Ο μεγαλύτερος χειρουργικός χρόνος για την εκτέλεση μιας οισοφαγεκτομής αποτελεί τη βασική αιτία που οι ασθενείς οδηγούνται σε έκτακτες επανεισαγωγές στο νοσοκομείο, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Mayo Clinic, τα αποτελέσματα της οποίας παρέχουν πλήρη στοιχεία παρακολούθησης για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε οισοφαγεκτομή σε μεγάλα ιατρικά κέντρα.
«Η οισοφαγεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση του οισοφάγου και η ανακατασκευή του με τμήμα άλλου οργάνου, κυρίως του στομάχου. Εκτελείται για την αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου και μιας πάθησης που ονομάζεται Οισοφάγος Barrett όταν έχουν ανευρεθεί προκαρκινικά κύτταρα. Υπάρχουν πολλές χειρουργικές προσεγγίσεις, με την ελάχιστα επεμβατική οισοφαγεκτομή να υπερτερεί σε πολλά σημεία έναντι της ανοιχτής χειρουργικής αφαίρεσης του οισοφάγου -όταν βέβαια ενδείκνυται- εξαιτίας των πολύ μικρών τομών μέσω των οποίων εκτελείται.
Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις καρκίνου, η χειρουργική εκτομή του οισοφαγικού καρκίνου δεν επαρκεί και πρέπει συμπληρώνεται από εκτεταμένο λεμφαδενικό καθαρισμό και αυτό γιατί η διάγνωση, δυστυχώς, δεν γίνεται τις περισσότερες φορές όταν ο καρκίνος είναι σε αρχόμενο στάδιο. Μετά από εκτεταμένο λεμφαδενικό καθαρισμό η 5ετής επιβίωση των ασθενών εκτινάσσεται σε ποσοστό άνω του 50%», μας εξηγεί ο γενικός χειρουργός και εξειδικευμένος στη χειρουργική ογκολογία και προηγμένη λαπαροσκοπική χειρουργική Δρ. Εμμανουήλ Ζαχαράκης - Διευθυντής Χειρουργικής Ανωτέρου Πεπτικού, Κλινική ΙΑΣΩ General (Αθήνα) & Συνεργάτης Κλινικής ‘Άγιος Λουκάς’ (Θεσ/νίκη) - Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Imperial College London (www.zacharakis-surgery.gr) και συμπληρώνει: «Γενικά, η οισοφαγεκτομή, ανεξάρτητα ποια μέθοδος ακολουθείται για την πραγματοποίησή της, είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη επέμβαση και για το λόγο αυτό απαιτείται εκτεταμένη εμπειρία και εξειδίκευση του χειρουργού, προκειμένου να αποφεύγονται επιπλοκές που οδηγούν είτε σε μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο είτε σε έκτακτες επανεισαγωγές μετά το χειρουργείο».
Για την επίτευξη αυτού του στόχου η Δρ. Karen J. Dickinson, MD, η οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής κατά το 96ο ετήσιο συνέδριο της AATS για λογαριασμό της Ερευνητικής Ομάδας Χειρουργικής Θώρακος στη Mayo Clinic, υποστηρίζει ότι είναι απολύτως αναγκαία η προσεκτική συλλογή δεδομένων που αφορούν τη μετεγχειρητική πορεία των ασθενών, συμπεριλαμβανομένων των μη προγραμματισμένων εισαγωγών στο νοσοκομείο, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα φροντίδας των ασθενών.
Το σύστημα της ερευνητικής ομάδας του Θωρακοχειρουργικού Τμήματος της Mayo Clinic είναι να επικοινωνεί με κάθε ασθενή που υποβάλλεται σε οισοφαγεκτομή στην κλινική, το οποίο της έδωσε τη δυνατότητα να συλλέξει στοιχεία σχετικά με τη συχνότητα των επαναεισαγωγών των ασθενών στο νοσοκομείο μετά από οισοφαγεκτομή και να διερευνήσει τους σχετικούς παράγοντες κινδύνου, σε μια προσπάθεια να εφαρμόσει διαδικασίες που θα βοηθούσαν στην παροχή υψηλότερης ποιότητας φροντίδας στους ασθενείς της.
Μια διεθνής ομάδα μελέτης (η Esophagectomy Complications Consensus Group, ECCG) προσδιόρισε τη σημασία της καταγραφής όλων των επανεισαγωγών που πραγματοποιούνται κατά τον πρώτο μήνα μετά την επέμβαση, ώστε να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη φροντίδα που πρέπει να προσφέρει κάθε νοσοκομείο στους ασθενείς. Οι ερευνητές συνέλεξαν στοιχεία που αφορούσαν το χρόνο των τυχόν επανεισαγωγών όλων των ασθενών που επιβίωσαν ως την 30η ημέρα.
Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους έλαβαν υπόψη τους μια σειρά από στοιχεία, όπως χειρουργικούς παράγοντες, μετεγχειρητικές επιπλοκές, δημογραφικά στοιχεία, συνυπάρχουσες νοσηρότητες, καθώς και την απόσταση της κατοικίας κάθε ασθενούς από το νοσοκομείο. Από την ανάλυσή τους διαφάνηκε ότι το ποσοστό επανεισαγωγής μετά από οισοφαγεκτομή ήταν 19%, με συνηθέστερους λόγους αναπνευστικές και γαστρεντερικές επιπλοκές.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι μεγαλύτερες χρονικά επεμβάσεις, η εισαγωγή σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας μετά την επέμβαση και η περιεγχειρητική μετάγγιση αίματος αποτελούσαν παράγοντες κινδύνου για έκτακτες επανεισαγωγές.
Σύμφωνα με τον θωρακοχειρουργό Δρ. Stephen D. Cassivi, MD MSc, ερευνητή της Mayo Clinic, οι διαπιστώσεις της ερευνητικής ομάδας θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έναυσμα για τους χειρουργούς να αξιολογούν και να βελτιώνουν κατά το δυνατόν την υγεία των ασθενών πριν την επέμβαση, ώστε να περιορίζουν με τον τρόπο αυτό τις πιθανότητες εισαγωγής των χειρουργημένων ασθενών σε ΜΕΘ.
Συμπληρώνοντας τη σκέψη αυτή, ο Δρ. Ζαχαράκης επισημαίνει ότι οι οισοφαγεκτομές εξαιτίας της πολυπλοκότητάς τους, ιδιαίτερα όταν διενεργούνται με γνώμονα τον σύντομο χειρουργικό χρόνο, δύνανται να προκαλέσουν μεγάλη απώλεια αίματος.
Η συγκεκριμένη έρευνα δείχνει ότι δεν είναι ασυνήθιστες οι έκτακτες εισαγωγές στο νοσοκομείο μετά τη συγκεκριμένη επέμβαση, ακόμα και όταν εκτελείται σε μεγάλο διαπιστευμένο κέντρο και από πολύ έμπειρους χειρουργούς.
Οπότε, με δεδομένη την αναγκαιότητα απόλυτης εξειδίκευσης των χειρουργών που πραγματοποιούν οισοφαγεκτομές, ο προσεκτικός σχεδίασμος της επέμβασης, η εισαγωγή του ασθενή στο χειρουργείο κατά τη στιγμή που βρίσκεται στη καλύτερη δυνατή κατάσταση και η προσεκτική χειρουργική τεχνική με ελάχιστη απώλεια αίματος, θα μπορούσαν να μειώσουν τις περιεγχειρητικές επιπλοκές και να προστατεύσουν τους ασθενείς ώστε να μην επηρεαστεί κατόπιν, όσο γίνεται, η ποιότητα ζωής τους.