα τρία τελευταία χρόνια η καταγραφή και οι συγκρίσεις είναι ακόμη και για τις ΗΠΑ κατά προσέγγιση.

Επίσης, αυτό που παραμένει άγνωστο είναι ο ακριβής αριθμός των συστημάτων που αποτελούν το «συμβατικό» οπλοστάσιο του Ιράν. Πηγές από το αμερικανικό Πεντάγωνο σημείωναν σε σχετική έκθεση το 2023 πως οι βαλλιστικοί πύραυλοι της Τεχεράνης είναι περισσότεροι από 3.000. Την Τρίτη το Ιράν έκανε χρήση 180 εξ αυτών στέλνοντας ένα μήνυμα – απάντηση στο Ισραήλ.

Οι βαλλιστικοί πύραυλοι είναι συστήματα σχεδιασμένα να καταγράφουν τροχιά κοντά ή στα όρια της γήινης ατμόσφαιρας πριν η κεφαλή του πυραύλου αποκολληθεί από την βάση του και κάνει «βουτιά» προς τον καθορισμένο στόχο. 

Δεκάδες αναλυτές βλέποντας τα χθεσινά βίντεο με τα χτυπήματα στο Ισραήλ καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η Τεχεράνη ενεργοποίησε πυραύλους τύπου Shahab-3. Οι Shahab-3 είναι επί της ουσίας η βάση του συμβατικού οπλοστασίου του Ιράν και η πρώτη γενιά τους αναπτύχθηκε το 2003. Οι Shahab-3 έχουν τη δυνατότητα να φέρουν κεφαλή βάρους από 760 έως 1200 κιλά και η εκτόξευσή τους γίνεται τόσο από πλατφόρμες όσο και από σταθερά σημεία (σιλό). Τα συγκεκριμένα συστήματα σύμφωνα με τις ΗΠΑ έχουν επίσης σχετικά μεγάλη ακρίβεια καθώς η απόκλιση από τον στόχο είναι μέγιστο 300 μέτρα.

Τι ισχύει για τους υπερηχητικούς πυραύλους

Έπειτα από την ολοκλήρωση της ιρανικής επίθεσης τα μέσα της Τεχεράνης φιλοξένησαν εικόνες και ρεπορτάζ για τα οπλικά συστήματα που χτύπησαν για δεύτερη φορά μέσα σε πέντε μήνες το Ισραήλ. Σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα χρησιμοποιήθηκε ένας νέος πύραυλος ο Fattah-1 τον οποίο χαρακτηρίζουν και «υπερηχητικό». Υπερηχητικός είναι βασικά κάθε πύραυλος που ταξιδεύει με ταχύτητα 5 Mach δηλαδή πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου (περίπου 6.100 χιλιόμετρα την ώρα). Σχεδόν κάθε βαλλιστικός πύραυλος στον κόσμο όμως είναι υπερηχητικός καθώς αναπτύσσει τέτοιες ταχύτητες και κατά την εκτόξευση και κατά την κάθοδο προς τον στόχο.

Ο όρος «υπερηχητικός» χρησιμοποιείται συχνά για να αναφερθεί σε συστήματα που ονομάζονται υπερηχητικά οχήματα ολίσθησης και υπερηχητικοί πύραυλοι cruise, εξαιρετικά προηγμένα όπλα που μπορούν να ελίσσονται με υπερηχητική ταχύτητα μέσα στην ατμόσφαιρα. Τα συγκεκριμένα οπλικά συστήματα είναι τελευταίας γενιάς και εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν προκειμένου να καταρριφθούν. Ο Fattah-1, σύμφωνα με ειδικούς από τις ΗΠΑ, δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Ο Fattah-1 φαίνεται πως διαθέτει παρά ταύτα μία εξελιγμένη κεφαλή η οποία έχει την δυνατότητα να κάνει ελιγμούς με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή του ήχου κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα προκειμένου να αποφύγει τα συστήματα αεράμυνας.

Το γεγονός πως το Ιράν διαθέτει τέτοια συστήματα είναι από μόνο του ενδεικτικό του ότι αποτελεί σημαντική απειλή, αλλά από την άλλη θεωρείται σχεδόν αδύνατο η Τεχεράνη να έκανε χρήση αυτού του τύπου πυραύλων χθες.

Το Ιράν είχε περισσότερα να χάσει εάν χρησιμοποιούσε τους Fattah-1 από το να κερδίσει, καθώς ήθελε να στείλει και πάλι μήνυμα και όχι να μπει σε έναν ολομέτωπο πόλεμο με το Ισραήλ. Ισραήλ και ΗΠΑ θα είχαν άμεση πρόσβαση στα θραύσματα των συγκεκριμένων πυραύλων και οι δικοί τους εμπειρογνώμονες θα έβγαζαν κρίσιμα συμπεράσματα για το οπλοστάσιο του Ιράν.

Η αεράμυνας του Ισραήλ

Το Ισραήλ διαθέτει μία πολυδιάστατη αεράμυνα που για τους ειδικούς ίσως να είναι ανώτερη σε «τεχνολογική σύνθεση» ακόμη και από αυτή των ΗΠΑ. 

Στη γκάμα των συστημάτων του Ισραήλ περιλαμβάνονται από αυτά που έχουν τη δυνατότητα καταστροφής υπερηχητικών πυραύλων στα όρια της ατμόσφαιρας, αλλά και αυτών που ενεργοποιούνται σε πολύ μικρότερο ύψος.

Εδώ και σχεδόν έναν χρόνο έχουν γραφτεί χιλιάδες αναλύσεις για το σύστημα του Iron Dome το οποίο είναι όμως «επιφορτισμένο» με την αναχαίτιση ρουκετών και βλημάτων από πυροβολικό, κοινώς απειλών από μικρό ύψος. Όμως, το Iron Dome είναι το χαμηλότερο επίπεδο της ισραηλινής αεράμυνας και δεν είναι αυτό που χθες χρησιμοποιήθηκε για την αναχαίτιση των ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων.

Το Ισραήλ χρησιμοποιεί δύο διαφορετικά συστήματα, τα Stunner και SkyCeptor, με τα οποία εντοπίζει και αναχαιτίζει πυραύλους όλων των τύπων σε απόσταση μέχρι και 300 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της γης.

Η αεράμυνα του Τελ Αβίβ έχει ακόμη ένα «στρώμα» άμυνας. Τα συστήματα Arrow 2 και Arrow 3 αναπτύχθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από κοινού με τις ΗΠΑ και έχουν τη δυνατότητα να καταστρέφουν τις κεφαλές των βαλλιστικών πυραύλων κατά την κάθοδό τους προς τους στόχους.