Καθώς οι επιθεωρητές του ΟΗΕ επιχειρούν να αποτρέψουν πυρηνική καταστροφή στην πρώτη γραμμή της Ουκρανίας, η Δύση και η Ρωσία πληγώνουν η μία την οικονομία της άλλης, με τη Μόσχα να κρατά κλειστό τον κύριο αγωγό φυσικού αερίου της προς τη Γερμανία το Σάββατο την ώρα που απειλείται με την επιβολή ανώτατων ορίων τιμών στις εξαγωγές πετρελαίου.
Ο ελεγχόμενος από το κράτος ενεργειακός κολοσσός της Ρωσίας Gazprom αποδίδει σε τεχνική βλάβη στον αγωγό Nord Stream 1 την καθυστέρηση με ανακοίνωσή της χθες, Παρασκευή.
Ωστόσο, οι ελιγμοί υψηλού επιπέδου στην ενεργειακή πολιτική θεωρήθηκαν ως επέκταση του πολέμου και οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές πολύ πέρα από την Ουκρανία. Οι ανακοινώσεις έγιναν καθώς η Μόσχα και το Κίεβο ανταλλάσσουν κατηγορίες για τις ενέργειές τους στον υπό ρωσική κατοχή πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια, όπου έφτασαν επιθεωρητές του ΟΗΕ την Πέμπτη σε μια αποστολή για να βοηθήσουν στο να αποφευχθεί καταστροφή.
Ο Βλαντίμιρ Ρογκόφ, φιλορώσος αξιωματούχος στην περιοχή, δήλωσε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις βομβάρδισαν το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας και η κύρια γραμμή ηλεκτρικής ενέργειας προς τον σταθμό είχε πέσει, αναγκάζοντάς τον να χρησιμοποιήσει εφεδρικές πηγές, κάτι που είχε συμβεί και πριν από εβδομάδα.
Η επ' αόριστον αναβολή επανέναρξης παραδόσεων φυσικού αερίου από την πλευρά της Gazprom θα βαθύνει τα προβλήματα της Ευρώπης όσον αφορά τη διασφάλιση καυσίμων για το χειμώνα με το κόστος διαβίωσης να έχει ήδη αυξηθεί, λόγω των τιμών της ενέργειας.
Ο Nord Stream 1, ο οποίος εκτείνεται κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα και τροφοδοτεί τη Γερμανία και άλλες χώρες της ΕΕ, επρόκειτο να επαναλειτουργήσει μετά από τριήμερη διακοπή για συντήρηση σήμερα Σάββατο, ωστόσο, ο φορέας εκμετάλλευσης του αγωγού ανέφερε μηδενικές ροές.
Η Μόσχα επανέλαβε τις κατηγορίες κατά της Δύσης σχετικά με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, κάνοντας λόγο για παρεμπόδιση εργασιών ρουτίνας και συντήρησης του Nord Stream 1.
Το οικονομικό όπλο της Ρωσίας
Οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον κατηγορούν τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως οικονομικό όπλο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι συνεργάζονται με την Ευρώπη για να διασφαλίσουν ότι υπάρχουν επαρκείς προμήθειες για το χειμώνα.
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ομάδας των Επτά πλούσιων κρατών -Βρετανίας, Καναδάς, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας, Ιαπωνίας και Ηνωμένων Πολιτειών- ανακοίνωσαν την Παρασκευή ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου με σκοπό να «μειώσει την ικανότητα της Ρωσίας να χρηματοδοτήσει τον επιθετικό της πόλεμο, περιορίζοντας ταυτόχρονα τον αντίκτυπο του πολέμου της Ρωσίας στις παγκόσμιες τιμές ενέργειας».
Το Κρεμλίνο - που αποκαλεί τη σύγκρουση «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» - δήλωσε ότι θα σταματήσει να πουλά πετρέλαιο σε όποιες χώρες εφάρμοσαν το ανώτατο όριο.
Πυρηνικοί φόβοι
Κατά τους πρώτους έξι μήνες του πολέμου, χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και πόλεις της Ουκρανίας έγιναν ερείπια, και πλέον υπάρχει ο κίνδυνος πυρηνικής καταστροφής.
Ομάδα επιθεώρησης των Ηνωμένων Εθνών, με επικεφαλής τον επικεφαλής της Ραφαέλ Γκρόσι, αντιμετώπισε με θάρρος σφοδρούς βομβαρδισμούς προκειμένου να φτάσει στο εργοστάσιο της Ζαπορίζια την Πέμπτη.
Ο Γκρόσι τόνισε ότι η ακεραιότητα του εργοστασίου είχε παραβιαστεί πολλές φορές, προσθέτοντας την Παρασκευή ότι αναμένει να εκπονήσει έκθεση στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, ενώ δύο εμπειρογνώμονες από την ομάδα επιθεωρήσεων του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) πρόκειται να παραμείνουν στο εργοστάσιο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ένας αντιδραστήρας στο εργοτάξιο επανασυνδέθηκε στο δίκτυο της Ουκρανίας την Παρασκευή, μια ημέρα μετά τη διακοπή λειτουργίας του λόγω βομβαρδισμών κοντά στην τοποθεσία, ανακοίνωσε η κρατική πυρηνική εταιρεία της Ουκρανίας Energoatom.
Η τοποθεσία βρίσκεται στη νότια όχθη τεράστιας δεξαμενής στον ποταμό Ντνίπρο, 10 χλμ. (6 μίλια) απέναντι από τις θέσεις της Ουκρανίας. Κάθε πλευρά έχει κατηγορήσει την άλλη για βομβαρδισμό κοντά στην εγκατάσταση, η οποία εξακολουθεί να λειτουργεί με ουκρανικό προσωπικό, ενώ παράγει περισσότερο από το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας σε καιρό ειρήνης.
Το Κίεβο κατηγορεί επίσης τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί τον πυρηνικό σταθμό για να θωρακίσει τα όπλα της, κάτι που η Μόσχα αρνείται. Η Ρωσία έχει μέχρι στιγμής αντισταθεί στις διεθνείς εκκλήσεις για αποχώρηση των στρατευμάτων από το εργοστάσιο και αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.
Η κρατική πυρηνική εταιρεία της Ουκρανίας ανέφερε ότι η Ρωσία απαγόρευσε στην ομάδα του ΔΟΑΕ να εισέλθει στο κέντρο κρίσης του εργοστασίου, όπου το Κίεβο ισχυρίζεται ότι βρίσκονται ρωσικά στρατεύματα, και αυτό θα καθιστούσε δύσκολη την αμερόληπτη αξιολόγηση.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προέτρεψε την ομάδα του ΔΟΑΕ να προχωρήσει περαιτέρω, παρά τις δυσκολίες. «Δυστυχώς δεν ακούσαμε το κύριο πράγμα από τον ΔΟΑΕ, που είναι η έκκληση προς τη Ρωσία να αποστρατικοποιήσει τον σταθμό», είπε ο Ζελένσκι σε βίντεο που μεταδόθηκε σε φόρουμ στην Ιταλία.
Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού δήλωσε ότι η Ουκρανία συνεχίζει να χρησιμοποιεί όπλα που προμηθεύεται από τους δυτικούς συμμάχους της για να βομβαρδίζει το εργοστάσιο.
Απέρριψε τους ισχυρισμούς του Κιέβου και της Δύσης ότι η Ρωσία είχε αναπτύξει βαρέα όπλα στο εργοστάσιο. Αρκετές πόλεις κοντά στο εργοστάσιο έγιναν στόχοι ρωσικών βομβαρδισμών την Πέμπτη, δήλωσε ο δήμαρχος του περιφερειακού συμβουλίου της Ζαπορίζια, Μικόλα Λουκασούκ.
Ο Ρογκόφ, ο φιλορώσος αξιωματούχος, ανέφερε από την πλευρά του ότι οι ουκρανικές δυνάμεις βομβάρδισαν την Ενερχοντάρ, την πόλη που ελέγχεται από τη Ρωσία κοντά στον ηλεκτρικό σταθμό.
Και επανέλαβε τις κατηγορίες ότι η Ουκρανία είχε πραγματοποιήσει επιδρομή τύπου κομάντο στον σταθμό με ταχύπλοα στο ποτάμι. Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν απορρίψει τις κατηγορίες ως ψευδείς.
Αντεπίθεση
Σε άλλα σημεία της πρώτης γραμμής του μετώπου, η Ουκρανία ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα επίθεση με σκοπό να ανακαταλάβει εδάφη στη νότια Ουκρανία, κυρίως πιο κάτω από τον ποταμό Ντνίπρο στη γειτονική επαρχία Χερσώνα.
Και οι δύο πλευρές σημειώνουν επιτυχίες στο πεδίο της μάχης τις πρώτες μέρες αυτού που οι Ουκρανοί χαρακτηρίζουν ως πιθανό σημείο καμπής στον πόλεμο. Οι λεπτομέρειες είναι σπάνιες, με τους Ουκρανούς αξιωματούχους να δίνουν ελάχιστες πληροφορίες.
Το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας ανακοίνωσε χθες Παρασκευή ότι οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν δεκάδες πόλεις και κωμοπόλεις, περιλαμβανομένου του Χάρκοβου - της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας - στα βόρεια και στην περιοχή του Ντόνετσκ στα ανατολικά.