Σε πλήρη εγρήγορση βρίσκονται Αθήνα και Λευκωσία, μετά τις αναφορές στον τουρκικό Τύπο για προχωρημένες συνομιλίες ανάμεσα στην Τουρκία και τη Συρία σχετικά με την οριοθέτηση ΑΟΖ. Το ζήτημα απέκτησε περαιτέρω διάσταση με δήλωση του Τούρκου υπουργού Μεταφορών, που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Η Αθήνα και η Λευκωσία βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τις Βρυξέλλες, ενώ διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα θέμα που αφορά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, από την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, τόνισε την παρανομία του Τουρκολιβυκού μνημονίου, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για ζήτημα διεθνούς δικαίου και εθνικής κυριαρχίας.
«Θα λάβουμε όλα τα διαθέσιμα μέτρα»
Η κυπριακή πλευρά εμφανίζεται αποφασισμένη να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε συμφωνία Τουρκίας-Συρίας θα πρέπει να βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και να λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει σε όλα τα αναγκαία βήματα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αν υπάρξει απόπειρα παραβίασης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Τι συνέβη στη Δαμασκό
Η τουρκική διπλωματική κινητικότητα κορυφώθηκε με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στη Δαμασκό. Στη συνάντησή του με την προσωρινή συριακή ηγεσία, τονίστηκε η ανάγκη συνεργασίας και υπογραμμίστηκε η απομάκρυνση των κουρδικών δυνάμεων από τη συριακή επικράτεια.
Η επίσκεψη αυτή, όπως σχολιάζουν αναλυτές, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Τουρκίας-Συρίας, με τις οικονομικές και πολιτικές συμφωνίες να αποτελούν αντικείμενο εντατικών συζητήσεων.
Διπλωματική απάντηση από Ελλάδα και Κύπρο
Οι εξελίξεις δημιουργούν ένα περίπλοκο σκηνικό στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Ελλάδα και την Κύπρο να εστιάζουν στη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή. Μέσω κοινών δηλώσεων και συντονισμένων κινήσεων στις Βρυξέλλες, οι δύο χώρες επαναλαμβάνουν την προσήλωσή τους στο διεθνές δίκαιο, επισημαίνοντας την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση.
Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό, με την Άγκυρα να κινείται επιθετικά και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.
Τι επιδιώκει η Τουρκία με μια συμφωνία με τη Συρία
Η Άγκυρα, μέσα από μια πιθανή συμφωνία με τη Συρία, επιδιώκει κατ’ αρχάς να ενισχύσει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο, δημιουργώντας τετελεσμένα που εναρμονίζονται με την πολιτική της για τη «Γαλάζια Πατρίδα». Η στρατηγική αυτή, που βασίζεται σε μια επεκτατική αντίληψη των θαλάσσιων δικαιωμάτων της Τουρκίας, αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
Μια συμφωνία με τη Συρία θα μπορούσε να εξυπηρετήσει και άλλους στόχους. Πρώτον, θα αποτελούσε έναν μοχλό πίεσης κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, δημιουργώντας προηγούμενα που θα ενισχύσουν τις τουρκικές διεκδικήσεις στη θαλάσσια περιοχή. Δεύτερον, θα νομιμοποιούσε έμμεσα τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη βόρεια Συρία, καθώς οι συνομιλίες για τη θαλάσσια οριοθέτηση θα μπορούσαν να συνοδευτούν από παραχωρήσεις σε χερσαία ζητήματα. Τρίτον, θα ενίσχυε την τουρκική επιρροή απέναντι σε άλλες περιφερειακές δυνάμεις.