Συνέντευξη στην "Καθημερινή της Κυριακής" παραχώρησε ο Τζ. Γκαλμπρέιθ, καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Τέξας και βασικός συντάκτης του Plan X όπου και επεσήμανε πως ήταν προβληματισμένος από την εμπλοκή του στρατού στην τήρηση της τάξης σε περίπτωση Grexit.
"Μας ανησυχούσαν βαθύτατα οι πιθανές οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές συνέπειες του εγχειρήματος", λέει, ξεκαθαρίζοντας πάντως πως το υπουργείο Άμυνας δεν συμμετείχε στις διαβουλεύσεις της ομάδας του.
"Ο Γιάνης μου ζήτησε να βοηθήσω στον συντονισμό μίας ομάδας που θα μελετούσε το θέμα αυτό στα μέσα Μαρτίου. Είχα καταλάβει ότι εφάρμοζε εντολή του πρωθυπουργού", προσθέτει.
Ο άτυπος σύμβουλος του τότε υπουργού Οικονομικών παραδέχεται στο βιβλίο του ότι ήταν "ασαφές" και "νομικά αβέβαιο", αν υπήρχε τρόπος να εξέλθει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη, χωρίς να φύγει ταυτόχρονα και από την ΕΕ.
Πάντως ο κ. Γκαλμπρέιθ διαψεύδει ότι ο κ. Βαρουφάκης απειλούσε τους Ευρωπαίους με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ κατ’ εντολή του Αλέξη Τσίπρα.
Ο άτυπος σύμβουλος του τότε υπουργού Οικονομικών παραδέχεται στο βιβλίο του («Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα», Εκδόσεις Πατάκη) ότι ήταν ασαφές αν υπήρχε τρόπος να εξέλθει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη χωρίς να φύγει ταυτόχρονα από την Ευρωπαϊκή Ενωση. «Θέσαμε το ζήτημα της σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση στους νομικούς μας», λέει στην «Κ». «Η απάντησή τους ήταν ότι το ζήτημα ήταν νομικά αβέβαιο. Ηταν κι αυτό ένα από τα πολλά πράγματα που μας προβλημάτισαν».
Αυτό δεν σημαίνει ότι είχε δίκιο ο Γιάννης Στουρνάρας όταν προειδοποιούσε πέρυσι τον Ιούνιο ότι χωρίς συμφωνία κινδύνευε η θέση της χώρας στο ευρώ – προειδοποίηση για την οποία δέχθηκε άγρια επίθεση από οπαδούς του κ. Βαρουφάκη στα ΜΜΕ; Ο κ. Γκάλμπρεϊθ αποφεύγει να απαντήσει. «Ολες οι προσπάθειες του υπουργείου Οικονομικών είχαν στόχο την επίτευξη συμφωνίας, εντός του ευρώ και εντός της Ε.Ε. Η κυβέρνηση ήταν –και παραμένει– φιλοευρωπαϊκή».
Ο κ. Γκάλμπρεϊθ διαψεύδει ότι ο κ. Βαρουφάκης, σε συνεννόηση με τον κ. Τσίπρα, απειλούσε τους Ευρωπαίους με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ στις συνεδριάσεις του Eurogroup – κάτι που ο ίδιος ο πρώην υπουργός είχε πει τον περασμένο Μάιο σε συνέντευξή του σε ελληνικό διαδικτυακό μέσο.
Η «άδικη» μομφή
Αντιθέτως, ο Αμερικανός καθηγητής ήταν παρών στη συνάντηση Βαρουφάκη - Σόιμπλε στις 8 Ιουνίου στο Βερολίνο, όπου η πρόταση για Grexit προήλθε (όχι για πρώτη φορά) από την άλλη πλευρά. Ο κ. Βαρουφάκης, σύμφωνα με τον κ. Γκάλμπρεϊθ, «είπε ότι δεν είχε εντολή να συζητήσει κάτι τέτοιο και ότι γνώριζε πως ούτε ο κ. Σόιμπλε είχε τέτοια εντολή. Το γνωρίζαμε αυτό γιατί το είχε πει ευθέως η καγκελάριος Μέρκελ στον Αλέξη Τσίπρα. Κατόπιν της παρατήρησης αυτής, το θέμα δεν συζητήθηκε περαιτέρω».
Ο κ. Γκάλμπρεϊθ χαρακτηρίζει «άδικη» τη μομφή ότι ο κ. Βαρουφάκης κατάφερε με την προσέγγισή του στη διαπραγμάτευση, και παρά την ορθότητα των επιχειρημάτων του, να αποξενώσει όλα τα μέλη του Eurogroup. «Δεν υπήρξε ποτέ κανένα στοιχείο ευελιξίας από την πλευρά των πιστωτών, σε κανέναν επίπεδο. Η μόνη ελπίδα για επιτυχία βρισκόταν στο “πολιτικό επίπεδο” – δηλαδή σε άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ του κ. Τσίπρα και της κ. Μέρκελ ή ίσως μεταξύ των Βαρουφάκη - Σόιμπλε».
