Οι Ουκρανοί κρατούμενοι στερούνται εσκεμμένα ιατροφαρμακευτική φροντίδα στις ρωσικές φυλακές και ακόμη και γιατροί συμμετείχαν σε βασανιστήρια, σε ένα σωφρονιστικό ίδρυμα, σύμφωνα με την Επιτροπή Έρευνας του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Η Επιτροπή, που ιδρύθηκε για να ερευνήσει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή, τον Φεβρουάριο του 2022, είχε ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα ότι γίνονταν «συστηματικά» βασανιστήρια από τις κατοχικές δυνάμεις.
Στην προφορική παρουσίαση της έκθεσής της, τη Δευτέρα στο Συμβούλιο, υπογράμμισε ότι το γεγονός ότι χρησιμοποιούνταν παρόμοιες μέθοδοι σε μια τεράστια γεωγραφική περιοχή «αποδεικνύει ότι τα βασανιστήρια χρησιμοποιούνται ως συνήθης και αποδεκτή πρακτική από τις ρωσικές αρχές, με μια αίσθηση ατιμωρησίας».
Πέρα από τα συστηματικά βασανιστήρια και τους βιασμούς στα στρατόπεδα των κρατουμένων ή τους βιασμούς γυναικών σε κατεχόμενες πόλεις και χωριά, η Επιτροπή σημείωσε επίσης ότι σε πολλά κέντρα κράτησης που ελέγχονταν από τις ρωσικές αρχές «δεν υπήρχε καμία επαρκής ιατρική βοήθεια για εκείνους που την χρειάζονταν απελπισμένα».
«Σε ένα από αυτά τα κέντρα, γιατροί συμμετείχαν σε βασανιστήρια», είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής, ο Έρικ Μόσε, επικαλούμενος μαρτυρίες Ουκρανών πρώην κρατουμένων στη φυλακή της Ολενίφκα, στην Ουκρανία.
Στις 29 Ιουλίου 2022, από έκρηξη σε αυτό το κέντρο κράτησης σκοτώθηκαν πολλοί Ουκρανοί κρατούμενοι. Οι Ρώσοι κατηγόρησαν τους Ουκρανούς ότι βομβάρδισαν τη φυλακή. Το Κίεβο, Δυτικές χώρες και πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι για την έκρηξη ευθύνεται η Ρωσία.
Σύμφωνα με τους μάρτυρες, «δεν παρασχέθηκε καμία ιατρική βοήθεια» σε δεκάδες ανθρώπους που είχαν τραυματιστεί και κινδύνευε η ζωή τους. Στρατιωτικοί γιατροί, αιχμάλωτοι και οι ίδιοι, προσπάθησαν να βοηθήσουν τους τραυματίες, αναφέρει η έκθεση.
«Είδαν πολλούς ανθρώπους να πεθαίνουν εκείνη τη νύχτα, ενώ η διοίκηση της (φυλακής) καθόταν εκεί και τους παρακολουθούσε», είπε ο Μόσε.
Οι μαρτυρίες που συνέλεξε η Επιτροπή δείχνουν επίσης ότι οι σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες είναι τεράστιες για τους πρώην κρατουμένους. «Με στοίχειωνε ο φόβος ότι θα με φυλάκιζαν και πάλι. Είμαι τώρα στο σπίτι μου, αλλά αισθάνομαι ακόμη κρατούμενος» είπε ένας από αυτούς, που λέει ότι βασανίστηκε από τους Ρώσους.
Πολλά θύματα είπαν ότι είναι «ζωτική ανάγκη» να αποδοθεί δικαιοσύνη και ο πρόεδρος της Επιτροπής επέμεινε ότι πρέπει να συνεχίσει τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων.