«Βαθιά προβληματισμένος», για τις πιθανές συνέπειες της εμπλοκής του στρατού για την τήρηση της τάξης σε περίπτωση μετάβασης σε εθνικό νόμισμα, δηλώνει στην «Κ» ο Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ.

Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και βασικός συντάκτης του Σχεδίου Χ για τη διαχείριση της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη επί ημερών Γιάνη Βαρουφάκη, παραδέχεται ότι η χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων δημιουργούσε κίνδυνο αυταρχικής στροφής στην Ελλάδα.

«Μας ανησυχούσαν βαθύτατα οι πιθανές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες του εγχειρήματος», λέει στην «Καθημερινή». Ισχυρίζεται, πάντως, ότι κανείς από το υπουργείο Aμυνας δεν συμμετείχε στις διαβουλεύσεις της ομάδας υπό τον συντονισμό του.

«Ο Γιάνης μού ζήτησε να βοηθήσω στον συντονισμό μιας ομάδας που θα μελετούσε το θέμα αυτό στα μέσα Μαρτίου», αναφέρει (μέσω email) ο Αμερικανός καθηγητής. «Eίχα καταλάβει ότι εφάρμοζε εντολή του πρωθυπουργού».

Ο κ. Γκάλμπρεϊθ ολοκλήρωσε τη μελέτη περί Grexit στις αρχές Μαΐου, οπότε και παρουσίασε στον κ. Βαρουφάκη το πόρισμά του, που περιελάμβανε όλα εκείνα τα ανατριχιαστικά που αποκαλύπτει στο βιβλίο του.

«Εξ όσων γνωρίζω, το πόρισμα εκείνο ήταν το τέλος της άσκησης. Δεν συναντήθηκα με τον πρωθυπουργό και δεν έλαβα γνώση για το περιεχόμενο περαιτέρω συζητήσεων επί του θέματος», λέει στην «Κ». Το Σχέδιο Χ πάντως υπήρξε αντικείμενο συζήτησης μεταξύ Τσίπρα και Βαρουφάκη.

Ο άτυπος σύμβουλος του τότε υπουργού Οικονομικών παραδέχεται στο βιβλίο του («Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα», Εκδόσεις Πατάκη) ότι ήταν ασαφές αν υπήρχε τρόπος να εξέλθει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη χωρίς να φύγει ταυτόχρονα από την Ευρωπαϊκή Ενωση. «Θέσαμε το ζήτημα της σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση στους νομικούς μας», λέει στην «Κ». «Η απάντησή τους ήταν ότι το ζήτημα ήταν νομικά αβέβαιο. Ηταν κι αυτό ένα από τα πολλά πράγματα που μας προβλημάτισαν».

Αυτό δεν σημαίνει ότι είχε δίκιο ο Γιάννης Στουρνάρας όταν προειδοποιούσε πέρυσι τον Ιούνιο ότι χωρίς συμφωνία κινδύνευε η θέση της χώρας στο ευρώ – προειδοποίηση για την οποία δέχθηκε άγρια επίθεση από οπαδούς του κ. Βαρουφάκη στα ΜΜΕ; Ο κ. Γκάλμπρεϊθ αποφεύγει να απαντήσει. «Ολες οι προσπάθειες του υπουργείου Οικονομικών είχαν στόχο την επίτευξη συμφωνίας, εντός του ευρώ και εντός της Ε.Ε. Η κυβέρνηση ήταν –και παραμένει– φιλοευρωπαϊκή».

Ο κ. Γκάλμπρεϊθ διαψεύδει ότι ο κ. Βαρουφάκης, σε συνεννόηση με τον κ. Τσίπρα, απειλούσε τους Ευρωπαίους με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ στις συνεδριάσεις του Eurogroup – κάτι που ο ίδιος ο πρώην υπουργός είχε πει τον περασμένο Μάιο σε συνέντευξή του σε ελληνικό διαδικτυακό μέσο.

Αντιθέτως, ο Αμερικανός καθηγητής ήταν παρών στη συνάντηση Βαρουφάκη - Σόιμπλε στις 8 Ιουνίου στο Βερολίνο, όπου η πρόταση για Grexit προήλθε (όχι για πρώτη φορά) από την άλλη πλευρά. Ο κ. Βαρουφάκης, σύμφωνα με τον κ. Γκάλμπρεϊθ, «είπε ότι δεν είχε εντολή να συζητήσει κάτι τέτοιο και ότι γνώριζε πως ούτε ο κ. Σόιμπλε είχε τέτοια εντολή. Το γνωρίζαμε αυτό γιατί το είχε πει ευθέως η καγκελάριος Μέρκελ στον Αλέξη Τσίπρα. Κατόπιν της παρατήρησης αυτής, το θέμα δεν συζητήθηκε περαιτέρω».

Ο κ. Γκάλμπρεϊθ χαρακτηρίζει «άδικη» τη μομφή ότι ο κ. Βαρουφάκης κατάφερε με την προσέγγισή του στη διαπραγμάτευση, και παρά την ορθότητα των επιχειρημάτων του, να αποξενώσει όλα τα μέλη του Eurogroup.

«Δεν υπήρξε ποτέ κανένα στοιχείο ευελιξίας από την πλευρά των πιστωτών, σε κανέναν επίπεδο. Η μόνη ελπίδα για επιτυχία βρισκόταν στο “πολιτικό επίπεδο” – δηλαδή σε άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ του κ. Τσίπρα και της κ. Μέρκελ ή ίσως μεταξύ των Βαρουφάκη - Σόιμπλε».

Στις 28 Ιουνίου του 2015, ημερομηνία έκδοσης της ΠΝΠ για τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, ο κ. Βαρουφάκης, ως γνωστόν, είχε προτείνει την υιοθέτηση ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών, την εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος και το χρεοστάσιο προς την ΕΚΤ – βασικά συστατικά στοιχεία του Σχεδίου Χ. Δεν ήταν εξαιρετικά ανεύθυνη αυτή η εισήγηση, δεδομένου του ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο κ. Γκάλμπρεϊθ έχουν παραδεχθεί ότι δεν υπήρχε καμία επιχειρησιακή ετοιμότητα για διαχείριση της εξόδου από το ευρώ; Δεν άνοιγε διάπλατα τον δρόμο προς το Grexit;

«Δεν δέχομαι τη βάση επί της οποίας θέτετε το ερώτημα», απαντά, επαναλαμβάνοντας ότι ο στόχος του κ. Βαρουφάκη ήταν μια καλύτερη συμφωνία εντός του ευρώ, «αποφεύγοντας την ανοιχτή σύγκρουση με την Ευρώπη».

Ο κ. Γκάλμπρεϊθ δηλώνει ότι δεν λυπάται που δεν ενεργοποιήθηκε το Σχέδιο Χ. Ερωτώμενος γιατί, απαντά διπλωματικά: «Δεν είναι η θέση μου να κρίνω τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης».

ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