Οι Ιταλοί ψηφίζουν σήμερα από τις 07:00 μέχρι τις 23:00 τοπική ώρα (από τις 08:00 ως τα μεσάνυχτα, ώρα Ελλάδος) για το συνταγματικό δημοψήφισμα.

Σχεδόν 47.000.000 πολίτες σε 8.000 δήμους της γειτονικής χώρας καλούνται να εκφράσουν την ετυμηγορία τους επί των αλλαγών που έχει εισηγηθεί η κυβέρνηση Ρέντσι.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι ούτως ή άλλως έγκυρο, έστω και αν προσέλθει στις κάλπες ποσοστό χαμηλότερο από το 50% των εχόντων δικαίωμα ψήφου, αφού η μεταρρύθμιση έχει ήδη εγκριθεί από το Κοινοβούλιο.

Το σημερινό δημοψήφισμα έχει στόχο να σταματήσουν να έχουν η Βουλή και η Γερουσία αλληλοεπικαλυπτόμενο ρόλο, όπως συνέβη από το 1948 μέχρι σήμερα.

Αν υπερισχύσει το «ναι», η Γερουσία θα μπορεί να εκφράζεται μόνον για συνταγματικούς νόμους, την επικύρωση ευρωπαϊκών συνθηκών, σχετικά με νέους εκλογικούς νόμους, για την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας, και για την τοπική αυτοδιοίκηση.

Θα απαρτίζεται από 100 γερουσιαστές, εκ των οποίων οι 74 θα είναι περιφερειακοί σύμβουλοι, 21 δήμαρχοι και πέντε θα επιλέγονται από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Παράλληλα, οι Ιταλοί καλούνται να αποφανθούν αν θα καταργηθούν οι νομαρχίες με τη σημερινή τους μορφή και το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας και Εργασίας (Cnel).

Σε ό,τι αφορά την σχέση της κεντρικής κυβέρνησης με τις περιφέρειες, ο νόμος που καλούνται να εγκρίνουν ή να καταψηφίσουν σήμερα οι Ιταλοί προβλέπει ότι η φορολογική πολιτική, οι υποδομές και η ενέργεια πρέπει να είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του κεντρικού κράτους, όχι κάθε δήμου και περιφέρειας.

Προτείνεται, παράλληλα, η μείωση του αναγκαίου αριθμού ψήφων για να εκλέγεται ο πρόεδρος της Δημοκρατίας: από την τέταρτη ψηφοφορία θα είναι αρκετή μια πλειοψηφία τριών πέμπτων. Από την έβδομη ψηφοφορία και πέρα το απαιτούμενο όριο θα είναι τα τρία πέμπτα από όσους βουλευτές και γερουσιαστές συμμετέχουν στην ψηφοφορία.

Είναι σαφές, βέβαια, ότι, πέρα από την καθαυτή μεταρρύθμιση και τα ζητήματα που τίθενται, το δημοψήφισμα έχει αποκτήσει πολύ μεγαλύτερο βάρος, καθώς σε περίπτωση νίκης του «όχι», ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι ενδέχεται να εγκαταλείψει το αξίωμα.

Το κύριο λάθος του, το οποίο αναγνώρισε και ο ίδιος, είναι πως επέλεξε να προσωποποιήσει την αναμέτρηση. Αλλά, όπως έχει τονίσει -ακόμη και τις τελευταίες μέρες- «δεν είναι άνθρωπος που επιπλέει σε όλες τις συνθήκες» και «άλλοι είναι πολύ ικανότεροι να ακολουθούν και να εφαρμόζουν τις τακτικές αυτές».

Στις 20.00 θα δημοσιοποιηθούν τα πρώτα στοιχεία σχετικά με συμμετοχή των ψηφοφόρων στο δημοψήφισμα, γεγονός που θα δείξει κατά πόσο υπήρξε μεγάλη προσέλευση στις νότιες περιοχές της χώρας και στη Σικελία, όπου τα μη συστημικά κόμματα είναι ισχυρά. Υψηλή προσέλευση σε αυτές τις περιοχές θα αποτελέσει «άσχημη είδηση» για τον κ. Ρέντσι. Υψηλή συμμετοχή ψηφοφόρων στην κεντρική και βορειοδυτική Ιταλία -όπου βρίσκονται τα προπύργια του κ. Ρέντσι- ίσως να μην είναι αρκετή ώστε να αλλάξει τα δεδομένα, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε ένα οριακό, τελικό αποτέλεσμα. Ο κ. Ρέντσι έχει δηλώσει ότι επιθυμεί η συμμετοχή να ξεπεράσει το 60%.

Στις 23.00 θα ανακοινωθούν exit polls από τουλάχιστον τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς ( RAI, LA7, Mediaset). Βέβαια σε αρκετές περιπτώσεις τα exit polls στην Ιταλία έχουν διαψευσθεί. Στις γενικές εκλογές τόσο του 2006 όσο και του 2013 υπερεκτίμησαν τη δύναμη της κεντροαριστεράς τουλάχιστον κατά πέντε μονάδες και το 2008 δεν «μέτρησαν» σωστά τη δύναμη του κ. Μπερλουσκόνι, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές με διαφορά επτά μονάδων. Το 2014, στις ευρωεκλογές, το κόμμα του κ. Ρέντσι κέρδισε τουλάχιστον 10 παραπάνω μονάδες σε σύγκριση με το ποσοστό που είχαν προβλέψει τα exit polls.

Στις 23.30 - 23.45 πιθανώς να δημοσιοποιηθούν, μέσω των τηλεοπτικών σταθμών, οι πρώτες εκτιμήσεις. Οι ψήφοι θα καταμετρούνται συνεχώς και τα στοιχεία θα ανανεώνονται στην ιστοσελίδα του ιταλικού υπουργείου Εσωτερικών καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας. Θα υπάρχουν στοιχεία τόσο σε πανεθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.