Βόμβα: Σκάνδαλο εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ με πλαστά πιστοποιητικά της Εθνικής Τράπεζας

Το «παιχνίδι ισχύος» ανάμεσα στους θεσμικούς πυλώνες του τραπεζικού συστήματος, το οποίο ήδη περιγράψαμε, αποτελεί τη μία σημαντική πτυχή της αντιπαράθεσης που έχει ξεσπάσει με αφορμή την επιλογή για την προεδρία της Εθνικής Τράπεζας.

Πρόκειται για μια αντιπαράθεση με σαφείς πολιτικές προεκτάσεις, καθώς οι «παίκτες» είναι συγκεκριμένοι και η προέλευσή τους επίσης γνωστή.

Πληροφορίες που φτάνουν όμως στην «Εφ.Συν.» εμφανίζουν ακόμα έναν πρόσθετο λόγο για τον οποίο παρατηρείται «σθεναρή αντίσταση» από τους σημερινούς διοικούντες την Εθνική Τράπεζα: πρόκειται για μια υπόθεση απάτης πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, που αποκαλύφθηκε εσχάτως στο εσωτερικό της Εθνικής Τράπεζας.

Μια υπόθεση που -σε αντίθεση με διάφορα δημοσιεύματα περί «ηρωισμού» των διοικούντων- δεν έχει δει το φως της δημοσιότητας.

Γεγονός περίεργο, αν αναλογιστεί κανείς ότι η συγκεκριμένη υπόθεση μπορεί να αποβεί μοιραία για μια σημαντική θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας, γιατί όχι και της ίδιας της τράπεζας.

Ας εξετάσουμε τα δεδομένα από την αρχή.

Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει μια θυγατρική εταιρεία (κατέχει ποσοστό 100%) με το όνομα «Προνομιούχος Ανώνυμη Εταιρεία Γενικών Αποθηκών Ελλάδος Α.Ε.»(ΠΑΕΓΑΕ).

Η εταιρεία δραστηριοποιείται στον χώρο της παροχής υπηρεσιών αποθήκευσης και μεταφοράς προϊόντων για τρίτους (third party logistics), κατέχοντας μάλιστα τεράστιες εγκαταστάσεις που την καθιστούν μία από τις ηγέτιδες εταιρείες στον χώρο.

Μεταξύ των εργασιών της περιλαμβάνονται η έκδοση τίτλων για τα εμπορεύματα που αποθηκεύονται στον χώρο της και η αποθήκευση εμπορευμάτων υπό καθεστώς ελευθέρας ζώνης και ελεύθερες αποθηκεύσεις γενικά, καθώς και υπό οποιοδήποτε τελωνειακό ή φορολογικό καθεστώς.

Οι εταιρείες-πελάτες της ΠΑΕΓΑΕ (παραγωγικές μονάδες, εισαγωγείς κ.ά.) αποθηκεύουν τα εμπορεύματα ή τα προϊόντα τους στις αποθήκες της και λαμβάνουν έναν τίτλο (αποθετήριο/αξιόγραφο) στον οποίο περιγράφονται τα πλήρη χαρακτηριστικά τους.

Η κάθε εταιρεία μπορεί να πάρει αυτόν τον τίτλο και να απευθυνθεί σε μια τράπεζα, να ενεχυριάσει τον τίτλο (δηλαδή τα εμπορεύματα) και να λάβει δάνειο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες θεωρούν αυτούς τους τίτλους ως εξαιρετικά στοιχεία εξασφάλισης, λόγω της αξιοπιστίας της Εθνικής Τράπεζας, αλλά και της άριστης κατάστασης των συγκεκριμένων αποθηκών.

Η ΠΑΕΓΑΕ, όμως, μπορεί να λειτουργεί -παράλληλα με τις δικές της αποθήκες- και τα λεγόμενα «ιδιωτικά παραρτήματα».

Εάν, δηλαδή, για διάφορους λόγους η ΠΑΕΓΑΕ κρίνει ότι τα προς αποθήκευση προϊόντα δεν μπορούν να μεταφερθούν στις δικές της εγκαταστάσεις, τότε υπάρχει η δυνατότητα η εκάστοτε εταιρεία-πελάτης να παραχωρήσει δικές της αποθήκες στην ΠΑΕΓΑΕ.

Η διαδικασία όσον αφορά την τιτλοποίηση και τον δανεισμό είναι παρόμοια, ενώ σε αυτή την περίπτωση οι αποθηκευτικοί χώροι σφραγίζονται και η διακίνηση των εμπορευμάτων ελέγχεται πλέον από την ΠΑΕΓΑΕ.

Μεγάλη εταιρεία εμπορίας καπνού με έδρα τη Βόρεια Ελλάδα (τα στοιχεία της βρίσκονται στη διάθεση της «Εφ.Συν.») διατηρούσε στις αποθήκες της καπνό που είχε αγοράσει από παραγωγούς ή την ελεύθερη αγορά.

Η εταιρεία έλαβε τίτλους από την ΠΑΕΓΑΕ, με την οποία συνεργάζεται επί χρόνια, και απευθύνθηκε σε τράπεζες της Ελλάδας και του εξωτερικού (ανάμεσά τους η Deutsche Bank) ζητώντας δάνεια. Τα οποία και έλαβε.

