Σε δημοσκοπικό «φιάσκο» φαίνεται πώς εξελίσσονται οι ισπανικές βουλευτικές εκλογές, καθώς τα exit polls έδιναν «πύρρειο» νίκη στο Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι και δεύτερο κόμμα με αυξημένα ποσοστά τους Podemos.
Καθώς φαίνεται, ωστόσο, και ενώ η καταμέτρηση βρίσκεται σε εξέλιξη, το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα καταλαμβάνει καθαρά την πρώτη θέση, ενώ στη 2η βρίσκονται οι Σοσιαλιστές και στην τρίτη οι Podemos.
Mε καταμετρημένο το 94,81% των ψήφων, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 32,93% και 137 έδρες, οι Σοσιαλιστές (PSOE) 22,79% και 85, οι Unidos Podemos 21,13% και 71 και οι Ciudadanos 12,94% και 32 έδρες. Για την αυτοδυναμία απαιτούνται 176 έδρες.
Όπως προκύπτει από την καταμέτρηση, κανένα κόμμα δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, όμως μπορεί να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα στα δύο μεγάλα και ιστορικά κόμματα της Ισπανίας.
Το «φιάσκο» των exit polls
Οι κάλπες έκλεισαν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος) και τα πρώτα exit polls, που... απέτυχαν παταγωδώς να προβλέψουν τις αποφάσεις των Ισπανών ψηφοφόρων, έδωσαν τα εξής αποτελέσματα:
1. Λαϊκό Κόμμα (PP) 28,5% (117-121 έδρες)
2. Unidos Podemos 25,6% (91-95 έδρες)
3. Σοσιαλιστές (PSOE) 22% (81-85 έδρες)
4. Ciudadanos 11,8% (26-30 έδρες)
Για την αυτοδυναμία απαιτούνται 176 έδρες. Όπως προκύπτει από τα exit polls, κανένα κόμμα δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, ενώ οι Podemos τπυ Πάμπλο Ιγκλέσιας, καταλαμβάνοντας τη 2η θέση, πίσω από την παράταξη του Μαριάνο Ραχόι, αναδεικνύονται σε ρυθμιστές, καθώς μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας με τους Σοσιαλιστές.
Το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν -αναμενόμενα- χαμηλό. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά, κυμαινόταν μόλις στο 51,17% -ήτοι, περίπου επτά ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό την ίδια ώρα στις εκλογές του Δεκεμβρίου- στις 19:00 (ώρα Ελλάδος).
Οι σημερινές εκλογές πραγματοποιήθηκαν υπό το φάσμα μιας επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου, το οποίο προκάλεσε ο τερματισμός του μακρού κύκλου του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μίας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη με την ανάδυση μίας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετα-Φράνκο εποχή.
Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλότερο από τις προηγούμενες εκλογές, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου εξαμήνου.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Μιλώντας στην πρώτη του ανάλυση μετά την ανακοίνωση των exit polls, o ηγέτης της IU, του έτερου εταίρου της συμμαχίας Unidos Podemos, Αλβέρτο Γκαρθόν, κάλεσε σε σύνεση στην ανάλυση των πρώτων ενδείξεων, τονίζοντας όμως πως αυτά υποδεικνύουν πως η χώρα έχει μία χρυσή ευκαιρία ν' αλλάξει σελίδα.
Το τέταρτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, παραμένουν τέταρτη δύναμη σε όλη τη χώρα, αλλά με σημαντικές απώλειες από τις προηγούμενες 40 έδρες, καθώς τα exit polls τους πιστώνουν με 26-30 έδρες.
Το κόμμα ήταν το πρώτο που αντέδρασε στις έρευνες, τονίζοντας πως αυτές δεν αντανακλούν τα πραγματικά στοιχεία της καταμέτρησης και εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη μικρή προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες (που ήταν η μικρότερη στα εκλογικά χρονικά της ισπανικής δημοκρατίας).
Αναμένοντας και την αυξημένη καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων, που ήταν αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, ο εκπρόσωπος των Ciudadanos, ο γενικός γραμματέας τους, Χουάν Μανουέλ Βιλιέγας, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως μέσα στη διάρκεια της νύχτας, τα ποσοστά του κόμματος θα βελτιωθούν.
Το γεγονός όμως είναι πως τα στοιχεία αυτά φανερώνουν πως οι περισσότερο αναποφάσιστοι από τους ψηφοφόρους ήσαν εκείνοι των Ciudadanos, και ήσαν οι περισσότεροι ευεπίφοροι στο να ενστερνισθούν το φόβο που ενέπνευσε η άνοδος των Podemos, αλλά και να προσελκυθούν από την έκκληση της "χρήσιμης ψήφου" που τους απηύθυνε ο Ραχόι.
