Το προσφυγικό ήταν ένα από τα κεντρικότερα ζητήματα της συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα και του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές επαναβεβαιώθηκε η ανάγκη στήριξης της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, έτσι ώστε να υποστηριχθεί η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας ανέφερε ότι η συμφωνία εξαρτάται και από την σχέση των δύο χωρών, ενώ απο ελληνικής πλευράς, όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές, «το καλωσορίζουμε».
Επισημάνθηκε η προσπάθεια που καταβάλλει η Τουρκία στην μείωση των προσφυγικών ροών, καθώς το 2015 υπήρχαν 5.000-7.000 αφίξεις ημερησίως και τώρα οι ροές έχουν μειωθεί στον αριθμό των 150 περίπου ανθρώπων ημερησίως.
«Ωστόσο οι προσπάθειες πρέπει να συνεχιστούν πάρα πολύ από όλες τις μεριές προκειμένου να υλοποιηθεί η συμφωνία σε όλες τις πλευρές της» ανέφεραν οι κυβερνητικές πηγές.
Η Ελλάδα, ακόμα, υποστηρίζει την Τουρκία στο ζήτημα της βίζας, υπό την προϋπόθεση -όπως εξάλλου και για κάθε ανάλογο θέμα- τήρησης των κριτηρίων που έχουν τεθεί από την ΕΕ, ενώ υποστηρίζει και την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν όσα προβλέπονται από τον σχετικό οδικό χάρτη.
Στην συζήτησή τους, οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι στην παρούσα φάση είναι εξαιρετικά χρήσιμο όλα τα θέματα που υπάρχουν να λύνονται μέσω διαλόγου και συνεννόησης.
«Χαίρομαι που σας βλέπω καλά»
Στην αρχή της συζήτησης ήταν το θέμα του πραξικοπήματος, όπου ο πρωθυπουργός είπε στον πρόεδρο της Τουρκίας:
«Χαίρομαι που σας βλέπω και σας βλέπω καλά, ήταν μια δύσκολη περιπέτεια για την Τουρκία, εμείς από την πρώτη στιγμή πήραμε ξεκάθαρη θέση, εκφράσαμε την αλληλεγγύη της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού λαού στον τούρκικο λαό και στην νόμιμη εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας. Η δημοκρατία και η σταθερότητα είναι εξαιρετικά σημαντικές.»
Ο κ. Ερντογάν έθεσε το θέμα των οκτώ στρατιωτικών που έχουν ζητήσει άσυλο, με τον κ. Τσίπρα να αναφέρει πως η Ελλάδα είχε ξεκαθαρίσει εξαρχής πως το ζήτημα αυτό αντιμετωπίζεται με βάση όσων προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο, έτσι ώστε η έκβαση της υπόθεσης να είναι βέβαιη και σύμφωνη με όσα ισχύουν για τα ζητήματα ασύλου και να μην είναι προσβλητέα.
Όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, αυτή είναι μια σταθερή ελληνική θέση: Δεν μπορεί αυτά τα πράγματα να γίνονται γρήγορα.
Επίσης, ο κ. Τσίπρας, είπε χωρίς να αναφέρεται στους οκτώ, ότι γενικώς οι εμπλεκόμενοι σε πραξικοπήματα δεν είναι καλοδεχούμενοι στην Ελλάδα. Ο κ. Ερντογάν δεν επανέφερε στην συζήτηση το θέμα αυτό.
Κυπριακό: Δεν συζητήθηκαν οι εγγυήσεις
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό στη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Τσίπρας έθεσε το θέμα της ασφάλειας, λέγοντας ότι το ζητούμενο είναι να διαμορφωθεί μια λύση η οποία, σύμφωνα με τις πάγιες θέσεις που έχει διατυπώσει η Ελλάδα και τις οποίες επανέλαβε ο πρωθυπουργός στον πρόεδρο της Τουρκίας, θα εξετάζει το ζήτημα της ασφάλειας όλων των Κυπρίων, όμως, με πάγια θέση την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί.
Στο τμήμα της συζήτησης που αφορούσε στο Κυπριακό δεν συζητήθηκε το θέμα των εγγυήσεων.