Στις 28 Ιουνίου του 2015, ημερομηνία έκδοσης της ΠΝΠ για τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, ο κ. Βαρουφάκης, ως γνωστόν, είχε προτείνει την υιοθέτηση ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών, την εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος και το χρεοστάσιο προς την ΕΚΤ – βασικά συστατικά στοιχεία του Σχεδίου Χ. Δεν ήταν εξαιρετικά ανεύθυνη αυτή η εισήγηση, δεδομένου του ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο κ. Γκάλμπρεϊθ έχουν παραδεχθεί ότι δεν υπήρχε καμία επιχειρησιακή ετοιμότητα για διαχείριση της εξόδου από το ευρώ; Δεν άνοιγε διάπλατα τον δρόμο προς το Grexit;
«Δεν δέχομαι τη βάση επί της οποίας θέτετε το ερώτημα», απαντά, επαναλαμβάνοντας ότι ο στόχος του κ. Βαρουφάκη ήταν μια καλύτερη συμφωνία εντός του ευρώ, «αποφεύγοντας την ανοιχτή σύγκρουση με την Ευρώπη».
Παραμένει, φυσικά, το ερώτημα τι θα συνιστούσε ανοιχτή σύγκρουση με την Ευρώπη αν όχι η εθνικοποίηση της ΤτΕ και η αθέτηση πληρωμών προς την ΕΚΤ – και πώς στις συνθήκες αυτές, και μετά την υιοθέτηση ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών, θα μπορούσε να αποτραπεί η έξοδος από το ευρώ.
Την ίδια εκείνη ημέρα, όπως αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα η «Κ», ο κ. Βαρουφάκης επανέλαβε εισήγηση που είχε κάνει προς τον πρωθυπουργό μαζί με τον Τζεφ Σακς για μη νομοθέτηση των κεφαλαιακών ελέγχων, ώστε να μην αναλάβει η κυβέρνηση την πολιτική ευθύνη για το κλείσιμο των τραπεζών. Ο κ. Γκάλμπρεϊθ σημειώνει ότι δεν ήταν στην Αθήνα εκείνη τη μέρα για να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις, αλλά αναφέρει ότι «η ΕΚΤ είχε λάβει την απόφαση» για τους κεφαλαιακούς ελέγχους αρνούμενη να αυξήσει το όριο του ELA.
«Δεν υπήρχε άλλη επιλογή στη φάση αυτή».
Ο κ. Γκάλμπρεϊθ δηλώνει ότι δεν λυπάται που δεν ενεργοποιήθηκε το Σχέδιο Χ. Ερωτώμενος γιατί, απαντά διπλωματικά: «Δεν είναι η θέση μου να κρίνω τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης».
ΗΠΑ και Ελλάδα
Στο βιβλίο του, ο προοδευτικός Αμερικανός οικονομολόγος έχει συμπεριλάβει κείμενα για τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στην ελληνική κρίση, επαινώντας τη στάση της αμερικανικής κυβέρνησης αλλά επικρίνοντας την πρεσβεία στην Αθήνα ως «εχθρική» προς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και εκτός γραμμής. Πώς στοιχειοθετούνται αυτές οι κατηγορίες κατά της πρεσβείας;
«Δεν είχα καμία άμεση επαφή με την αμερικανική πρεσβεία», απαντά. «Το σχόλιό μου βασίστηκε στις πρώτες αντιδράσεις της ελληνικής πλευράς [μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου]».
Πώς κρίνει τη στάση της Ουάσιγκτον τους πρώτους έξι μήνες του 2015; «Η αμερικανική κυβέρνηση τήρησε μια συνεπή στάση υπέρ ενός λογικού συμβιβασμού. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν προσβάσιμοι και εποικοδομητικοί έως τα υψηλότερα επίπεδα. Οσο για το υπουργείο Οικονομικών, αν εξετάσετε τα έγγραφα που προωθούσε στις δύο πλευρές, θα δείτε ότι περιέχουν πραγματικά μακρόπνοες μεταρρυθμίσεις. Η αποδοχή της σοφίας των συγκεκριμένων μέτρων που επέβαλε η τρόικα, που είχαν προξενήσει καταστροφή επί πέντε συναπτά έτη, ήταν μια διαφορετική ιστορία».
Και ο... ετερόδοξος
Ο κ. Γκάλμπρεϊθ ήταν ο στενότερος συνεργάτης του κ. Βαρουφάκη εντός ενός ευρύτερου αστερισμού εναλλακτικών οικονομολόγων που πλαισίωναν τον υπουργό Οικονομικών ή συμμερίζονταν τις ιδέες του. Ενας άλλος κρίσιμος συνδετικός κρίκος μεταξύ του κ. Βαρουφάκη και του παράλληλου νομίσματος ήταν ο Στιβ Κιν. Ο Αυστραλός κ. Κιν, επιστήθιος φίλος του κ. Βαρουφάκη, που αυτοπροσδιορίζεται ως «ετερόδοξος» οικονομολόγος, δήλωνε πέρυσι το καλοκαίρι στην «Κ», μετά την αποπομπή Βαρουφάκη:
«Πιστεύω όντως ότι η Ελλάδα –καθώς και όλες οι χώρες που υποφέρουν στο ευρώ– πρέπει να υιοθετήσουν παράλληλα νομίσματα. Το ζωτικό μειονέκτημα του ευρώ είναι ότι αποτρέπει κυβερνήσεις από το να τυπώνουν αρκετά ευρώ ώστε να τονώνουν την οικονομική δραστηριότητα».