Η επόμενη μέρα
Σχεδόν μπροστά σε μία ίδια κατάσταση με εκείνη που ξημέρωσε την επαύριο της εκλογικής αναμέτρησης του Δεκεμβρίου φαίνεται να παραμένει η Ισπανία, καθώς τα επίσημα αποτελέσματα διαψεύδουν την αρχική εικόνα που προβλήθηκε από τη δημοσίευση των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες.
Η άνοδος του Λαϊκού Κόμματος μοιάζει να οφείλεται στο πειστικό δίλημμα για την «χρήσιμη ψήφο», που η προεκλογική εκστρατεία του κόμματος έθεσε ενώπιον των ψηφοφόρων, ιδίως στους αναποφάσιστους κι όσους είχαν ψηφίσει τους κεντρώους Ciudadanos, κατορθώνοντας να προσελκύσει πολλούς εξ αυτών.
Πράγματι, το κεντροδεξιό αυτό κόμμα παραμένει στην τέταρτη θέση, αλλά μακράν επίσης από τα προηγούμενα ποσοστά του, καθώς χάνει δέκα βουλευτές, συγκεντρώνοντας μόλις 30 έδρες. Με βάση αυτό το αποτέλεσμα καταβυθίζεται επίσης κι η φιλοδοξία του ηγέτη του Άλμπερτ Ριβέρα να καταστήσει το κόμμα ρυθμιστή των μετεκλογικών πολιτικών εξελίξεων.
Τα αποτελέσματα έφεραν όντως μία ανατροπή στον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των Σοσιαλιστών( PSOE) και της συμμαχίας των Unidos Podemos. Μόνο που η ανατροπή τούτη αναφερόταν στην διάψευση των δημοσκοπήσεων που έφεραν την Αριστερή συμμαχία στη δεύτερη θέση και τους Σοσιαλιστές να κατακρημνίζονται και να έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη της στήριξης μίας κυβέρνησης των Podemos, ή την εξαφάνισή τους απότον εκλογικό χάρτη.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους από την πλατεία της Ρέινα Σοφία στη Μαδρίτη, το alter ego του Ιγκλέσιας, Ινίγο Ερεχόν, δήλωσε πως εάν «τα αποτελέσματα εάν παραμείνουν έτσι όπως είναι δεν είναι καλά, γιατί επιβραδύνουν την αλλαγή που χρειάζεται η χώρα».
Το γεγονός παραμένει ότι το θρίλερ, που είχε ξεκινήσει τον Δεκέμβριο θα συνεχισθεί πάνω στο ίδιο σενάριο. Καθώς το ΡΡ, παρά την άνοδό του, δεν συγκεντρώνει αυτοδυναμία, η ανάγκη να σχηματισθεί κυβέρνηση συμμαχίας παραμένει αδήριτη. Η μακρά σειρά των εντολών σχηματισμού (και του συνεπακόλουθου αδιεξόδου στις διαβουλεύσεις) βρίσκεται προ των θυρών, καθώς κανένα από τα κόμματα δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τις θέσεις στις οποίες έχει περιχαρακωθεί από την προηγούμενη φορά. Και η προοπτική μίας μεγάθυμης χειρονομίας των Podemos να προσφέρει γη και ύδωρ από τις θέσεις του στους Σοσιαλιστές είναι ισχνή -δεδομένου ότι το Psoe θα θελήσει να συμμετέχουν κι οι Ciudadanos- μοιάζει πάλι μακρινή.
Το ζήτημα είναι το πόσο νερό είναι διατεθειμένος να βάλει στο κρασί του ο Ιγκλέσιας -που άλλωστε είχε δηλώσει προεκλογικά ότι το κόμμα του εκπροσωπεί την «υγιή» Σοσιαλδημοκρατία, εκείνη των Μαρξ κι Ένγκελς προτού οι επίγονοί τους τους χαρακτηρίσουν «κομμουνιστές»!
Μπροστά στο αδιέξοδο πάντως υπάρχουν άλλες λύσεις. Ίσως η πρώτη, που προτείνει το ΡΡ, μία Μεγάλη Συμμαχία με τους Σοσιαλιστές, να μη φαίνεται δυνατή, γιατί κάτι τέτοιο θα ενείχε τον κίνδυνο το PSOE να γίνει ένα δεύτερο ΠΑΣΟΚ, αλλά η λύση της «αποχής» Σοσιαλιστών-Ciudadanos σε κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή, που θα κατέβαζε (και σημαντικά) το όριο της πλειοψηφίας για να περάσουν οι νόμοι, φαντάζει ένα πολύ πιθανό σενάριο.
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις