Στις σύγχρονες πολιτικές εξελίξεις του μεταπολεμικού κόσμου, δυο φαίνεται να είναι τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα, με οικουμενικές προεκτάσεις και συνέπειες. Ο όλεθρος που σκόρπισε το Τσερνόμπιλ και ο εφιάλτης της πανδημίας, που βιώνει η ανθρωπότητα, μετά το ξέσπασμά της στην Ουχάν.
Και στις δύο περιπτώσεις το μοτίβο διαχείρισής τους, από τα κρατούντα κομμουνιστικά κόμματα, παρουσιάζει ανατριχιαστικές ομοιότητες. Στο Τσερνόμπιλ, αρχικά επιβλήθηκε σιγή ιχθύος. Τι κι αν το σκηνικό από την πρώτη κιόλας στιγμή της έκρηξης στο ‘μάτι’ του πυρηνικού αντιδραστήρα, παρέπεμπε σε συνθήκες ‘αποκάλυψης’.
Τι κι αν εθελοντές και επιστήμονες, πυροσβέστες και κληρωτοί, ‘λιώσανε’ κυριολεκτικά στην άνιση μάχη με τη ραδιενέργεια. Το πρώτιστο και ίσως το μόνο μέλημα της κομματικής καθοδήγησης, ήταν να μην αμφισβητηθεί η αρτιότητα και επάρκεια του κρατικού μηχανισμού και της κομμουνιστικής τεχνολογίας. Και σε μια διεστραμμένη εκδοχή φαρισαισμού και συσκότισης να κρατήσουν στο ‘εσωτερικό’ της αχανούς Σοβιετίας την είδηση. Ένας βιασμός του λαού, που όπως στις θεοκρατικές κοινωνίες, δε θα έπρεπε να γίνει γνωστός έξω από το σιδηρούν παραπέτασμα.
Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Καταγραφή αστρονομικών τιμών ραδιενέργειας από τους σταθμούς των Σκανδιναυικών κρατών και ένα ‘ραδιενεργό νέφος’ που σκέπασε την Ευρώπη και μετέφερε τον όλεθρο της μόλυνσης. Ήταν τόσος μάλιστα ο φανατισμός, που στη χώρα μας το κομματικό έντυπο, παρέπεμπε τους ‘πιστούς’ να αντισταθούν στη Δυτική προπαγάνδα και να φάνε ελεύθερα ‘πρασινάδες’ και γαλακτοκομικά, που είχε ραντίσει η βροχή της κομμουνιστικής ορθοδοξίας.
Οι νεοπλασίες και τα δράματα απλά ακολούθησαν και δεν υπάκουσαν στα κομματικά ξόρκια.
Στην Ουχάν η Ιστορία επαναλήφθηκε. Σύμφωνα με τη διεθνή ειδησεογραφία και τις παραδοχές ακόμα και αυτών των Κινεζικών αρχών, το πρώτο περιστατικό εντοπίστηκε, πολύ καιρό πριν κηρυχθεί επίσημα η κατάσταση έκτακτης ανάγκης και αποκλεισθεί η πόλη των 11 εκατομμυρίων (lock down), στις 22 Ιανουαρίου.
Ήδη από τις 17 Νοεμβρίου όπως λέγεται, οι αρχές γνώριζαν, ενώ από τα μέσα Δεκεμβρίου τα περιστατικά ευθέως παρέπεμπαν στη επιδημία τύπου SARS, που είχε ξεσπάσει το 2003.
Η επιλογή, ωστόσο, των τοπικών Αρχών ήταν αυτή της συγκάλυψης. Και δεν ήταν μόνο αυτό. Με στοχευμένες διαρροές και ανακοινώσεις, αμφισβητούσαν τη μεταδοτικότητα του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ακόμα και στις 15 Ιανουαρίου 2020, δύο περίπου μήνες μετά το πρώτο, κατά τις εκτιμήσεις, αναφερθέν περιστατικό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, βασιζόμενος στις Κινεζικές αναφορές, επέτεινε τη σύγχυση, ως προς τη εύρος της μεταδοτικότητας του ιού.
Εν τω μεταξύ και μεγάλες γιορτές και φεστιβάλ διοργανώνονταν στην Ουχάν, ενώ εκτιμάται πως περί τα 5 εκατομμύρια κάτοικοι, θορυβημένοι ή και στο πλαίσιο των εσωτερικών μετακινήσεων για τον εορτασμό της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς, είχαν εγκαταλείψει ήδη την πόλη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Σάουθαμπτον, αν τα μέτρα από πλευράς Κίνας, είχαν ληφθεί τρεις εβδομάδες νωρίτερα, ο ρυθμός των μολύνσεων και οι εν γένει συνέπειες θα είχαν μειωθεί σε ποσοστό 95%.
Απέναντι στη συνωμοσία και τη σκοταδιστική πρακτική της συγκάλυψης, υπήρχαν φωνές αγωνιστικές και υπεύθυνες που αντέδρασαν. Ήδη από τα τέλη Δεκεμβρίου 2019, 8 επαγγελματίες του χώρου της Υγείας σε νοσοκομεία της Ουχάν, προσπάθησαν να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου. Άμεσα συνελήφθησαν και υποχρεώθηκαν να σιγήσουν.
Εμβληματική μορφή μεταξύ αυτών ο γιατρός- οφθαλμολόγος Wenliang, που με αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αφού πρώτα έσπευσε να ενημερώσει τις Κινεζικές Αρχές, προειδοποιούσε για τον όλεθρο που κάλπαζε.
Ο συνεπής στις Ιπποκρατικές αρχές Κινέζος γιατρός, ‘έφυγε’ στις 07 Φεβρουαρίου, ‘νικημένος’ από τον ιό. Πάλεψε απέναντι στο σκότος του ολοκληρωτισμού για να βοηθήσει τους συμπολίτες του και την ανθρωπότητα. Σίγουρα συνέβαλε έστω και στην καθυστερημένη και απρόθυμη-με τις καταστροφικές της συνέπειες- κινητοποίηση των Κινέζων και την αφύπνιση του επιστημονικού κόσμου παγκοσμίως.
Στο ισοζύγιο του απολογισμού της ανθρωπότητας, βρίσκεται στις τάξεις των Δικαίων. Και δεν επιτρέπει το άλλοθι της άγνοιας στους δόλιους. Τα χρήσιμα δηλαδή γρανάζια του ολοκληρωτισμού και της συγκάλυψης.
*Ο Πολύκαρπος Αδαμίδης είναι δικηγόρος, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αναπληρωτής Καθηγητής Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων