Μικρότερη παραγωγή αυτοκινήτων με μεγαλύτερες εισπράξεις. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ελλείψεων σε πρώτες ύλες, ξεκινώντας από τους ημιαγωγούς που το πρόβλημα επιδεινώθηκε μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, για τις αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες φροντίζουν να αξιοποιούν τους διαθέσιμους πόρους για τα ακριβότερα μοντέλα τους, σύφωνα με το Politico.
Οι αριθμοί
Το 2021, οι 16 μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες του πλανήτη είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά… 168% (από τα €50 δισ. στα €134 δισ., ποσό που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ), παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν μόλις κατά 1,2% σε σχέση με τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του 2020, σύμφωνα με ανάλυση της συμβουλευτικής εταιρείας ΕΥ.
Η τάση αυτή συνεχίζεται και εντός της χρονιάς που διανύουμε, στη διάρκεια της οποίας οι αυτοκινητοβιομηχανίες είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά 19% το πρώτο τρίμηνο – αύξηση ρεκόρ για τη συγκεκριμένη περίοδο – παρόλο που το σύνολο των πωλήσεών τους μειώθηκε κατά 11% σύμφωνα με την ΕΥ.
«Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αυτήν τη στιγμή δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της παραγωγής, επομένως δίνουν προτεραιότητα στα premium μοντέλα, επειδή τα περιθώρια κέρδους είναι μεγαλύτερα», εξηγεί στο Politico ο Ματίας Χεκ, αναλυτής αυτοκινήτων της Moody’s.
Η στρατηγική βγάζει νόημα από οικονομική άποψη. Γιατί να σπαταλήσεις τα πολύτιμα εξαρτήματα για να κατασκευάσεις φθηνά αυτοκίνητα με μικροσκοπικό περιθώριο κέρδους αντί να στρέψεις τους πόρους σου σε ένα ακριβό, πολυτελές μοντέλο; Όμως δημιουργεί κλιματικές ανησυχίες, καθώς βαρύτερα μοντέλα, όπως τα SUV, εκπέμπουν μεγαλύτερες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα μικρότερα αυτοκίνητα.
Επιπλέον, υπάρχει ο φόβος ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες δίνουν έμφαση στα πολυτελή ηλεκτρικά οχήματα, αντί για τα λιγότερο προσοδοφόρα, φθηνότερα ηλεκτρικά μοντέλα – που επίσης χαρακτηρίζονται από χαμηλότερες εκπομπές.
Στρατηγική μετατόπιση
Ο πακτωλός χρημάτων ωθεί τις εταιρείες προς μια μόνιμη στρατηγική μετατόπιση, παρά τις προβλέψεις ότι η έλλειψη ημιαγωγών θα αναπληρωθεί σε κάποιο βαθμό εντός του έτους.
«Αναμένουμε να δούμε ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς, όμως η κατάσταση δεν πρόκειται να επανέλθει στο φυσιολογικό φέτος», παρατηρεί ο Χεκ.
Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία επιθυμεί να περιορίσει την εξάρτησή της από τους ασιατικούς ημιαγωγούς και αρκετοί κατασκευαστές έχουν ανακοινώσει σχέδια ανάπτυξης των δικών τους σχετικών εργοστασίων. Όμως θα μπορούσαν να περάσουν ολόκληρα χρόνια μέχρι τα τελευταία να είναι έτοιμα και λειτουργικά.
Ωστόσο, η αύξηση των ημιαγωγών και η αποκατάσταση της παραγωγής που επηρεάστηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν εγγυάται την επιστροφή σε φθηνότερα, μικρότερα αυτοκίνητα.
Τον Μάιο, η Mercedes-Benz ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να προχωρήσει σε αλλαγές στα διαθέσιμα μοντέλα της, δίνοντας έμφαση κυρίως στα πολυτελή αυτοκίνητα, ενώ πιο μικρά μοντέλα, όπως τα A και B Class αναμένεται να βρεθούν εκτός παραγωγής.
Η Audi, που ανήκει στη Volkswagen, κινείται προς αντίστοιχη κατεύθυνση. Ο επικεφαλής της Audi, Μάρκους Ντούσμαν, δήλωσε τον Μάιο στην Frankfurter Allgemeine ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα περιορίσει την παραγωγή των φθηνότερων μοντέλων και «θα δώσουμε έμφαση σε αυτό που κάνουμε καλύτερα: premium αυτοκίνητα».
Το στοίχημα των πολυτελών αυτοκινήτων βγάζει νόημα. Σύμφωνα με τη Moody’s, οι επιδόσεις των premium μοντέλων θα ξεπεράσουν εκείνες της συνολικής αγοράς αυτοκινήτου μεσομακροπρόθεσμα, σημειώνοντας ταχύτερη ανάπτυξη κατά 1% ανά έτος περίπου. Παρά τις αυξανόμενες τιμές στην αγορά αυτοκινήτων, η ζήτηση δεν έχει συμπιεστεί και οι κατασκευαστές συσσωρεύουν παραγγελίες.
«Παρά τις τρέχουσες γεωπολιτικές κρίσεις, υπάρχουν όλο και περισσότεροι πλούσιοι άνθρωποι που θέλουν να κάνουν ένα ιδιαίτερο δώρο στον εαυτό τους», λέει ο αναλυτής της ΕΥ, Πέτερ Φους, μιλώντας στο Politico.
Κίνδυνοι για το περιβάλλον
Ωστόσο, η στρατηγική της πολυτέλειας ενέχει περιβαλλοντικούς κινδύνους, όπως προειδοποιεί από την πλευρά της η Μάριον Τίμαν, ειδική μεταφορών στη Greenpeace.
«Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που προσπαθούν να πουλήσουν περισσότερα ακριβά αυτοκίνητα εν μέσω κλιματικής κρίσης, περιορισμένων πόρων και ενός εξαντλημένου πλανήτη, είναι μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης», λέει χαρακτηριστικά.
Η στρατηγική τους δεν αποτελεί μόνο ανεύθυνη διαχείριση πόρων, αλλά και καθυστερεί την αναγκαία μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, υποστηρίζει η Τίμαν, προσθέτοντας ότι ταυτόχρονα στρεβλώνει την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων προς την κατεύθυνση των πολυτελών μοντέλων.
Εκτός των άλλων, οι τεράστιες μπαταρίες που απαιτούν τα ηλεκτροκίνητα πολυτελή SUV θα μπορούσαν να χωριστούν και να τροφοδοτήσουν ακόμη και τρία μικρότερα οχήματα.