Ανησυχητικά στοιχεία για την κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα της Αρκτικής και την επιβίωση της περιβαλλοντικά ευαίσθητης ζώνης παρουσιάζει η μη κυβερνητική οργάνωση Reclaim Finance, αποκαλύπτοντας ότι εταιρείες ενέργειας από Ρωσία, ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν ενισχύσει σημαντικά τις δραστηριότητές τους σε 599 ενεργές, υπό κατασκευήν ή άρτι ανακαλυφθείσες πετρελαιοπηγές.
Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η διαπίστωση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ότι οι χρηματοδότες των ενεργειακών αυτών σχεδίων για την Αρκτική –μεταξύ τους τράπεζες, επενδυτικοί οργανισμοί και ασφαλιστικές εταιρείες– σχεδιάζουν μεγάλη αύξηση της άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, χάρη σε νομικά κενά γύρω από την εξόρυξη ορυκτού πλούτου. «Η Αρκτική έχει καταστεί πεδίο κερδοσκοπίας για τις εταιρείες ενέργειας, με τη βοήθεια των χρηματοδοτών τους. Αυτό μας οδηγεί στο κλιματικό χάος, εφόσον δεν ληφθούν μέτρα», προειδοποιεί στην εφημερίδα Le Monde η Αλίξ Μαζουνί, συντονίστρια της έκθεσης και υπεύθυνη εκστρατειών της Reclaim Finance.
Η ταχεία τήξη της παγοκρηπίδας της Αρκτικής εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής ευνοεί την εξόρυξη ορυκτών και τη μεταφορά υδρογονανθράκων προς σταθμούς μεταφόρτωσης στον κάποτε εντελώς καλυμμένο από πάγο Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό.
Μεταξύ των 599 τοποθεσιών άντλησης, περισσότερες από 220 βρίσκονται ήδη σε πλήρη λειτουργία στις θάλασσες του Μπάρεντς, του Μπόφορ, της Κάρα και στην ενδοχώρα της Σιβηρίας. Από τις πετρελαιοπηγές αυτές αντλήθηκαν το 2020 περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου, με τις εγκαταστάσεις να εκπέμπουν την ίδια χρονική περίοδο 1,3 δισ. τόνους αερίων του θερμοκηπίου, τριπλάσιες από τις εκπομπές ολόκληρης της Γαλλίας. Το σενάριο εντατικής βιομηχανικής ανάπτυξης της Αρκτικής αμφισβητεί, όμως, ο Αριλντ Μόε, ερευνητής στο Ινστιτούτο Φρίντχοφ – Νάνσεν του Οσλο.
«Με εξαίρεση τη Ρωσία, που αναπτύσσει πυρετωδώς το φυσικό αέριο, η Αρκτική δεν αποτελεί το Ελντοράντο που πολλοί φαντάζονταν πριν από 20 χρόνια. Κάποια σχέδια θα πρέπει να εγκαταλειφθούν και η εκμετάλλευση πολλών κοιτασμάτων θα αποδειχθεί ασύμφορη εξαιτίας του υψηλού κόστους. Ολα εξαρτώνται, επίσης, από τη νομοθεσία κάθε χώρας», λέει ο Μόε.
Η μελέτη της γαλλικής ΜΚΟ βασίζεται σε σενάριο, σύμφωνα με το οποίο η εκμετάλλευση του συνόλου των 599 κοιτασμάτων θα συνεισέφερε σημαντικά στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Πέρα από την επιβάρυνση που προκαλεί η εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου από την άντληση πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι δραστηριότητες αυτές οδηγούν επίσης στην εκπομπή αιθάλης και την εναπόθεσή της στο χιόνι ή τον πάγο. Η αιθάλη περιορίζει την ικανότητα του πάγου να αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία, επιταχύνοντας την τήξη του.
Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες δεν εμποδίζουν, όμως, εταιρείες όπως η ρωσική Gazprom, η αμερικανική ConocoPhillips, η γαλλική Total και η κινεζική CNPC να δραστηριοποιούνται στην Αρκτική, με τη χρηματοδότησή τους να προέρχεται κυρίως από τράπεζες, όπως οι JPMorgan Chase, Sberbank, Barclays, αλλά και από επενδυτικές εταιρείες, όπως οι BlackRock, Vanguard και Credit Αgricole/Amundi.