Ο Στιβ Κιν βρίσκεται στο επίκεντρο ενός κύκλου που, είτε άμεσα (ως σύμβουλοι) είτε έμμεσα (με ιδέες και προτάσεις που δημοσίευαν), επηρέασε καθοριστικά το Σχέδιο Χ. Οι περισσότεροι εξ αυτών ανήκουν στις τάξεις των μετα-κεϊνσιανών οικονομολόγων. Πρόκειται για μια αντισυμβατική σχολή, για αντάρτες εναντίον της οικονομικής επιστήμης, που περιορίζονταν μέχρι πρότινος σε επιδρομές κατά του τακτικού στρατού μέσω blogs και εργασιών σε εναλλακτικές επιθεωρήσεις. Η διεθνής κρίση που ξέσπασε το 2008-9 και η εσωτερική αναταραχή που προκάλεσε στα τμήματα Οικονομικών των πανεπιστημίων τούς έδωσε περισσότερη δημοσιότητα. Ωστόσο μέχρι την κατάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον διορισμό του Γ. Βαρουφάκη στο υπουργείο Οικονομικών, δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να δοκιμάσουν τα νομισματικά τους πειράματα στην πραγματική οικονομία μιας ανεπτυγμένης χώρας.
Μέσω του Κιν, που είναι στενός φίλος και των δύο, ο Γ. Βαρουφάκης γνώρισε το 1997 τον Τροντ Αντρεσεν, έναν ιδιόρρυθμο Νορβηγό που είναι σήμερα επίκουρος καθηγητής της Επιστήμης της Κυβερνητικής (Cybernetics) στο Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νορβηγίας. Με δεκαετίες συμμετοχής σε πολιτικές και δημοσιογραφικές πρωτοβουλίες της άκρας Αριστεράς, θιασώτης κι αυτός (όπως ο Κιν) της «δυναμικής οικονομικής ανάλυσης», ο Αντρεσεν ασχολείται –εντατικά τα τελευταία έξι χρόνια– με την ανάπτυξη συστημάτων παράλληλων νομισμάτων. Εντός του 2015, είχε καταθέσει σειρά λεπτομερών προτάσεων για την εισαγωγή παράλληλου νομίσματος στην Ελλάδα (η τελευταία, τον Αύγουστο του 2015, είχε τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ, μπορείτε να το κάνετε αυτό – και μπορείτε να το κάνετε τώρα»).
ΝΔ: Ωρα για εξεταστική
Με μια ιδιαίτερα αιχμηρή δήλωση, η Νέα Δημοκρατία διά του εκπροσώπου της Γ. Κουμουτσάκου σχολίασε τις νέες αποκαλύψεις του Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ για το περίφημο «plan X» που σχεδίαζαν με τον Γ. Βαρουφάκη, κατόπιν εντολής Τσίπρα.
Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών, Γιώργος Κουμουτσάκος, για σχολιάζοντας τις σημερινές δηλώσεις του επικεφαλής της ομάδας που κατάρτιζε το «plan Χ» κ. Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ στην εφημερίδα «Καθημερινή», τόνισε: «Οι συνεχιζόμενες αποκαλύψεις για το ‘’plan Χ’’, την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης ακόμα και την εμπλοκή του Στρατού και τις ‘’οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες του εγχειρήματος’’, όπως τώρα παραδέχεται ένας από τους βασικούς συντάκτες του σχεδίου, επιβάλλουν στον πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας να δώσουν, άμεσα, πλήρεις απαντήσεις και εξηγήσεις».
Επεσήμανε δε πως οι αποκαλύψεις αυτές «επιβάλλουν προπάντων την αποδοχή της πρότασης της Νέας Δημοκρατίας για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής και ουσιαστικές απαντήσεις στον κοινοβουλευτικό έλεγχο που ασκούμε».
Ο Γ. Κουμουτσάκος υπενθύμισε μάλιστα ότι ο Αλ. Τσίπρας επισκέφθηκε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τρεις μέρες πριν το δημοψήφισμα και ο κ. Καμμένος μιλούσε μπροστά του για ’’δημοκρατικό Στρατό και δημοκρατικές Ένοπλες Δυνάμεις’’ που ‘’διασφαλίζουν την σταθερότητα στο εσωτερικό’’.
«Για πρώτη φορά μετά την πτώση της χούντας κάποιοι σχεδίαζαν και πάντως δεν απέκλειαν ακόμα και την παρουσία του Στρατού στους δρόμους. Μετά από όλα αυτά υπάρχει έστω και ένας Έλληνας που να μην απαιτεί να μάθει τι ακριβώς συνέβη εκείνη την σκοτεινή περίοδο;» κατέληξε ο εκπρόσωπος της ΝΔ.
Ακολουθήστε το Lykavitos.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
