Του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη*
Ανακοινώθηκε προχθές σχέδιο αλλαγών στις συγκοινωνίες Αθηνών, που θα ισχύσει από 1ης Σεπτεμβρίου. Στα μέτρα περιλαμβάνονται μειώσεις τιμών στα εισιτήρια, εξορθολογισμός του δικτύου για ταχύτερη μεταφορά και εξυπηρέτηση, αναδιάρθρωση του ομίλου ΟΑΣΑ, που μετονομάζεται κιόλας στο κατανοητό «συγκοινωνίες Αθηνών».
Το ενδιαφέρον είναι πως, ενώ μέχρι τον Νοέμβριο του 2013 υπήρχε πίεση για αύξηση της τιμής των εισιτηρίων κατά 20% και για απολύσεις προσωπικού, οι διαπραγματεύσεις του ΟΑΣΑ με το υπουργείο Οικονομικών και την τρόικα κατέληξαν σε σχέδιο μειώσεων τιμών, αναδιάρθρωσης δομών αλλά και προσλήψεων περίπου 300 οδηγών ώστε να ενισχυθούν οι λεωφορειακές γραμμές, που σήμερα υπολειτουργούν.
Οπως ομολογούν οι άνθρωποι που μετείχαν των διαπραγματεύσεων από την πλευρά του υπουργείου, οι ίδιοι εξεπλάγησαν από τη θετική στάση της άλλης πλευράς στην πρόταση ενός μεταρρυθμιστικού σχεδίου.
Το σύνθημα «αντί για μέτρα, μεταρρυθμίσεις» βρήκε χώρο εφαρμογής και έδαφος συνεργασίας στις διαπραγματεύσεις. Με λιγότερα χρήματα, τηρώντας δηλαδή τους στόχους του μεσοπρόθεσμου προγράμματος για μείωση της κρατικής επιχορήγησης στις αστικές συγκοινωνίες κάθε χρόνο, οι ομάδες που συνεργάστηκαν έδωσαν ένα σχέδιο όπου μειώνονται οι τιμές εισιτηρίων και ο χρόνος μετακίνησης και αναμονής, και βελτιώνεται η εξυπηρέτηση του κοινού.
Μοιάζει παράδοξο, αλλά δεν υπήρξε ούτε μυστήριο ούτε θαύμα. Η ισχυρή πολιτική βούληση του υπουργείου, που «ξεκόλλησε» επιτέλους –από το 2001– τους διαγωνισμούς για την τηλεματική και το ηλεκτρονικό εισιτήριο, ήταν η απαραίτητη, αναγκαία προϋπόθεση, γιατί έδωσε τον σκελετό του σχεδίου και χρονικό ορίζοντα διετίας για τις αλλαγές.
Ακολούθησαν πολλή δουλειά, συνεργασίες με διοικήσεις και εργαζομένους, συνέπεια και αρκετή εξωσυμβατική σκέψη. Οπως για παράδειγμα να προηγηθούν οι μειώσεις και η βελτίωση της εξυπηρέτησης, οποιωνδήποτε άλλων δράσεων.
Ανακοινώσεις δεν έγιναν ούτε προεκλογικά ούτε πριν από τον ανασχηματισμό, ώστε να μη συσχετισθούν και εμποδίσουν την πορεία του εγχειρήματος. Με την ανακοίνωση των αλλαγών, μέρος σημαντικό της δημοσιότητας εστιάσθηκε στη μείωση τιμών, που αρκετοί χαρακτήρισαν πλαστή και επικοινωνιακό τέχνασμα.
Το ενδιαφέρον έγκειται στον βασικό τρόπο επιχειρηματολογίας.
Απομονώνεται ένα 10% έως 15%, περίπου, των επιβατών οι οποίοι δεν εξυπηρετούνται από το μετρό και χρησιμοποιούν κυρίως κάρτα λεωφορείων, η οποία καταργείται. Ενα μέρος αυτών των επιβατών –όχι όλοι– θα επιβαρυνθεί από τον Σεπτέμβριο με 10 ευρώ τον μήνα. Η επιβάρυνση αυτών των επιβατών ονομάζεται αδικία, γενικεύεται και αποτελεί το επίκεντρο, ως ακόμη μία αδικία, της καταγγελτικής κριτικής για το άδικο κράτος. Καμιά αναφορά δεν γίνεται, στο πλαίσιο αυτής της λογικής, στο υπόλοιπο 85 έως 90% των επιβατών που επωφελούνται στο διπλάσιο σχεδόν μηνιαίο ποσό.
Η τακτική των εξαιρέσεων που αγνοούν τον κανόνα θριαμβεύει. Ετσι μια πολιτική που ωφελεί το 90% δυσφημείται ως άδικη και πλαστή στο όνομα ενός αβέβαιου 10% που αδικείται.
Λες και υπάρχει πολιτική και σχέδιο στη συλλογική ή προσωπική ζωή που να καλύπτει το 100% των επιδιώξεων.
Δεν θα αναφερθούμε σε άλλα επιχειρήματα αριθμητικών αναγωγών που επιστρατεύονται, όπου συγκρίνουν, αυθαίρετα και άτοπα, με όρους χρονοχρέωσης τις μειώσεις τιμών εισιτηρίων, λες και πρόκειται για καρτοκινητά τηλέφωνα.
Στις ίδιες ανακοινώσεις του υπουργείου περιλαμβάνεται η πρόσληψη περίπου 300 οδηγών, ώστε να μπορέσουν σύντομα να πυκνώσουν τα δρομολόγια των λεωφορειακών γραμμών.
Το γεγονός, από τους ίδιους πάλι, αποσιωπείται και γίνονται αναφορές σε επικείμενες απολύσεις, που όμως από πουθενά δεν προβλέπονται.
Ετσι αυτοί οι κήνσορες των αλλαγών και αυτόκλητοι προστάτες των «αδικημένων» στην πραγματικότητα αποκαλύπτονται ως φανατικοί πολέμιοι μεταρρυθμίσεων και αλλαγών της δημόσιας διοίκησης και των φορέων της.
Δεν είναι απομονωμένοι, πολλές φορές κυριαρχούν, κυρίως στον τηλεοπτικό και διαδικτυακό λόγο.
Αποθαρρύνουν τις αλλαγές, γιατί συστηματικά αγωνίζονται να συντρίβουν τις ελπίδες ή την αισιοδοξία.
Αυτή η μετάλλαξη νοήματος, η δηλητηριώδης ενστάλαξη που επικρατεί συχνά στον ψηφιακό δημόσιο λόγο και στον εικονικό κόσμο της δημόσιας σφαίρας, αυτή η κατ’ επάγγελμα άλογη επίκληση της αδικίας, ίσως είναι ο μεγαλύτερος, καθημερινός αντίπαλος των προσπαθειών να βγούμε από την κρίση.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 18-06-2014 στην εφημερίδα "Καθημερινή". Εμείς επιλέξαμε να το αναδημοσιεύουμε σήμερα, επειδή είναι σαν να γράφτηκε χθες.
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