Τα συνολικά ποσά που άντλησε φτάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, τα 300 εκατ. ευρώ.

Ανώνυμη καταγγελία

Υπήρξε όμως ανώνυμη καταγγελία, σύμφωνα με την οποία, «οι ποσότητες καπνού που είναι αποθηκευμένες στα ιδιωτικά παραρτήματα της ΠΑΕΓΑΕ είναι πολύ μικρότερες από αυτές που περιγράφονται στους τίτλους που έχουν εκδοθεί» και που έχουν -προφανώς- χρησιμοποιηθεί για την άντληση χρηματοδότησης από την εν λόγω μεγάλη εταιρεία εμπορίας καπνού.

Η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου της Εθνικής Τράπεζας εξέτασε την καταγγελία και διαπίστωσε την ορθότητά της, γεγονός που γνωστοποίησε και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Η δε διοίκηση της Εθνικής προσπάθησε να μην πέσουν άπλετα τα φώτα της δημοσιότητας στην υπόθεση αυτή.

Πληροφορίες από τις ίδιες πηγές αναφέρουν μάλιστα ότι η συγκεκριμένη υπόθεση μπορεί να βαρύνει ακόμα περισσότερο τη θέση του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, εξ ου και έχει μείνει μακριά από τις σελίδες των εφημερίδων.

Παράγοντες της τραπεζικής αγοράς κάνουν λόγο για μια από τις μεγαλύτερες -ίσως και τη μεγαλύτερη- υποθέσεις απάτης που έχουν σημειωθεί στον χώρο των τραπεζών στην Ελλάδα.

Η μοναδική αναφορά στη συγκεκριμένη υπόθεση δημοσιεύτηκε στις αρχές Νοεμβρίου στο euro2day.gr, με τον συντάκτη να κάνει λόγο για «οσμή σκανδάλου 40 εκατ. ευρώ».

Ωστόσο θεωρείται πιθανό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, η απάτη να φτάνει και τα 100 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς, η ζημία από αυτή την υπόθεση απάτης μπορεί να ακουμπά και το ελληνικό Δημόσιο, αν προκύψουν θέματα σχετικά με απλήρωτους φόρους και δασμούς.

Το ερώτημα είναι πώς είναι δυνατόν να έκαναν «φτερά» οι εν λόγω ποσότητες καπνού, ιδιαίτερα όταν οι πληροφορίες αναφέρουν ότι για να μεταφερθεί καπνός αξίας 40 εκατ. ευρώ, χρειάζονται μερικές εκατοντάδες φορτηγά.

Δεν τα είδε κανείς;

Υπάρχουν, λοιπόν, τρία ενδεχόμενα: είτε εξαρχής να αποθηκεύονταν ποσότητες μικρότερες από αυτές που δηλώνονταν, χωρίς η ΠΑΕΓΑΕ να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους, είτε η εταιρεία καπνικών να παραβίαζε τις αποθήκες (ιδιωτικά παραρτήματα) είτε να γίνονταν και τα δύο παραπάνω.

Υπό κανονικές συνθήκες, εάν ένας πελάτης θέλει να αποδεσμεύσει ποσότητα του εμπορεύματός του, τότε δίνει το ανάλογο ποσό στην τράπεζα από την οποία έχει λάβει δάνειο, εκείνη μεταβιβάζει το αίτημα στην ΠΑΕΓΑΕ με αναλυτικά στοιχεία και έπειτα αποδεσμεύεται το εμπόρευμα.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Deutsche Bank επιχειρεί να ενημερωθεί για το ύψος του ελλείμματος που παρατηρήθηκε, επιφυλασσόμενη να ασκήσει κάθε δικαίωμα κατά της ΠΑΕΓΑΕ.

Αντίστοιχες κινήσεις κάνουν και οι τρεις ελληνικές συστημικές τράπεζες που δάνεισαν την εταιρεία καπνικών, ενώ έχει γίνει γνωστό ότι δάνεια περίπου 20 εκατ. ευρώ χορηγήθηκαν με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.

Με βάση όλα τα παραπάνω, η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας έχει κάθε λόγο να κρατήσει στα «σκοτεινά» την υπόθεση, καθώς αυτή μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά για την αξιοπιστία της τράπεζας και της ΠΑΕΓΑΕ, αλλά και των διοικητικών στελεχών τους.

Το ποσό είναι υπέρογκο, αποκαλύπτονται πολλές αδυναμίες στον έλεγχο και την εποπτεία της θυγατρικής της Εθνικής, ενδέχεται να αναλάβουν δράση οι διωκτικές και εισαγγελικές αρχές, αλλά και να ενημερωθεί ο ενιαίος εποπτικός μηχανισμός (SSM).

Πληροφορίες αναφέρουν πάντως ότι η θητεία του προέδρου της ΠΑΕΓΑΕ, που παράλληλα ήταν γενικός διευθυντής στην Εθνική, ανανεώθηκε με εισήγηση του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, παρά την αντίθεση του εκπροσώπου του Δημοσίου και της Λούκας Κατσέλη.