Σχέδιο δέκα σημείων κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά της διαφθοράς με αφορμή το σκάνδαλο Qatargate.
Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητεί με ψήφισμά της την άμεση λήψη μέτρων κατά της διαφθοράς με ένα σχέδιο μεταρρύθμισης.
Έπειτα από τις εξελίξεις με το Qatargate, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προωθεί άμεσες αλλαγές και ζητεί μέτρα για την κάλυψη των κενών στους υφιστάμενους κανόνες για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Σε συνέχεια της συζήτησης της Τρίτης, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με τις υποψίες διαφθοράς από το Κατάρ και την ευρύτερη ανάγκη διαφάνειας και λογοδοσίας στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, με 541 ψήφους υπέρ, 2 κατά και τρεις αποχές.
Παραδοχή αποτυχίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την αποστροφή τους για τις καταγγελλόμενες πράξεις διαφθοράς, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, κατά νυν και πρώην ευρωβουλευτών και προσωπικού του Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίου, και στηρίζουν την πλήρη συνεργασία του Κοινοβουλίου στις εν εξελίξει έρευνες, τονίζοντας ότι οι εσωτερικοί του μηχανισμοί απέτυχαν να εντοπίσουν τη διαφθορά. Καταγγέλλουν επίσης απερίφραστα τις εικαζόμενες απόπειρες διαφθοράς από το Κατάρ, οι οποίες αποτελούν σοβαρή ξένη παρέμβαση στην ευρωπαϊκή δημοκρατία.
Άμεση αναστολή όλων των νομοθετικών εργασιών που σχετίζονται με το Κατάρ
Ως άμεσο μέτρο, οι ευρωβουλευτές αποφάσισαν να αναστείλουν όλες τις εργασίες σχετικά με τους νομοθετικούς φακέλους που αφορούν το Κατάρ, ιδίως όσον αφορά την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων και τη συμφωνία ΕΕ-Κατάρ για τις αερομεταφορές, καθώς και τις προγραμματισμένες επισκέψεις, έως ότου υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τις καταγγελίες.
Επίσης, ζητούν να ανασταλεί η πρόσβαση όλων των εκπροσώπων των συμφερόντων του Κατάρ, μέχρι οι δικαστικές έρευνες να παράσχουν σχετικές πληροφορίες και διευκρινίσεις.
Μεταρρύθμιση των κανόνων του Κοινοβουλίου
Το Κοινοβούλιο εκφράζει την ανησυχία του για τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων που προκαλούνται από την παράλληλη απασχόληση ευρωβουλευτών, ιδίως όταν ορισμένοι υπηρετούν ως διευθυντικά στελέχη, στο διοικητικό συμβούλιο ή σε συμβουλευτικά συμβούλια τραπεζών, πολυεθνικών εταιρειών ή εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών.
Οι ευρωβουλευτές στηρίζουν τη θέσπιση ενός συστήματος δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, οι οποίες θα υποβάλλονται στην αρχή και στο τέλος της θητείας κάθε ευρωβουλευτή. Οι δηλώσεις αυτές θα μπορούσαν να είναι προσβάσιμες μόνον από τις αρμόδιες αρχές και θα ελέγχονται εάν υπάρχουν τεκμηριωμένες καταγγελίες.
Ακόμη, δεσμεύονται να διασφαλίσουν πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τα πρόσθετα εισοδήματά τους και να απαγορεύσουν οποιαδήποτε εξωτερική χρηματοδότηση του προσωπικού των ευρωβουλευτών και των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το Κοινοβούλιο θα επιδιώξει να θεσπίσει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης απαγόρευση των δωρεών από τρίτες χώρες προς βουλευτές και πολιτικά κόμματα και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει σχετική νομοθετική πρόταση.
Θα πρέπει ακόμη να θεσπιστεί μια «περίοδος αναμονής» για το τέλος της θητείας κάθε ευρωβουλευτή, για την αντιμετώπιση του φαινομένου της μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα.
Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν να καταστήσουν υποχρεωτικό και να επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής του Μητρώου Διαφάνειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εκπροσώπους τρίτων χωρών και πρώην ευρωβουλευτές, αλλά και να το ενισχύσουν, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πληρέστερη επαλήθευση των πληροφοριών.
Αποσκοπώντας στην πρόληψη άλλων παρεμφερών φαινομένων, ζητούν επίσης τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής (μετά τα αποτελέσματα των ερευνών και των δικών) για την εξέταση περιστατικών διαφθοράς και αθέμιτων ενεργειών από τρίτες χώρες, καθώς και μια ειδική επιτροπή για την εξεύρεση ατελειών στο υφιστάμενο πλαίσιο του Κοινοβουλίου και την υποβολή προτάσεων για μεταρρυθμίσεις.
Ακόμα, θα πρέπει να ανατεθεί σε έναν αντιπρόεδρο του ΕΚ η επαλήθευση της ακεραιότητας και η καταπολέμηση της διαφθοράς και των ξένων παρεμβάσεων.
Αναγνωρίζοντας ότι οι ομάδες κοινοβουλευτικής φιλίας πρέπει να ρυθμίζονται και να παρακολουθούνται κατάλληλα για να συνεχίσουν να υπάρχουν, οι ευρωβουλευτές δίνουν εντολή στους κοσμήτορες να εφαρμόσουν τους ισχύοντες κανόνες και να δημιουργήσουν ένα προσβάσιμο και ενημερωμένο μητρώο.
Επίσης, ζητούν να δημοσιοποιούνται πληροφορίες σχετικά με τα «νομοθετικά αποτυπώματα» των προτεινόμενων κειμένων και τροπολογιών.
Το Κοινοβούλιο καλεί την Κομισιόν να υποβάλει επιτέλους πρόταση για τη σύσταση του Ανεξάρτητου Φορέα Δεοντολογίας που πρότεινε το Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2021 και συνιστά να γίνουν βελτιώσεις στον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με την οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος -κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί το Ευρωκοινοβούλιο μέσω εσωτερικών κανονισμών ούτως ή άλλως.
Τέλος, οι ευρωβουλευτές τονίζουν τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, της Eurojust, της Europol και της Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (OLAF), και ζητούν περαιτέρω ενίσχυση των ικανοτήτων και της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και της OLAF, καθώς και τη θέσπιση κοινών κανόνων για την καταπολέμηση της διαφθοράς για τα μέλη και το προσωπικό των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μετσόλα: Δεν θα υπάρξει ατιμωρησία, δεν θα πέσει τίποτα κάτω από το χαλί
Νωρίτερα, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα ξεκαθάρισε σε δηλώσεις της ότι «χρειάζεται χρόνια για να χτίσεις εμπιστοσύνη και αρκεί μια στιγμή για να καταρρεύσει αυτό. Οπότε το μήνυμά μου είναι ότι δεν θα υπάρξει ατιμωρησία, δεν θα πέσει τίποτα κάτω από το χαλί, ούτε θα είναι μια από τα ίδια».
«Θα κάνω ό,τι μπορώ μαζί με τους συναδέλφους μου για να αποκαταστήσω τη θέση του οίκου της δημοκρατίας, ως θεσμού που νομοθετεί, παίρνει αποφάσεις, που είναι διαφανής και δεν είναι «προς πώληση» για ξένους παράγοντες που θέλουν να μας υπονομεύσουν», είπε η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.