Η ελληνική πλευρά επισημαίνει ότι το Κυπριακό είναι μια διαδικασία που σημειώνει πρόοδο, αλλά υπάρχουν ακόμα σημαντικά ανοιχτά ζητήματα στο πλαίσιο του διαλόγου μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Όπως ανέφεραν οι πηγές της κυβέρνησης, ο κ. Ερντογάν δεν απάντησε στα ζητήματα που αφορούν στο Κυπριακό, προσθέτοντας ότι η γενικότερη απάντησή του ήταν να συνεχίσουμε με συνεργασία και στενότερες συνομιλίες ώστε να αντιμετωπίσουμε όλα τα ανοιχτά θέματα.
Αποτιμώντας καταρχήν το κλίμα που επικράτησε στην συζήτηση, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι αυτό συνοψίζεται στο ότι τα πράγματα λύνονται και διευθετώνται πάντοτε στην βάση του διαλόγου και της συζήτησης, και αυτό είναι θετικό, είναι ένα μήνυμα που μπορεί να βοηθήσει στην κατάσταση σε όλα τα προβλήματα.
Τονίζουν, σε κάθε περίπτωση, ότι η σημερινή συζήτηση Τσίπρα-Ερντογάν δεν ήταν διαπραγματεύσεις, σημείωσαν πως καμία πλευρά δεν θεωρεί ότι δεν υπάρχουν ζητήματα, αλλά προτάσσουν τον διάλογο, ενώ ανέφεραν πως ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε πει ότι από την πρώτη στιγμή που έγινε πρωθυπουργός θεώρησε ότι οτιδήποτε έχουμε να κουβεντιάσουμε πρέπει να το λύνουμε με διάλογο και με καλό κλίμα.
Οι Τσίπρας και Ερντογάν συζήτησαν επίσης την ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών στην βάση που έχει τεθεί στην Σμύρνη, δηλαδή την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας σε διάφορους τομείς με έμφαση στην σιδηροδρομική σύνδεση Κωνσταντινούπολης-Θεσσαλονίκης, και την ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης.
Σε ό,τι αφορά την Frontex, ανέφεραν πως η Ελλάδα θεωρεί ότι πρέπει να συνεχιστεί η συνεργασία (με την Frontex) και στο Αιγαίο και στα βόρεια σύνορα διότι αυτό είναι ένα μήνυμα πως δεν υπάρχουν παράνομοι διάδρομοι από την μεριά των βορείων συνόρων και αυτό λειτουργεί αποτρεπτικά στα κυκλώματα παράνομης διακίνησης
Επίσης η συνεργασία με την Frontex μαζί με τα θέματα της Ακτοφυλακής, τις συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης και την επανεγκατάσταση και μετεγκατάσταση θα είναι στην ατζέντα της Βιέννης το Σάββατο.
Ακόμα η Ελλάδα στο θέμα του ασύλου θέτει το ζήτημα της επάνδρωσης της Υπηρεσίας Ασύλου με στελέχη του Ευρωπαϊκού Γραφείου Στήριξης Ασύλου (EASO), καθώς η Υπηρεσία Ασύλου στην Ελλάδα αυτή την στιγμή δέχεται τον τέταρτο μεγαλύτερο φόρτο παγκοσμίως, ενώ η ίδια Υπηρεσία μέχρι πριν τρία χρόνια δεχόταν σχεδόν μηδενικές αιτήσεις ασύλου.
Η Ελλάδα αιτείται συνεχώς -και το έπραξε και στην άτυπη Σύνοδο της Μπρατισλάβα- την έλευση στελεχών από την EASO, καθώς η διαδικασία παροχής ασύλου απαιτεί προσοχή και σωστό μηχανισμό.
Το πρόγραμμα της Πέμπτης
Τέλος σήμερα ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Ιράν στην συνέχεια θα επισκεφθεί σχολείο της ομογένειας στην Αστόρια, θα ακολουθήσει συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, ύστερα θα υπάρξει συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ, έπεται ομιλία του στην ΓΣ του ΟΗΕ, και το βράδυ θα παρακαθήσει σε δείπνο που παραθέτει η ομογένεια στο Harvard Club.