Νέα ευρήματα από τη θρυλική ισπανική γαλέρα «Σαν Χοσέ» ήρθαν στο φως, έπειτα από την πρώτη ρομποτική εξερεύνηση που πραγματοποιήθηκε στο τριών αιώνων ναυάγιο, σύμφωνα με ανακοίνωση της Κυβέρνησης της Κολομβίας.
Αποκαλούμενο και «ιερό δισκοπότηρο» των ναυαγίων, το «Σαν Χοσέ» ανήκε στην ισπανική μοναρχία, όταν βυθίστηκε από το βρετανικό ναυτικό, το 1708, κοντά στην Καρθαγένη. Από το 600 μέλη του πληρώματος της γαλέρας επιβίωσαν μόνο λίγα.
Τον Φεβρουάριο, η Κυβέρνηση της Κολομβίας ανακοίνωσε ότι θα ξεκινούσε η ανάσυρση τμημάτων του πλοίου από την ακτή της Καραϊβικής.
Από τότε εικαζόταν ότι το ναυάγιο περιείχε θησαυρούς που ανέρχονται σε περίπου 17 δισεκατομμύρια δολάρια. «Τα αποτελέσματα της εξερεύνησης αποκάλυψαν άνευ προηγουμένου αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία διεύρυναν εξαιρετικά τις γνώσεις μας», ανακοίνωσαν σε δήλωσή τους οι εμπλεκόμενοι φορείς.
Το ναυάγιο εξερευνήθηκε με τη συμβολή ρομπότ. Η ακριβής εξερεύνηση του Σαν Χοσέ, έκανε δυνατό τον χαρακτηρισμό των συλλογών του και την ανακάλυψη νέων στοιχείων.
Η ακριβής εξερεύνηση του Σαν Χοσέ, έκανε δυνατό τον χαρακτηρισμό των συλλογών του και την ανακάλυψη νέων στοιχείων. Φωτογραφία: Υπουργείο Πολιτισμού της Κολομβίας.
Μυστική η τοποθεσία του ναυαγίου «Σαν Χοσέ»
Η ακριβής τοποθεσία του ναυαγίου παραμένει μυστική από το 2015, από τις 23 Μάϊου έως την 1η Ιουνίου, ενώ η έκτασή του είναι ίση με «περισσότερα από 40 γήπεδα ποδοσφαίρου».
«Αν και, από το 2022, είχαν εντοπιστεί αρχαιολογικά ευρήματα στην τοποθεσία του ναυαγίου, η ακριβής εξερεύνησή του έκανε δυνατό τον λεπτομερή χαρακτηρισμό των συλλογών και την ανακάλυψη μεμονωμένων στοιχείων», αναφέρει η δήλωση.
Ο θησαυρός που βρέθηκε
Ανάμεσα στα νέο-ανακαλυφθέντα ευρήματα του πλοίου, είναι μία άγκυρα και τμήματα του φορτίου του, όπως κανάτια και γυάλινα μπουκάλια. Το 2022, πραγματοποιήθηκαν τέσσερις αποστολές εξερεύνησης με εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας, για την αναγνώριση της κατάστασης του ναυαγίου, από το Ναυτικό της Κολομβίας.
Οι εικόνες που λήφθηκαν απεικονίζουν, μεταξύ άλλων, μαντεμένια κανόνια, κομμάτια από πορσελάνη, κεραμικά και αντικείμενα, προφανώς κατασκευασμένα από χρυσό.
«Υπάρχει η πιθανότητα, η ανακάλυψη νέων ευρημάτων να εμβαθύνει τις γνώσεις που ήδη έχουμε», εξηγεί η Alhena Caicedo, διευθύντρια του κολομβιανού ινστιτούτου ανθρωπολογίας και ιστορίας.
Ανακάλυψη του βιολογικού πλούτου του βυθού
Η εξερεύνηση επίσης, αποκάλυψε τη «βιολογική ποικιλομορφία του βυθού», κοντά στο ναυάγιο, σύμφωνα με τη δήλωση, απεικονίζοντας είδη όπως ένας ραχιαίος καρχαρίας χωρίς πτερύγιο και ξιφίες στα 6.096 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
«H βύθιση, δημιούργησε ένα ζωντανό, δυναμικό οικοσύστημα στον βυθό της θάλασσας, προσφέροντας καταφύγιο και τροφή για διάφορα είδη της θαλάσσιας ζωής», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Κολομβίας, η πρώτη αυτή εξερεύνηση «εγείρει ερωτήματα γύρω από τις ακριβείς αιτίες της βύθισης».
Γιατί βυθίστηκε η γαλέρα
Βρετανικά έγγραφα αναφέρουν ότι το πλοίο υπέστη μία «εσωτερική έκρηξη», η οποία ενδέχεται να προκάλεσε τη βύθιση του πλοίου, μαζί με τους θησαυρούς και τους εκατοντάδες επιβάτες του, αναφέρει η κυβέρνηση της Κολομβίας.
Ισπανικές αναφορές, από την άλλη, σκιαγραφούν μία μάχη. Το πλοίο κατευθυνόταν από τον Νέο Κόσμο (Αμερική), στην αυλή του βασιλιά Φιλίππου του Ε’ της Ισπανίας, γεμάτο με θησαυρούς, όπως σεντούκια με σμαράγδια και περίπου 200 τόνους χρυσών νομισμάτων.
Τρεις διεκδικητές του ναυαγίου
Πριν από την ανακοίνωση της ανακάλυψης από την κυβέρνηση της Κολομβίας το 2014, το πλοίο ήταν αντικείμενο αναζήτησης από τυχοδιώκτες εξερευνητές.
Σε ένα συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών, στα οποία δεν ανήκει η Κολομβία, η Ισπανία αξίωσε το πλοίο και το περιεχόμενό του, τη στιγμή που οι ιθαγενείς Qhara Qhara της Βολιβίας, ισχυρίζονται ότι, από αυτούς κλάπηκαν οι θησαυροί.
Ο Πρόεδρος της Κολομβίας, Γκουστάβο Πέτρο, επιμένει στη διάσωση του ναυαγίου για την επιστήμη και τον πολιτισμό, ένα έργο με χρηματοδότηση ύψους 4, 122 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ακόμα, το ναυάγιο διεκδικεί και η εταιρεία διάσωσης ναυαγίων με έδρα τις ΗΠΑ, Sea Search Armada, η οποία επιμένει πως ήταν η πρώτη που το ανακάλυψε πριν από περισσότερα από 40 χρόνια και η οποία έφερε την Κολομβία ενώπιον του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών, αξιώνοντας 9,158 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τον Μάιο, η Κυβέρνηση της Κολομβίας ανακήρυξε την τοποθεσία του ναυαγίου «προστατευόμενο αρχαιολογικό χώρο».
Σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού της Κολομβίας, ο χαρακτηρισμός «εγγυάται την προστασία της κληρονομιάς» με την «μακροπρόθεσμη διατήρηση του πλοίου και την εξέλιξη της έρευνας, της συντήρησης και των δραστηριοτήτων εκτίμησής του».
Η ακριβής τοποθεσία του ναυαγίου, παραμένει απόρρητη προκειμένου να προστατευτεί ένα από τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα της ιστορίας από την αρχαιοκαπηλία.
Τον Ιούνιο του 2022, η Κολομβία δήλωσε ότι ένα τηλεχειριζόμενο όχημα έφτασε στα 900 μέτρα κάτω απ’ την επιφάνεια της θάλασσας και απαθανάτισε νέες φωτογραφίες του ναυαγίου.