Ανακαλύφθηκε το πρώτο καλοδιατηρημένο δόντι καρχαρία μεγαλόδοντα

Tο πρώτο διατηρημένο δόντι καρχαρία ανακάλυψαν επιστήμονες στο φυσικό περιβάλλον του εξαφανισμένου πλάσματος. Οι παλαιοντολόγοι στο Πανεπιστήμιο του Ουαϊόμινγκ εντόπισαν το δόντι ηλικίας 3,5 εκατομμυρίων ετών σε ένα βουνό πάνω από 10.000 πόδια στον Βόρειο Ειρηνικό κοντά στη Χαβάη.

Το δόντι των 7,5 εκατοστών είναι το πρώτο που βρίσκεται βαθιά μέσα στη θάλασσα, καθώς τα περισσότερα δόντια από μεγαλόδοντα εντοπίζονται σε ιζήματα του πυθμένα της θάλασσας. Επειδή το δείγμα απολιθώθηκε μόνο εν μέρει, η ομάδα μπορούσε να δει εξαιρετικές λεπτομέρειες όπως το σμάλτο και τον σπογγώδη πολτό που δεν είχαν υποστεί ζημιά.

Η ανακάλυψη έγινε τυχαία καθώς οι επιστήμονες ερεύνησαν την περιοχή με ένα τηλεκατευθυνόμενο όχημα (ROV) για να κατανοήσουν τη γεωλογία και τη βιολογία των βαθέων υδάτων. Το ROV πήγε σε ένα υποβρύχιο βουνό και εντόπισε το δόντι ανάμεσα σε βράχους.

Ο Τάιλερ Γκρίνφιλντ, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ουαϊόμινγκ, ανέφερε: «Υπάρχουν περιοχές του πυθμένα της θάλασσας, ιδιαίτερα βαθιές λεκάνες ωκεανών μακριά από την ηπειρωτική χώρα, όπου εμφανίζεται ελάχιστη έως καθόλου εναπόθεση ιζημάτων για μεγάλες χρονικές περιόδους. Είναι επίσης πιθανό τα δόντια να διαβρωθούν και να μετατραπούν σε νεότερα ιζήματα, αλλά αυτό μάλλον δεν συνέβη σε αυτήν την περίπτωση».

Ανακαλύφθηκε το πρώτο καλοδιατηρημένο δόντι καρχαρία μεγαλόδοντα

Οι οδοντωτές άκρες του ήταν άθικτες, γεγονός που υποδηλώνει ότι το δόντι δεν έφυγε από τον βράχο και δεν μετακινήθηκε στον πυθμένα μέχρι να βρεθεί. Πολλά απολιθωμένα δόντια καρχαρία που βρέθηκαν σε παραλίες σε όλο τον κόσμο αφαιρούνται από οποιαδήποτε βράχο στον οποίο έχουν παγιδευτεί.

Ο λόγος που το δόντι έμεινε χωρίς ζημιές από τον χρόνο ήταν εν μέρει η τοποθεσία του, σύμφωνα με τους ερευνητές. Τα απολιθώματα σχηματίζονται συνήθως όταν ένα νεκρό φυτό ή ζώο καλύπτεται από χώμα ή άμμο.

Καθώς όλο και περισσότερα στρώματα ιζήματος συσσωρεύονται πάνω από το σώμα, τα μέταλλα αντικαθιστούν τα οστά ή τα κυτταρικά τοιχώματα και μετατρέπουν τα υπολείμματα σε ένα τέλειο βραχώδες αντίγραφο του πρωτότυπου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα περισσότερα απολιθώματα βρίσκονται μέσα στα στρώματα των ιζηματογενών πετρωμάτων.

Αυτό δεν συνέβη στο δόντι του μεγαλόδοντα. Ήταν εδώ και εκατομμύρια χρόνια στην κορυφή μιας υποθαλάσσιας κορυφογραμμής, όπου τα ωκεάνια ρεύματα εμπόδιζαν την άμμο να το καλύψει. Ένα άλλο πράγμα έκανε αυτή την ανακάλυψη μοναδική ήταν ότι μόνο το εξωτερικό του δοντιού φαινόταν να είναι απολιθωμένο.

Η άκρη του κόπηκε, όπως και η βάση του, αποκαλύπτοντας τον σπογγώδη πολτό στο εσωτερικό του. Το ορυκτό μαγγάνιο είχε αρχίσει να επικαλύπτει το δόντι, αλλά μέχρι στιγμής είχε συμβεί μόνο εν μέρει.

Τι αναφέρουν οι επιστήμονες

Όταν το μαγγάνιο απολιθώνει ένα δόντι του οποίου το εσωτερικό είναι εκτεθειμένο, το αποτέλεσμα είναι απλώς ένα κοίλο κέλυφος δοντιού. Είναι γνωστό ότι τα σκουλήκια της βαθιάς θάλασσας τρέφονται με τον εκτεθειμένο πολτό των δοντιών του καρχαρία, γεγονός που επιταχύνει τη διαδικασία.

Ήταν αδύνατο να πει κανείς αν συνέβη αυτό. «Αν και τα ιδιαίτερα μεγάλα δόντια των καρχαριών μεγαλόδοντων θα αποτελούσαν σίγουρα μια εξαιρετική πηγή τροφής», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.

Η περιγραφή του απολιθώματος δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Historical Biology. Σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες για τέτοια απολιθώματα, τα περισσότερα δόντια μεγαλόδοντα φαινόταν να βρίσκονται στην ακτή. Τα υπολείμματα αυτού του προϊστορικού καρχαρία βρίσκονται συνήθως σε παράκτιους βραχώδεις σχηματισμούς.

Και παρόλο που αυτό το δόντι βρέθηκε μακριά από την ξηρά, στη μέση του Ειρηνικού, δεν είναι το πρώτο που βρέθηκε στον πυθμένα του ανοιχτού ωκεανού. Τα αρχεία δείχνουν ότι έχουν βρεθεί και άλλα υπολείμματα μεγαλόδοντων σε εκείνη την περιοχή.