Με το βλέμμα στραμμένο στις αυξανόμενες γεωπολιτικές προκλήσεις ο πρωθυπουργός συναντάται σήμερα στον Λευκό Οίκο με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Η συγκυρία για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις θεωρείται ιδιαιτέρως καλή για την Ελλάδα, καθώς αφενός η Ελλάδα, με την καθαρή και συνεπή στάση της απέναντι στον πόλεμο της Ουκρανίας, έχει κερδίσει πόντους, σε αντίθεση με την Τουρκία η οποία παραμένει η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στον εισβολέα Πούτιν και του παρέχει διαρκώς διευκολύνσεις.
Αφετέρου είναι νωπή ακόμα η ψήφιση της MDCA (Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ), η οποία συσφίγγει περαιτέρω τις σχέσεις των δυο χωρών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται αποφασισμένος να εκμεταλλευτεί αυτήν τη συγκυρία και να θέσει στο τραπέζι όλα τα φλέγοντα ζητήματα.
Πληροφορίες από το Μεγάρο Μαξίμου θέλουν τον πρωθυπουργό να συνομιλεί με τον Αμερικανό πρόεδρο όχι ως «γκρινιάρης επαίτης», αλλά ως ο εκπρόσωπος μιας χώρας με αυτοπεποίθηση και συναίσθηση του γεωπολιτικού της ρόλου.
Στην ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκονται τέσσερις βασικοί άξονες που αφορούν:
- Η κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα με τις πρωτοφανείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, αλλά και οι σχεδιασμοί της Αγκυρας για νέες θερινές εξορμήσεις τουρκικών ερευνητικών σκαφών στην Αν. Μεσόγειο. Διπλωματικές πηγές που έχουν συμμετάσχει στην πολύ καλή προετοιμασία της συνάντησης, εκφράζουν αισιοδοξία ότι η δήλωση Μπάιντεν μετά τη συνάντηση με τον Ελληνα πρωθυπουργό δεν θα αφήνει περιθώρια παρερμηνειών ως προς τις προθέσεις της Ουάσιγκτον.
- Αντικείμενο των συζητήσεων αναμένεται να είναι και το μπλοκάρισμα της πώλησης των F-16 στην Τουρκία, αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Δεν αποκλείεται η κατά προτεραιότητα απόκτηση F-35 από την Ελλάδα, όπως και η χρηματοδότηση για την αντικατάσταση παλαιών ρωσικών οπλικών συστημάτων, με νέα σύγχρονης τεχνολογίας συστήματα, τα οποία είναι συμβατά με τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιεί το ΝΑΤΟ.
- Στην ατζέντα της συνάντησης αναμένεται να έχουν θέση διμερή ζητήματα στο πλαίσιο της στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ (συμπεριλαμβανόμενης της συνεργασίας 3+1), ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα νέα δεδομένα που δημιουργεί για τη Δύση, ενισχύοντας τη σημασία και τον ρόλο της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου, αλλά και η έμπρακτη αλληλεγγύη μεταξύ εταίρων που απειλούνται.
- Τα ενεργειακά αναμένεται να έχουν ιδιαίτερη σημασία στη συζήτηση Κ. Μητσοτάκη-Τζ. Μπάιντεν, καθώς η Ελλάδα μπορεί να γίνει κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου και καθαρής-πράσινης ενέργειας από τη Μ. Ανατολή και την Αν. Μεσόγειο προς τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, συμβάλλοντας στην ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Ηδη με τη δημιουργία του FRSU στην Αλεξανδρούπολη δημιουργείται ένας κρίσιμος ενεργειακός κρίκος. Ενώ δεν πρέπει να θεωρείται εντελώς απίθανο να υπάρξει εξέλιξη ως προς την αλλαγή της αμερικανικής στάσης για την κατασκευή του East Med.
- Η διεύρυνση των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, πέραν π.χ. των επενδύσεων της Pfizer και της Microsoft, περιλαμβάνεται επίσης στην ατζέντα των συνομιλιών μεταξύ των δυο ανδρών.
Σε συνέντευξή του ο υπουργός των Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, καθιστά σαφή τα όρια της τουρκικής προκλητικότητας:
«Παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων, η συνεχής επανάληψη απειλής χρήσης βίας, ο αναθεωρητισμός δεν έχουν καμία θέση στις σχέσεις αυτές. Οι πρακτικές αυτές είναι μονό απαράδεκτες, είναι καταδικαστέες και υπονομεύουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ».
Εκτός από τον Νίκο Δένδια στις ΗΠΑ θα συνοδέψουν τον πρωθυπουργό και οι υπουργοί Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, Παιδείας Νίκη Κεραμέως αλλά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ιστορικής σημασίας είναι η ομιλία που θα εκφωνήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης την Τρίτη στο Κονγκρέσο. Σύμφωνα με πληροφορίες του MEGA, ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει ετοιμάσει μία ομιλία μισής ώρας, η οποία περιλαμβάνει την αναδρομή των ελληνοαμερικάνικων σχέσεων και θέτει τις βάσεις για την εμβάθυνση και την ενίσχυσή αυτών.
Ακόμη, θα υπάρχουν καταγγελτικές αναφορές για το ρόλο της Τουρκίας στην νοτιοανατολική Μεσόγειο και την προκλητική της στάση.
Η ιστορική ομιλία στο Κογκρέσο
Ιδιαίτερης σημασίας αναμένεται να είναι και η πρώτη ομιλία Ελληνα πρωθυπουργού στο Κογκρέσο, το οποίο έχει αποδείξει την υποστήριξή του προς τη χώρα. Η ομιλία του πρωθυπουργού, η οποία θα απευθύνεται και στον αμερικανικό λαό, αλλά και στην ελληνική Ομογένεια, η οποία διατηρεί στενές σχέσεις με τον Λ. Οίκο και έχει συμβάλει σημαντικά στη σύσφιξη των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, περιγράφεται ως μια ομιλία με «εθνικό, γεωπολιτικό και ιστορικό» στίγμα, που θα αναδεικνύει το ιστορικό βάθος και εύρος των σχέσεων των δυο χωρών.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Ουάσιγκτον ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να έχει συναντήσεις και επαφές με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, αλλά και με προέδρους σημαντικών επιτροπών, όπως η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και η αντίστοιχη Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Συναντήσεις θα έχει και με εκπροσώπους της Ομογένειας, ενώ η επίσκεψη στην Ουάσιγκτον θα κλείσει με το δείπνο που θα παραθέσουν προς τιμή του 11 ομογενειακές οργανώσεις.